Peter Monsaert op reis met Eugene O'Neill

Peter Monsaert rijgt met zijn filmdebuut [i]Offline[/i] de internationale filmprijzen aan elkaar, maar hij blijft ook actief in het theater. Bijvoorbeeld als regisseur van Lange dagreis naar de nacht, een bewerking van het gitzwarte, postuum met een Pulitzer bekroonde theaterstuk van de Amerikaan Eugene O'Neill.

Op dit ogenblik schrijft Monsaert aan het scenario van zijn tweede langspeelfilm. Films maken is wat hij heeft gestudeerd, maar hij combineerde het ook altijd met schrijven, spelen en regisseren in het theater. Jos Verbist haalde Monsaert naar Theater Antigone, waar hij nu de regie van Lange dagreis naar de nacht van Eugene O'Neill (1888-1953) op zich heeft genomen. Dat stuk uit de jaren 1940 toont één etmaal in het leven van de gezinsleden Tyrone, die elkaar meeslepen in een tragisch leven van verslaving, ziekte, conflict, schuldgevoel, spijt en afgunst.

Hoe ben je bij dit stuk terechtgekomen?
Peter Monsaert: Jos Verbist wilde het al langer opvoeren. Ik kende het zelf niet, maar het was de combinatie van de acteursploeg die Jos voorstelde (Raven Ruëll, Jos Verbist, Tania Van der Sanden, Dominique Van Malder, Liesa Naert, mb) en de thematiek van het stuk, die me heeft doen besluiten de uitdaging aan te gaan. Want een uitdaging was het wel. Het is de eerste keer dat ik iets regisseer wat ik niet zelf heb geschreven, en dan nog meteen zo'n repertoirestuk.

Wat was het dan dat je erin aansprak?
Monsaert: Ik vind de familie fascinerend als onderwerp, dat komt ook in mijn ander werk terug. Dat sommige gezinnen kunnen blijven functioneren, blijft me verbazen. Elkaar zoveel pijn doen en dan toch teruggrijpen naar elkaar. Offline is daar ook een voorbeeld van. Daarnaast is de psychologie van de personages heel mooi geschetst door O'Neill. En de dialogen zijn zeer sterk, ondanks de wijdlopigheid. Ik heb wel veel moeten schrappen.

O'Neill heeft het over de American dream en hoe je kunt botsen met dat ideaal. De vader in het stuk is een beetje het symbool van de idee dat als je een beetje je best doet, je alles kunt bereiken wat je wilt. Zijn zonen hebben het daar moeilijk mee. Ik verplaats die situatie naar vandaag en naar een onbepaalde locatie, omdat ze universeel en dus actueel is. In onze maatschappij is het duidelijk dat niet voor iedereen alles is weggelegd als je maar je best doet. Dat nog andere factoren dan persoonlijke inzet ertoe doen.

In het stuk wordt ook herhaald dat de gezinsleden ondanks alles van elkaar houden.
Monsaert: Uitentreuren zelfs, en dan nog heb ik 'houden vans' geschrapt. Het is echt een constant afstoten en aantrekken. De familie is al bij al een veilige haven voor de personages omdat de buitenwereld het nog veel slechter met hen voorheeft. Het is een hard stuk, maar er zit ook veel liefde en mededogen in.

Gaf O'Neill het stuk pas na zijn dood vrij om zijn familie te sparen?
Monsaert: Absoluut. Lange dagreis gaat inderdaad over zijn eigen familie. Je voelt in de schriftuur dat het vanuit een diepe nood komt, O'Neill moest het schrijven. Het feit dat hij het tijdens zijn leven niet heeft gepubliceerd, toont dat het niet de bedoeling was om na te trappen naar zijn familie.

Lange dagreis naar de nacht
wanneer: 25 oktober 2013, 20.00 uur
tickets: €6/9
leeftijd: 16+
-------------