Jan Decorte en Compagnie Marius vergrijpen zich aan Shakespeare

Ziehier een makkelijk goed voornemen voor 2012: tickets bestellen voor de nieuwe Decorte. Een bewerking van Shakespeares 'Much ado about nothing' over niks of niks en de absolute liefde.

Jan Decorte en Sigrid Vinks speelden voor het eerst samen met Waas Gramser en Kris Van Trier van Compagnie Marius in Decortes legendarische Oedipus-bewerking Bêt noir in 1999. Een jaar later speelden Decorte en Vinks op hun beurt mee in Nagras van het Antwerpse theatergezelschap. Herwig Ilegems was ondertussen van de partij in Sasja danse en Cirque Danton van Decorte.

In 2008 oogstte het volledige dreamteam vrij grote bijval met Wintervögelchen, Decortes bewerking van Shakespeares A winter's tale. Deze keer is er veel te doen om Niks of niks: de visie van de meester op de Shakespeare-komedie Much ado about nothing.

Wat maakt dat jullie het zo goed kunnen vinden samen op een podium?
Waas Gramser: De liefde voor Jan.
Kris Van Trier: En voor elkaar.
Sigrid Vinks: En voor elkaar, ja, da's zeker Waas!
Gramser: Toch minder. (Lacht)
Van Trier: Jan zijn schriftuur dringt een manier van spelen op die verdere regie-aanwijzingen overbodig maakt. Niet realistisch, geen gemompel... Tegelijk geeft dat een enorme vrijheid.
Vinks: Veel spreken en analyseren moeten we niet doen. Alles is vanzelfsprekend.
Jan Decorte: We zien elkaar graag en we geloven elkaar. Dat vermenigvuldigt zich dan met de tekst en zo klopt alles. Samen vormen wij een klein Shakespeare-ensemble en dat vind ik zeer goed.
Herwig Ilegems: Ik ben sowieso gefascineerd door het universum dat ik binnentreed als wij samenwerken. Blij dat er nog zo'n bijzondere wereld is die afsteekt tegen de makke manier waarop veel in de cultuur zichzelf bevestigt. Jan blijft altijd wat aan de rand staan. Daar heb ik hem graag en daar ben ik ook graag. Hij heeft nog de revolte en de energie. Hij blijft een kunstenaar en dat trekt me hard aan. Ik mis het ook in ons theater dat zo heilig wordt bevonden en toch maar zelden raakt.

Is dit een opvolger voor het succesrijke Wintervögelchen?
Van Trier: Er waren er ook nog altijd die dat niet goed vonden hoor. Maar Jan zit de laatste jaren in een periode waarin hij heel veel stukken maakt die zich ook mooi tot elkaar verhouden. Bakchai (naar Euripides, mb) dat na Wintervögelchen kwam, was toch iets helemaal anders. Er wordt een lange weg afgelegd met een groot publiek dat hem volgt.

Waarom hebt u nu dit stuk gekozen?
Decorte: Awel, ik weet het niet. Op een bepaald moment dacht ik dat ik van Shakespeare toch het een en ander had gelezen. Niet zoveel als men denkt, maar toch het een en ander. Ik dacht ook, waarom zouden we eens geen komedie doen over niks? Want omdat ik zo heftig ben, is elk onderwerp mij te veel. En toen kwam ik bij Much ado. Zonder het stuk ooit gezien of gelezen te hebben wist ik dat dat iets was voor ons klein Shakespeare-ligake.

Ik heb net de samenvatting van de plot gelezen en er toch weer weinig van onthouden.
Decorte: Wel, als het goed is dus niets. Als ik een voorstelling maak, zeg ik normaal dat het over alles gaat. Maar dit stuk gaat over niets, én over de liefde - de absolute liefde, hé. Dat is al iets, maar het is toch niks of niks.

Waarin schuilt die absolute liefde?
Decorte: Met weinig woorden veel voor elkaar over hebben. De voorstelling gaat met veel woorden over weinig woorden.

