Globe Aroma: artiesten van heinde en verre

In een van de lokalen van Sint-Joris in de Cellebroersstraat huist sinds enige tijd Globe Aroma, een vereniging die artistieke projecten opzet met vluchtelingen, asielzoekers en nieuwkomers. De komende dagen gaan de deuren open voor het publiek, want dan presenteert Globe Aroma Passage, een 'volk­shake' over de vragen waarmee deze nieuwkomers worstelen.

Globe Aroma timmert al een drietal jaar aan de weg, maar kreeg in de loop van dit jaar extra wind in de zeilen omdat de organisatie een positief advies kreeg binnen de sociaal-artistieke poot van het kunstendecreet, en dus vanaf nieuwjaar op extra centen zal kunnen rekenen. Dat zal de werkingsmogelijkheden uiteraard vergroten.

Coördinatrice Els Rochette licht toe: "Aanvankelijk was het idee van de Overmolen, waaruit we zijn ontstaan, en van enkele artistieke partners, om samen een wereldcafé uit te bouwen. Nieuwkomers die een horeca-opleiding zouden krijgen, zouden de keuken kunnen verzorgen; artiesten zouden de kans krijgen om tentoon te stellen, om op te treden, om hun werk te verkopen. Want uit ervaring wisten we dat er tussen nieuwkomers dikwijls heel veel artistiek talent zit, maar dat die mensen, doordat ze niet over papieren beschikken, eigenlijk niet mogen werken. Ze geraken ook niet binnen in het culturele circuit."

"Maar met het wereldcafé, zo merkten we al snel, wilden we te veel ineens bereiken. Het had een educatief luik, we zaten met het commerciële aspect, het artistieke... Bovendien was het erg moeilijk om er overheidsmiddelen voor te vinden, zeker omdat we op dat moment nog niet veel bewezen hadden. Bij integratie verwezen ze ons naar cultuur, bij cultuur naar integratie."

"In die eerste maanden en jaren merkten we wel al dat er veel artiesten over de vloer kwamen, wat er op wees dat er duidelijk een leemte was."

"Uiteindelijk hebben we dan de knoop doorgehakt en hebben we echt beslist om de kant van kunst en cultuur uit te gaan. Er bestaan al meerdere welzijns- en hulporganisaties, wij zouden vanuit de artistieke kracht en de talenten van de mensen vertrekken."

"Er wordt veel over nieuwkomers in onze samenleving bericht, maar helaas worden meestal de negatieve aspecten belicht. Anderzijds kan je alleen maar vaststellen dat er in de wereld van kunst en cultuur weinig diversiteit is. Er wordt misschien wel internationaal gewerkt, maar weinig met de diversiteit die hier bestaat. Ondertussen is Globe Aroma wel zeer goed gekend geraakt in de wereld van de opvangcentra. Iemand met artistiek talent wordt snel naar ons doorgestuurd. Elke week komen nieuwe mensen aankloppen. Het komt er nu op aan onze bekendheid in de culturele wereld te vergroten."

Met projectondersteuning werd dit jaar een cursus keramiek en mozaïek opgezet, die werd verzorgd door een Syrische kunstenaar van Koerdische origine, Kito. En met de muzikanten die in de lokalen van Globe Aroma konden komen repeteren, werd een cd gemaakt, die binnenkort zal verschijnen. Passage is nu in zekere zin het eindpunt van de experimentele fase van Globe Aroma. Mensen uit veertien verschillende landen - fotografen, beeldend kunstenaars, filmregisseurs en dansers - werken allemaal iets uit rond het thema van de 'passage', het op weg zijn, grenzen oversteken, de aankomst in België, deuren die voor hun neus worden dichtgegooid. Ieder werkt vanuit zijn eigen achtergrond.

"We hebben er veel gesprekken rond gevoerd, gezocht naar gemeenschappelijke ervaringen. Meer dan één nieuwkomer is aangekomen in een container. Sommigen bleven heel stil tijdens zulke gesprekken, die mensen willen we dan ook zeker niet forceren," vertelt Rochette.

Galerijen
In de toekomst zal worden geprobeerd om zoveel mogelijk contacten te leggen met andere organisaties zodat nieuwe artiesten ook daar eventueel aan de slag kunnen gaan. Zo zal er al worden samengewerkt met Recyclart, dat iets plant rond Cabanes ('Hutten') en met het buurtnetwerk Canaletto, uit de kanaalbuurt. Dat bereidt tegen het najaar Synapse voor, een socio-artistiek project rond een onderwaterwereld.

Daarnaast wil Globe Aroma eigen projecten uitwerken en individuele artiesten zo goed mogelijk begeleiden. Rochette: "Je moet mensen kunnen meenemen naar galerijen, hen helpen om een dossiertje voor te bereiden; sommigen zouden dan echt wel kunnen doorbreken. En we willen graag zelf eigen projecten opzetten, rond een concept dat we zelf helemaal uitwerken. Er komt een artistiek leider, van wie we hopen dat hij of zij er ook in slaagt om de artistieke kwaliteiten van mensen naar boven te halen, en hen er nog meer toe kan aanzetten zich open te stellen voor alle mogelijkheden die er zijn. Sommige kunstenaars hangen echt vast aan het concept van 'kunst' zoals ze het in hun thuisland aangeleerd hebben gekregen, ze willen vooral technisch heel sterk zijn, terwijl hedendaagse kunst zoveel meer kan zijn."

:: Op 15, 16 en 17/12 tussen 20.30 en 23 uur, 18/12 tussen 15 en 17.30 uur, Cellebroersstraat 16, 1000 Brussel. Info: 02-511.21.10.