Kruistocht in trouwkostuum

Kruistucht is een geestige locatievoorstelling in enkele Brusselse trouwzalen. Acteurs Mourade Zeguendi en Marijke Pinoy spelen in dit stuk van Zouzou Ben Chikha een gemengd koppel dat elkaar het jawoord probeert te geven tegen alle vooroordelen van de omgeving in.

De titel Kruistucht kan slaan op de veroveringstochten van trouwkandidaten met een verschillende culturele achtergrond, maar het stuk is zelf ook een kruistocht tegen de politiek correcte huwelijksmoraal van velen. "Het eerste idee kwam er tijdens een reis naar Tunesië," zegt Zouzou Ben Chikha. "Mijn vrouw en ik zaten daar in een bar in een toeristisch oord en ik hoorde hoe een paar Tunesiërs bezig waren twee Duitse toeristen te versieren. De Duitse vrouwen waren al in de vijftig en nogal struis, om niet te zeggen extreem dik, terwijl de Tunesiërs mooi gebruinde jongens waren van achttien à negentien jaar oud. Ik had het geluk dat ik zowel de Duitsers als de Tunesiërs kon verstaan, en het was duidelijk dat zowel de vrouwen als de mannen elk zo hun eigen beweegredenen hadden."

"Ik merkte dat mijn vrouw en ik al snel bezig waren om het zaakje te veroordelen. Maar eigenlijk sloten die mensen op dat moment gewoon een deal. Ze zochten wat ze nodig hadden bij iemand anders, en eigenlijk is dat in alle andere relaties ook het geval. Als mensen zeggen dat ze op hun partner vallen omdat hij knap is, of grappig of lief, dan zijn die eigenschappen ook een deel van een deal. Dat is ook niet erg, want die deal kan wel een soort geluk creëren, wat we dan liefde noemen, en die romantiek moet je natuurlijk niet weggooien. Maar ik wilde vooral een commentaar geven op iedereen die zomaar begint te veroordelen als het gaat om koppels van verschillende leeftijd of verschillende kleur. Zulke koppels krijgen dikwijls zo weinig krediet dat het voor die mensen zelf soms moeilijk wordt om er nog in te geloven. Maar ik heb met verschillende mensen gesproken die ondanks hun leeftijdsverschil gewoon perfect functioneren samen. Omgekeerd zijn er ook veel koppels waarin er geen verschil is qua kleur of leeftijd, maar die misschien beter niet met elkaar getrouwd waren.

In de voorstelling gaat het ook over een gemengd koppel met een leeftijdsverschil.
Zouzou Ben Chikha: Ik ben zelf ook de helft van een gemengd koppel. We zijn van dezelfde leeftijd maar natuurlijk zijn er wel een aantal zaken uit mijn eigen leefwereld die ik meegenomen heb in het stuk. Vooral dan over de manier waarop de families omgaan met zo'n situatie. Dat is niet te onderschatten. Niet iedereen is zomaar akkoord met zo'n huwelijk en dat creëert spanningen, en langs de andere kant soms ook hilarische toestanden.

Het is ook wat met die Afrikanen die hier onze Vlaamse vrouwen komen afpakken.
Ben Chikha: Dat gegeven speelt zeker ook een rol in de tegenkanting: het fysieke, seksuele aspect van de 'Afrikaan' waar sommige mannen hier schrik van hebben en veel vrouwen jaloers om zijn. Dat komt allemaal in onze voorstelling, maar dan op een geestige manier.

En dan is er nog het verzet van officiële instanties tegen dubieuze relaties.
Ben Chikha: Als de mensen bij wie je de papieren moet invullen op het stadhuis ook nog eens moeilijk gaan doen, dan is dat extra ontmoedigend. Natuurlijk zijn schijnhuwelijken een realiteit, maar mijn zoektocht betreft ook die term, die te pas en te onpas wordt gebruikt. Want wat is een schijnhuwelijk? Kunnen we, terugkomend op de vaststelling dat élke relatie uiteindelijk een transactie is, niet zeggen dat veel Vlaamse vrouwen die bewust of onbewust met een Vlaamse man trouwen omwille van zijn geld ook een schijnhuwelijk afsluiten? Waar ligt die grens eigenlijk?

