Boek: De Meester van Jolien Janzing

De passage in Brussel van de schrijvende Engelse zusjes Brontë heeft al heel wat inkt doen vloeien. Charlotte (Jane Eyre) en Emily (Woeste hoogten) verbleven tussen 1842 en 1844 in het inmiddels verdwenen Pensionnat Héger, dat vlak bij de plek lag waar nu het Paleis voor Schone Kunsten staat.

De kostschool werd geleid door het koppel Claire en Constantin Héger, en het is bekend dat Charlotte, die de Brusselse periode gebruikte als inspiratie voor haar romans De professor en Villette, verliefd is geworden op haar leraar Constantin.

Deze (literatuur)geschiedenis houdt onder meer The Brussels Brontë Group springlevend, en resulteerde nu ook in een roman van de Nederlandse schrijfster en journaliste Jolien Janzing. Janzing kent het werk en de biografie van de Brontës door en door, en besloot in De meester de hele Brusselse episode op een verantwoorde manier te romantiseren, zodat de lezer ook een idee krijgt van wat de zussen allemaal kunnen hebben gedaan, gezien, gedacht en gevoeld toen ze hier door de straten liepen.

Janzing begint het verhaal vanaf het moment dat de Brontës thuis vertrekken, de boot naar Oostende nemen en met de koets naar de hoofdstad trekken. Ze kent het hele traject en de historische context, en slaagt er probleemloos in de lezer mee te nemen naar het negentiende-eeuwse Brussel. In een parallelverhaal kijkt ze zelfs over de paleismuren heen naar de romance tussen Leopold I en zijn minnares Arcadie Claret.

De chronologische aanpak laat wel zien dat in De meester de klemtoon eerder op het historische dan op het literaire ligt. Het boek leest vaak als een zedenschets die de individuele pijn van verdrongen emoties - de ambitie, de fatalistische gedachten en de verwarring bij de zussen - belicht, alsook het maatschappelijke onrecht van sociale tegenstellingen - tussen Frans en Nederlands, protestantisme en katholicisme, adel en arbeiders.

Spanning of beklijvende ideeën zijn minder aanwezig. Janzings historiserende schrijfstijl is zeer degelijk. We zien Charlotte een keer twee kwastjes van een deken uiteentrekken zodat er een scheur in de wol ontstaat, en we zien Constantin een keer omschreven worden als een knaap die na een zomerdag zwerven door de velden weer braaf naar zijn moeder gaat, maar dergelijke levendige passages zijn toch te schaars.