Toch even samenvatten: een koppel gaat trouwen en wordt geboycot door een verzonnen verhaal van ontrouw van de vrouw...
Decorte: En een ander koppel beweert dat het elkaar niet graag ziet, maar ziet elkaar wel graag. Bij ons draait het vooral rond dat koppel. (Verbazing alom) Omdat Sigrid mijn lievelingsactrice is, heb ik dat zo moeten draaien.

Vinks: Ik poep met de regisseur dus ik moest de hoofdrol hebben.

Ilegems: Het verhaal is eigenlijk van minder belang. Je ziet alles ook van ver aankomen. Het is een langgerekte grap. Er zit een hele grote onnozelheid in dat verhaal, en dat is prachtig. Want onnozelheid wordt onderschat. Dat is eigenlijk grote kunst. Er wordt zoveel getheoretiseerd over kunst en zelden gebeurt er iets. Hier gebeurt er ook niks en dat is een statement. Ik vind de naïviteit, onnozelheid en ongekunsteldheid van Niks of niks bijzonder. Zeker als je ze tegenover de gekunsteldheid in de enscenering en de esthetiek van de kostuums ziet. Die spanning doet het 'm. Op dat vlak heeft het stuk ook de moderniteit waar Jan altijd naar streeft. Die zoektocht naar een volgende stap in het theater, nog meer verdicht en nog puurder.

Van Trier: Ik was eigenlijk heel verbaasd en tegelijk opgelucht toen ik deze tekst las. Dat het dit was wat we gingen doen in deze woelige tijden die ik me spijtig genoeg veel te hard aantrek. Ik was opgetogen en blij dat het nergens over ging. Want wat kun je nog toevoegen? In die zin is het een decadent stuk. We mogen ons plezier niet vergeten bij alles wat we weten en waar we ons over bekommeren. Deze voorstelling staat of valt met spelplezier en vrijheid, en die was ik bijna vergeten. Jan gaat veel vrijer om met zijn positie tegenover de wereld.

Ilegems: Niks of niks is de actualiteit voorbij. Het gaat over hoe wij als mens zijn. Tijdens de bankencrisis spelen wij een onnozel stukje over de liefde. Wel, met veel plezier. Maar al te graag. Zoveel mogelijk.

Vinks: Daarin is de voorstelling revolutionair. Het is geen rechtstreekse maatschappijkritiek of -analyse, maar het is wel in een ongelooflijk beangstigend tijdsgewricht geschreven. Daartegenover staat de onnozelheid van de condition humaine. De mens die zich uit verveling bezighoudt met wat spellekes en danskes en liefdesverklaringen.

Vertel eens iets over die mooie hertjes die de affiche sieren.
Vinks: Een jaar op voorhand vragen de organisatoren altijd een beeld bij de voorstelling. Ik had deze tekening in mijn achterhoofd. Ze is mooi en onnozel tegelijk. De hertjes staan braaf voor zich uit te kijken maar hun gat staat wel wijd open. Het volgende moment gaan ze eens goed gepakt worden langs achter. Dat is ook waar de voorstelling over gaat zonder dat dat uitgesproken wordt. Onnozelheid, schoonheid, heftigheid en lieflijkheid naast de hardheid van de wereld die toch gaat binnenkomen - om het eens plastisch te zeggen. Het zijn drie onnozele assholes die zich niet bewust zijn van wat er gaat komen. Scabreus en poëtisch tegelijk.

Ilegems: Zelfs een beetje uitnodigend... (Lacht)

Decorte: Nothing had in Elisabethaanse kringen ook nog een andere betekenis. An O-thing of a no thing is een kut. Veel te doen om kut dus, wat ook bij de tekening past.

Niks of Niks
wanneer: 12 > 14 januari 2012 om 20.30 uur
tickets: 12 / 16 euro
Marianne Van Kerckhoven over Jan Decorte op 13 januari 2012 om 18.00 uur)
---------------------