Kafka paradeert op de planken

Michaël Bellon
© Agenda Magazine
06/10/2010
'In de strafkolonie' en 'Het hol' zijn twee kortverhalen van de Tsjechische schrijver Franz Kafka. Een gemengde ploeg van de KVS en Olympique Dramatique brengt ze naar de planken.

Regisseur Bart Meuleman zet de twee kortverhalen gewoon na elkaar. Te beginnen met 'Het hol', een monoloog van Willy Thomas, waarin die met uiterst weinig theatrale middelen het universum oproept waarin zijn personage zich ophoudt. Dat personage is een soort van mollenmens die zich ingegraven heeft om de bedreigingen van de buitenwereld op een afstand te houden. In het daaropvolgende verhaal 'In de strafkolonie' staat een executiemachine centraal die door Kafka minutieus wordt beschreven, en door een legerofficier op even minutieuze manier wordt gebruikt om de dader van een onduidelijke misdaad terecht te stellen. Dit tot ongemak van een passerende reiziger die de legerofficier niet helemaal volgt in diens enthousiasme.

Hoewel thema's als xenofobie of de wreedheid van ontspoorde en ontmenselijkte systemen een link met het kolonialisme of het nazisme suggereren, houden de theatermakers de deur dicht voor interpretaties die ook bij Kafka niet te vinden zijn. "Met Kafka kun je veel kanten op," zegt Willy Thomas. "Je kunt hem politiek recupereren door bepaalde inhouden toe te voegen. Verfilmingen brengen ook vaak interpretaties met zich mee. Maar dat hebben we niet willen doen. We hebben geprobeerd om zo weinig mogelijk expliciete betekenis toe te voegen. We blijven redelijk trouw aan de tekst van Kafka. Daardoor raak je 
dieper."

Ook het verband tussen de twee teksten is voelbaar maar niet expliciet aanwezig.
Willy Thomas:
In 'Het hol' zit je in iemands binnenkant, 'In de strafkolonie' laat een systeem zien. Maar je komt van de regen in de drop. De vlucht leidt nergens toe. De beklemming is in beide verhalen even groot, maar we brengen ze wel op een verschillende manier over. De executiemachine op de scène toont een werkelijkheid achter de beschreven processen en systemen, terwijl in 'Het hol' op een extreme manier een beroep gedaan wordt op de verbeelding van het publiek. In dat eerste deel krijg je zelfs amper iets te zien.

De tekst van 'Het hol' is een literair hoogstandje. Maar valt het mee om hem te spelen?
Thomas:
Het is plezant, maar het heeft toch een tijdje geduurd voor ik dat plezier vond. Je kunt zo'n tekst niet als een ingeleefd bravourestukje brengen, want dan begin je te verlangen naar iets wat niet komt. Het enige wat je kunt doen is de tekst door en door kennen zodat je de rust en de vrijheid kunt nemen om alles binnen te laten en de gedachten te laten komen. Gedurende vijftig minuten gaat het maar door en bij de minste afleiding gaat het van de hak op de tak. Maar uiteindelijk bougeert er ook in zijn laatste verhaal niets. Dat is wat Kafka typeert en hem soms ook onuitstaanbaar maakt.

speeldata: 9, 10, 13 > 16, 19 > 23/10 om 20.30 uur (10/10: 15.00 uur, 14/10: 12.30 uur),
tickets: €10/16

Fijn dat je wil reageren. Wie reageert, gaat akkoord met onze huisregels. Hoe reageren via Disqus? Een woordje uitleg.

Lees meer over: Brussel-Stad , Podium

Iets gezien in de stad? Meld het aan onze redactie

Site by wieni