Cucinema: kruising tussen slapstickfilm, kookprogramma en circusact

Lang voor de hype van de kookboeken en de kookprogramma’s zag theatergezelschap Laika al mogelijkheden om kokeneten en toneeltje spelen te combineren. 'Cucinema' is wel een heel bijzondere theatervoorstelling.

'Cucinema' houdt het midden tussen een slapstickfilm, een kookprogramma en een circusact. Het publiek is er niet alleen getuige van hoe het onbeholpen restaurantpersoneel zonder zijn chef-kok een maaltijd in elkaar probeert te draaien. Terwijl de toeschouwers zien hoe het ingenieuze decor voor de bereiding wordt misbruikt, mogen ze ook aanschuiven en proeven. Het menu mogen we nog niet verklappen. We kunnen alleen zeggen dat er met verse producten gewerkt wordt en dat de soep die in een droogzwierder werd klaargemaakt uiteindelijk niet op tafel verschijnt. Peter De Bie van Laika vertelt nog wat meer. In het verleden maakte hij ook al de opzienbarende 'culinaire peepshow' Peep & eat.

Waar komt dat idee om koken en theater maken te combineren vandaan?
Peter De Bie: Peep & eat dateert al van vijftien jaar geleden. Ik werkte destijds als zakelijk leider voor Blauwvier (zoals Laika voorheen heette, red.), maar ik kookte ook veel voor de ploeg. Vooral omdat ik graag feestjes bouw, maar dan wel feestjes waarvoor iedereen op tijd komt. Als het met eten is dan kunnen de feestjes vroeger beginnen.
Ik was er van overtuigd dat je met eten ook fijne voorstellingen zou kunnen maken. Wat mooi is aan theater is dat je elke avond een live publiek bij jou hebt. Het contact dat je met elkaar kan maken is bijna uniek in de kunsten. Ik wilde dat uitgangspunt dan ook op alle zintuiglijke vlakken bespelen. Het sociale contact is belangrijk. Vandaar dat we bij dit soort voorstellingen altijd een installatie bij hebben waardoor mensen ook op één of andere manier de tafel kunnen delen.

Belangrijke toevoeging in Cucinema zijn de circusachtige toestanden.
De Bie: De samenwerking met Circo Ripopolo is inderdaad heel belangrijk. Ik heb de voorsteling samen met Ief Gillis van Ripopolo gemaakt. Hij had al meegespeeld in één van de hernemingen van Peep & eat en vertelde me toen dat hij al langer met het idee liep om iets met slapstick, film en eten te doen. Daar zijn we samen over beginnen nadenken. In Cucinema draagt de taal van slapstick in het theatrale spel de stempel van Ief. We hebben het zo opgevat dat je als toeschouwer terecht komt in een oud cinemazaaltje waar een film speelt die op een gegeven moment werkelijkheid wordt. De chef stapt het af en het zaalpersoneel moet alles overnemen. Zo kunnen we spelen met de codes van de slapstick die tonen hoe alles in het honderd kan lopen maar er uiteindelijk toch nog iets op je tafel kan komen. Het is natuurlijk niet evident om dat soort humor te creëren. Slapstick is iets dat je in de vingers moet hebben. Vooral de timing is heel belangrijk.

Om inspiratie op te doen zijn jullie ook even in de interne keuken van een toprestaurant gaan kijken.
De Bie: Ief heeft dat gedaan, ja. Het was een restaurant met een vrij kleine keuken, waar de koks en de hulpkoks in totaal met vijf waren. En dan zag je dat ze ook echt één voor één tegen een grote pan liepen die gedeeltelijk voor het deurgat hing. De pannen hingen allemaal netjes in volgorde van grootte en de grootste hing in de weg tot op het moment dat ze die pan nodig hadden om mee te werken. Een andere situatie waar zij niet bij stil stonden was de manier waarop ze hun toque (hun papieren koksmuts, mb) afsnijden als ze aankomen in de keuken. Ze snijden die allemaal op een andere lengte af. Dan vraag je je af of dat een soort code is die toont wie in de keuken de belangrijkste is. Tot bleek dat het de hoogte is waarmee zij, afhankelijk van hun lengte, netjes onder de dampkap konden passeren.

Jullie hebben zelf een keuken in elkaar geknutseld waarmee jullie heel wat hoogstandjes kunnen uithalen.
De Bie: Dat is wat veel toeschouwers ons ook achteraf komen zeggen. Dat het allemaal zo ingenieus in elkaar zit. Maar het grappige is juist dat alles eigenlijk heel artisanaal tot stand gekomen is. Maar blijkbaar werkt dat allemaal zo op de fantasie dat mensen overal heel ingewikkelde systemen achter gaan zoeken.

Jullie waren de immense populariteit van kookprogramma's en kookboeken voor, maar hoe verklaar je die hype eigenlijk.
De Bie: Tsja, ik volg het allemaal zelf niet zo, maar eten is wel iets dat mensen bij elkaar brengt. Wat ik zelf mooi vind aan koken is dat je daar je tijd moet voor nemen. Het dwingt je tot een soort rust. Het uitproberen van nieuwe ingrediënten, technieken en smaken is tegelijk ook beetje op reis gaan in je eigen keuken.

Laika & Circus Ripopolo: Cucinema
wanneer: 27 > 30 december 2011 om 19.00 uur
tickets: 15 / 20 euro
leeftijd: 6+

Deze voorstelling kadert in Noël aux Halles.

-------------------