Inclusief in GC De Zeyp: ‘Als ik dans, voel ik geen handicap’

Een gezelschap uitbouwen waarmee personen met een beperking, in samenwerking met professionele makers, hoogstaande dans- en theaterproducties kunnen maken: dat is de ambitie van Zet6. Het project van gemeenschapscentrum De Zeyp is net erkend is als sociaal-artistiek project en zoekt kandidaten om mee te werken aan nieuwe producties.

W e treffen een gezellige bende aan rond de vergadertafel in De Zeyp. Centrumverantwoordelijke Ivo Peeters heeft een paar sterkhouders opgetrommeld van Zet6, het team dat al een zevental jaren theater- en dansvoorstelling maakt met diverse groepen van personen met een handicap. Dat gebeurt sinds 2007, toen professioneel danser en choreograaf Jeroen Baeyens het gemeenschapscentrum binnenstapte om C’est vrai aan te prijzen, de danssolo die hij in het franstalige Brusselse circuit gemaakt had met Virginie Vandezande – een meisje met het syndroom van Down. Baeyens kreeg gehoor en meteen ook een halftijdse baan als artistiek verantwoordelijke in De Zeyp.

“Mensen kunstminnend maken is mijn drijfveer,” zegt Baeyens, “ook mensen uit moeilijke groepen. Zij spreken namelijk vaak de taal van de dans. Voor hen en hun entourage zijn de producties die we maken een sociaal en artistiek gegeven waardoor ze met cultuur in aanraking komen terwijl dat anders misschien niet het geval zou zijn.” Jeroen werkt op dit ogenblik aan twee projecten. Eén loopt in samenwerking met twee rusthuizen, een ander project is een dansproductie met gehoorgestoorden van de school Kasterlinden.

Na enige tijd kreeg Baeyens ook versterking van de professionele actrice Caroline Rottier, die eerder al met mensen met een handicap werkte in Mortsel. De producties die ze tot nu toe gemaakt hebben, waren altijd gelieerd aan een bepaalde instelling en vulden daarmee een grote leemte in Nederlandstalig Brussel. Dat kan Ingrid Michiels, die als werkneemster van De Zeyp Zet6 mee administratief ondersteunt, getuigen. “Ik woon in Ganshoren en heb zelf twee kinderen met een handicap. Ik heb lang mijn weg moeten zoeken om hen een tof leven te kunnen geven en ik weet dus wat voor lijdensweg het is om de vrije tijd van mensen met een handicap op een creatieve manier in te kunnen vullen.”

Medicijn
Daarom wil De Zeyp de werking van Zet6 nog verder opentrekken. Ivo Peeters:”Na deze periode van workshops en producties die pasten binnen het participatiedecreet, hebben we nu voor de eerste keer erkenning gekregen als sociaal-artistiek project binnen het kunstendecreet. Zo kunnen we tegelijk een andere piste bewandelen: zelf een dans- en theatergroep vormen met individuen die ook van buiten de instellingen komen, en daarmee producties opstarten en op termijn misschien zelfs komen tot een kunstenwerkplaats. Daarvoor gaan we in eerste instantie een open oproep lanceren aan mensen die willen deelnemen.”

De productie waarvoor de voorbereidingen nu starten, heeft de werktitel Zolderling. Rottier: “Deze morgen hebben we nog twee jonge meisjes over de vloer gehad die interesse tonen: een meisje met Down dat piano speelt en danst, en haar vriendin die ook zeer spraakzaam was. In april organiseren we zo nog een aantal initiatiemomenten. Maar bij de groep komen ook professionele acteurs, dansers en muzikanten, onder meer van het conservatorium en het Rits. Ik probeer die jonge professionelen er ook bij te betrekken omdat ik denk dat zo’n ervaring een grote invloed kan hebben op hun carrière. En sowieso leggen we de artistieke lat heel hoog.”

“Met deze productie mikken we ook op andere speelplekken,” voegt Ivo Peeters daar nog aan toe. “Zodat de speelreeks zich niet beperkt tot een première en dan nog een paar data voor de directe entourage van de spelers. We zouden het geheel ook moeten kunnen integreren in het reguliere circuit. Dan kunnen we echt spreken over inclusief theater.”

Caroline en Jeroen vertellen nog hoe mensen met verscheiden handicapen ook verscheiden talenten hebben en hoe ze vaak enthousiaster worden naarmate de handicap die ze moeten overwinnen groter is. Soms mislukt er ook wel eens iets, en voor de première is er onvermijdelijk stress, maar die wordt zorgvuldig en in samenspraak met de entourage en de instelling opgebouwd.

Waarop Sophie De Brueck, die ook al de hele tijd mee aan tafel zit en het gesprek regelmatig op een droogkomische manier heeft becommentarieerd, nog eens tussenkomt. Sophie woont in een beschutte woning op vijfhonderd meter van De Zeyp en nam als danseres al verschillende keren deel aan projecten van Zet6. Maar ze beweegt ook vlot haar radde tong: “Het is gemakkelijker en minder stresserend om te dansen dan om hier te zitten praten hoor,” zegt ze laconiek. “Ik heb een psychische handicap, maar geen handicap om te dansen. Het is mooi dat al deze mensen hier zoveel vertrouwen geven en zorgen voor die band met professionele artiesten. Ik geef alles wat ik in mijn lichaam en mijn hart heb, en het gaat ook steeds beter en beter. Ik straal wanneer ik dans. Het doet me zo’n goed. Als ik dans, voel ik niet meer dat ik een handicap heb. Ik voel me vrij en vrolijk. Het is een medicijn. Wat zou het mooi zijn als ik er mijn pillen voor aan de kant zou kunnen schuiven.”


Wie interesse heeft om te dansen of acteren met Zet6, kan zich inschrijven voor initiatiemomenten op vrijdag 18 april of woensdag 23 april. De inclusieve dans- en theatervoorstelling Appearance van Zet 6 is te zien op 3 en 4 juni om 11u en op 6 en 7 juni om 20u. GC De Zeyp, Van Overbekelaan 164, Zeypstraat 47, Ganshoren, 02-422.00.57,
ZET6@dezeyp.be, www.dezeyp.be