Tom Lanoye & Rideau de Bruxelles: Mamma Medea

Medea, dat is de mythische vrouw die met Jason en de Argonauten het Gulden Vlies veroverde, maar daarna door Jason gedumpt werd en uit wraak hun twee zonen vermoordde. Rideau de Bruxelles ensceneert de vertaling van Tom Lanoyes bewerking 'Mamma Medea' en koppelt er ook een tweetalig scholenproject aan.

Tom Lanoye wordt in Vlaanderen al decennia tot de belangrijkste schrijvers gerekend. Het duurde echter tot de vertaling van zijn recente roman La langue de ma mère (2010) eer hij in Franstalig België doorbrak.

Mamma Medea werd vertaald door Alain van Crugten en wordt geregisseerd door Christophe Sermet. Heeft u met hen contact gehad?
Tom Lanoye: Zeker. Ik heb de vertalingen nagelezen en ik heb ook een verkenningsgesprek gehad met de cast. Tegen hen zeg ik zoals gewoonlijk 'maak een goede voorstelling, en speel niet per se elke komma. Hou je aan het stuk en tegelijk ook niet.' Ik heb al verschillende ensceneringen van het stuk gezien, ook in Duitsland, en het blijkt een wendbaar stuk dat tegen een stootje bestand is.

U behandelt zowel de verovering van het Gulden Vlies als het drama dat uitloopt op kindermoord.
Lanoye: De meeste mensen weten niet dat dit oorspronkelijk een zeer actueel stuk was. Men gaat er nogal verkeerdelijk van uit dat de drie grote dramaturgen - Sophocles, Aeschylos en Euripides - gewoon mythologisch materiaal herkauwden. Maar Euripides had een heel concrete aanleiding om dit stuk te schrijven. In de jaren voorafgaand aan de toneelprijskamp waarop het werd getoond, was door de Atheense regering besloten dat alle huwelijken van Grieken (Jason is Griek) met vreemde vrouwen (Medea is de dochter van de barbaarse koning van Kolchis) van de ene op de andere dag nietig werden verklaard. Pikant als je weet dat in zijn publiek alleen Griekse mannen zaten. Terwijl Medea als barbaarse vrouw het gedrag vertoont dat normaal aan Griekse helden was voorbehouden, namelijk op om het even wat voor manier vergelding zoeken voor wat haar is aangedaan, én haar man van zijn mannelijke bloedlijn - zijn onsterfelijkheid - beroven.

Er worden na 'La langue de ma mère' nog romans van u vertaald naar het Frans.
Lanoye: Ja. Ik ben ook al een paar keer gaan spreken in Franstalige boekhandels en dat is fascinerend plezant. Tegelijk is het misselijkmakend triest dat het zo lang heeft moeten duren voor ik naar het andere landsdeel kon trekken om te zien dat men daar voeling heeft met wat ik schrijf. Ik schrijf dan wel over Vlaanderen, maar de herkenning is bij de Franstaligen en de Brusselaars toch groter dan in het buitenland.

Flaminganten die vinden dat ik de Vlaamse identiteit ontken, terwijl ze zelf ontkennen dat er zoiets als een belgitude bestaat, zouden eens moeten meegaan als ik een lezing geef bij Franstaligen. Maar in de plaats daarvan organiseren ze de scheiding. Dat er nog altijd geen cultureel samenwerkingsakkoord is tussen Vlaanderen en de Franse Gemeenschap heeft ook met onwil en gebrekkige cultuurpolitiek te maken. Want dat Rideau nu in De Kriekelaar, een Vlaamse instelling in Schaarbeek, mijn stuk in vertaling én met boventiteling speelt, zoals ik 'Sprakeloos' met Franse boventiteling in de KVS speel: is dat nostalgie of is dat een verstandige manier om de troeven die we hebben uit te spelen?

uur: 20 uur (op woensdag om 19.30 uur en op zondag 23 oktober om 15.00 uur)
tickets: 5 > 20 euro

------