Zelf ook verdacht geweest van een schijnhuwelijk?
Ben Chikha: Nee nee, dat niet. (Lacht) Ik ben een platte West-Vlaming, dus aan mij hebben ze nooit getwijfeld. Ik ken wel iemand die dicht bij een schijnhuwelijk stond dat is afgesprongen. Dat is het risico dat iemand dan neemt. Maar ik ken ook mensen die het echt goed meenden met elkaar en die een calvarietocht hebben meegemaakt.

Speciaal zijn de locaties die jullie kozen voor de voorstellingen.
Ben Chikha: We spelen alleen maar in stadhuizen. Het stadhuis is de plaats waar de beslissingen vallen. Het is een centrum van macht en informatie: de stadia in een mensenleven, van de geboorte over het huwelijk en de kinderen tot het overlijden, worden daar bijgehouden. Dat kader voegt natuurlijk ook extra mogelijkheden toe aan de voorstelling waar ik nu nog niet te veel over kan verklappen. Maar je voelt in zo'n gebouw meteen de druk van 'het officiële', en daar kun je dan mee spelen. Mourade is iemand die dat kan. Hij kan het moment naar zijn hand zetten en het publiek in zo'n kader meepakken.

Het is trouwens mooi dat Mourade en ik zomaar overal in die stadhuizen mogen spelen. Voor twee Noord-Afrikanen is dat toch geestig? (Lacht) Zeker het stadhuis van Antwerpen was een statement. Maar ook het stadhuis van Schaarbeek wordt speciaal. Ook een heel mooi gebouw.

Doen jullie ook een echte trouwceremonie tijdens de voorstelling?
Ben Chikha: Dat is het beginpunt, maar daarna gebeurt er van alles. Het repeteren was trouwens niet zo evident. Je kunt op zo'n stadhuis maar binnen tussen twee en vijf 's middags met af en toe 's avonds nog eens een uurtje. 's Morgens moet alles weg zijn want dan hebben de echte huwelijken plaats. Ondertussen kom je wel al die ambtenaren tegen waarvan er een aantal dan uiteindelijk ook komen kijken. Ze moeten ermee lachen ook al geven we commentaar. Met Union Suspecte hebben we het al vaak hard en cynisch gespeeld, maar dat heb ik dit keer heel bewust gelaten om een keer een positief en hoopgevend verhaal te vertellen. Het is geen aanklacht tegen overheden of de bureaucratie. Het is een verhaal van twee mensen dat er tegelijk een is van veel mensen.

Gaat het ook om een taalgemengd huwelijk?
Ben Chikha: Nederlands en Frans, maar heel verstaanbaar Frans. Ik heb het Frans zelf geschreven dus dat kan onmogelijk hoogstaand Frans zijn. In Antwerpen en de gemeenten errond was het al geen probleem dus in Brussel kan het dat zeker niet zijn.

Overigens is het bijna gedaan met Union Suspecte.
Ben Chikha: We stoppen, want het verhaal was een beetje uitverteld en dan is het beter dat ieder op zijn eigen weg verder gaat. Ruud Gielens is nu vooral bezig met en in Egypte. Haider Al Timimi concentreert zich op dans, onder andere bij Rosas. Mourade en ik blijven samen en we gaan sowieso al een paar voorstellingen doen bij Action Zoo Humain van mijn broer Chokri.

Kruistucht
19/4 • 20.00, €11/13, Trouwzaal gemeentehuis Schaarbeek/salle de mariage maison communale de schaerbeek place Colignonplein, Schaarbeek/Schaerbeek, 02-245.75.22, www.podiumnoord.be
21/4 • 20.30, €13/14, trouwzaal gemeentehuis Halle 02-365.94.05, www.vondel.be