'Groepsdenken over jongeren is compleet passé'

Jongeren denken niet meer in links en rechts, ideologieën en betogingen zijn niks voor hen. Maar wil dat zeggen dat ze niet geëngageerd zouden zijn? Waar dromen ze van? De voorstelling Loo(:)ozer ventileert de antwoorden die regisseur Zouzou Ben Chikha en Bronks hen ontfutselden.

Z ouzou Ben Chikha (1971) woonde tot voor vijf jaar in Brussel, maar hij keerde "na zes heftige jaren in Brussel" terug naar Gent, waar hij in 1999 in Arne Sierens' Niet alle Marokkanen zijn dieven zijn eerste stappen in het professionele theater zette. Sindsdien was hij al vaak te zien in de KVS, niet zelden met het gezelschap Union Suspecte, dat hij samen met zijn broer Chokri, Mourade Zeguendi en Ruud Gielens oprichtte.

Het voorbije jaar werkte Zouzou Ben Chikha met een hele hoop jongeren in een theaterworkshop die nu uitmondt in de voorstelling Loo(:)ozer. Van de grote hoop bleven uiteindelijk vijf jongens en één meisje over van tussen de 17 en 24 jaar: twee uit Mauritius, twee Marokkanen, twee Belgen. "Een schone mix, maar daar gaat het deze keer niet over (lacht)," zegt Ben Chikha. Na het zien van de film The Edukators, over drie jonge mensen die met geweldloze acties de wereld willen verbeteren, wilde hij peilen of de jeugd van tegenwoordig nog idealisten en rebellen telt. En? Ben Chikha: "Wat me vooral frappeert, is dat zij heel andere ideeën over engagement lijken te hebben dan vorige generaties. Die hebben niets met ideologieën of betogingen. Hun ideeën zijn allemaal veel persoonlijker en overstijgen de collectieve tegenstellingen zoals die tussen links en rechts vroeger. Ons groepsdenken is in dat verband compleet passé. De vriendenkring van die jonge gasten bestaat uit mensen van allerlei pluimage. Ze vinden elkaar telkens weer op een andere basis: ze hebben vrienden met wie ze muzikaal overeenkomen, andere met wie ze hun culturele achtergrond delen,... Die groepen zijn niet homogeen en overlappen."

Maar kennen ze dan geen algemeen onrecht meer dat ze met z'n allen uit de wereld willen helpen? "Ja, maar ook die bezorgdheden komen voort uit een persoonlijke zoektocht. Zo begon iemand bijvoorbeeld een discussie over het feit dat elke zoek­opdracht met Google milieubelastend is, omdat daar veel computers voor moeten draaien. Onze gesprekken bevatten geen grote theorieën, maar allemaal kleine verhalen en anekdoten. De multimediale manier om met elkaar te communiceren, speelt daarin dikwijls een belangrijke rol."

We zagen na de WikiLeaks-affaire dat er zich plots iets leek te ontwikkelen wat op collectieve digitale rebellie voor de goede zaak leek. Ben Chikha: "Klopt, maar daar zit dan niet één bepaalde groepering achter, het is een netwerk van individuen die onafhankelijk beslissen om mee te doen. Dat is iets anders dan in groep op café beslissen om de plaatselijke McDonald's te bezetten. De jongeren die ik gezien heb, lijken me niet zo bezig met revolutionaire daden of met het beschuldigen van de vorige generaties van wat er nu allemaal fout loopt. Eerder met de vraag hoe ze zélf kunnen overleven en hun plaats vinden in een wereld die heel vlug verandert."

Wat voor voorstelling zal dat straks opleveren? "Het is mijn bedoeling de jongeren een inkijk te laten geven in hun leefwereld en de manier waarop zij omgaan met deze thema's. Maar het blijft hun voorstelling. Ze krijgen professionele begeleiding, maar op het podium moeten ze alles zelf kunnen verdedigen. Vijf van de zes acteurs staan voor de eerste keer op de planken, maar ze zijn hier al lang mee bezig. Een van onze bedoelingen met dit soort projecten is trouwens te kijken of er hier en daar iemand tussenzit die nog een stapje verder zou willen zetten naar het professionele circuit."
En dan de titel: Loo(:)ozer. Die klinkt toch niet zo positief? Ben Chikha: "Dat hangt ervan af. Loser is een woord dat je nogal snel gebruikt. De gasten die vroeger op school braaf hun best deden, vond ik losers, maar zij dachten van mij waarschijnlijk hetzelfde (lacht)."

-----------------------------------------

Loo(:)ozer van Union Suspecte en Bronks, op 20, 21 en 22 januari om 20 uur (met op 21 afterparty met dj Zouzou Ben Chikha), bij Bronks, Varkensmarkt 15-17, 1000 Brussel. Meer op www.bronks.be, 02-219.99.21 en www.unionsuspecte.be