Muziek uit dat ándere Brazilië: Silvério Pessoa

Silvério Pessoa komt uit Pernambuco, Brazilië's meest interessante regio als het op muziek aankomt. Hij is als jongeman zoals velen van het platteland geëmigreerd naar de miljoenenstad Recife. Zijn muziek is een mooie illustratie van die afgelegde weg: diepgeworteld in het verleden met ritmes als forró, côcu en maracatu, en open voor het heden door aan te sluiten bij de geglobaliseerde stadscultuur. Volgende week treedt hij op in het Flageygebouw in Elsene.

U komt uit het binnenland van Pernambuco, waar het al forró is wat de klok slaat.
Silvério Pessoa: Het is het platteland waar boeren leven van de teelt van suikerriet sinds de Portugese kolonisatie. Het is ooit een zeer rijke regio geweest, maar vandaag concentreert de Braziliaanse rijkdom zich in de grote steden van het zuidoosten: Rio de Janeiro, São Paulo en Belo Horizonte. Maar het noordoosten heeft een sterke geschiedenis. Uit de slavernij en immigratie zijn de ritmes ontstaan waarmee ik werk: forró, côcu, maracatu, frevo, ciranda.

Dan bent u verhuisd naar de stad Recife. De muziek die u maakt, schippert tussen het binnenland en de stad.
Pessoa: Precies! Ik speel voornamelijk forró, traditionele balmuziek. Het is levende folklore. Maar ik breng ook andere traditionele ritmes uit het noordoosten. Dat is mijn basis, daar liggen mijn wortels, maar vandaag woon ik in een metropool. Mijn muziek is een combinatie geworden van de tradities uit het binnenland en stedelijke invloeden als hiphop en een rock-'n-rollattitude.

U komt uw nieuwe album Cabeça Eléctrica, Coração Acústico voorstellen.
Pessoa: Mijn nieuwe plaat heeft alles om het publiek te bekoren, want het toont een ándere Braziliaanse muziek, muziek die de tradities uitstraalt en toch ook modern klinkt. De titel spreekt voor zich. 'Elektrisch hoofd' omdat ik zin heb om iets te doen met technologie, iets moderns, hedendaags. 'Akoestisch hart' omdat al wat ik doe vertrekt uit mijn roots, de traditionele muziek uit het binnenland.

Een van de nummers, 'Nas Terras da Gente', gaat over de weg van vele boeren uit het binnenland naar de stad. Ook een beetje uw verhaal?
Pessoa: Het album is inderdaad autobiografisch. Drie songs gaan over de immigratie en over het leven van die migranten in de stad. Het concept van het album is via de muziek en de teksten die verplaatste volkeren te tonen in hun zoektocht naar een beter leven, naar beter werk. Dat is ook iets wat ik in Frankrijk heb gezien, en in andere Europese landen: de problemen van de sans-papiers, van jongeren in de buitenwijken, van mensen die strijden voor burgerschap.

U zult Frankrijk intussen wel goed kennen. U komt zowat elk jaar en uw platenlabel/management OutroBrasil is er gevestigd.
Pessoa: Frankrijk is het land waar mijn internationale carrière begon. Tijdens mijn tournees heb ik een ander Frankrijk ontdekt: het Occitaanse Frankrijk met steden als Toulouse, Nice en Marseille. Die steden hebben een belangrijke undergroundscene met artiesten die hun eigen tradities vrijwaren. Ik heb een hechte vriendschap ontwikkeld met groepen als Massilia Sound System uit Marseille en Fabulous Trobadors uit Toulouse. Er zijn veel gelijkenissen tussen onze subculturen.

Zijn die traditionele culturen in gevaar door de globalisering?
Pessoa: Neen, integendeel, de globalisering heeft deze tradities net versterkt. De globalisering was een neoliberaal project dat de wereld wou veranderen in één enkele cultuur, één soort muziek, één soort cinema. Dat is gelukkig niet gelukt. De afstanden tussen culturen zijn verkleind dankzij vliegtuigverbindingen, internet, satelliettelevisie. De armen hebben door het zien van andere armen hun eigen cultuur steeds meer gevaloriseerd. Ik heb de tradities nog nooit zo sterk gezien als vandaag. Mijn werk met forró en maracatu wordt ook zeer goed opgevangen door het publiek, wereldwijd.

:: 11.6.2008, om 20u15 in Flagey, Heilig Kruisplein, Elsene. Info en tickets 02-641.10.20, info@flagey.be