Boek: Vroeger is een ander land

Gemiddeld om de drie uur arriveert er een kind zonder ouders in ons land. Moederziel alleen. Kinderen zonder papieren, zonder verhaal en zonder gezicht: slechts een dossier bij Vreemdelingenzaken. Onbekend is onbemind wordt gezegd.

Wat weten we eigenlijk van deze jongeren? Er zijn de grafieken in het nieuws, de beelden van uitgeprocedeerde hongerstakers. We kennen de schrijnende verhalen van families die noodgedwongen buiten slapen omdat er geen plaats meer is in de herberg België.

Het fotografencollectief Nadaar geeft samen met journaliste Catherine Vuylsteke minderjarige asielzoekers een stem. Vroeger is een ander land portretteert Imad, Maryska, Ibrahim, Raza, Dinesh, Sabo, Jacob en Benjamin: acht jongeren die geboren zijn in Oost-Europa, in Afrika, Azië of het Midden-Oosten en die alleen in België zijn aangekomen.

Minstens tot hun achttien jaar hebben deze jongeren recht op onderwijs en onderdak. De fotografen leggen het leven vast van de acht jongeren. Op het eerste gezicht, een gewoon leven. Sabo gaat naar school, hij speelt met vriendjes, doet aan sport. Over zijn verleden waar Syrische dictators en Koerdische verzetsleiders een hoofdrol krijgen, praat hij niet. 'Alles van gisteren is niets.' zegt Sabo met de wijsheid van een oude man.

Jacob straalt, geniet, leeft in de foto's van Alain Schroeder. Niets verraadt zijn vroegere leven als kindsoldaat in Zuid-Soedan. Het verhaal is pijnlijk.

Ook Raza krijgt politiek asiel. De Afghaan ontvlucht zijn thuisland voor familievetes. Hier in België volgt hij een opleiding tot hulpkok, gaat hij op kamp en heeft een eigen Facebookpagina. Maar hij bezoekt ook Afghanen in hongerstaking. Je voelt de gène want hij mag blijven, de anderen krijgen een uitwijzingsbevel. Afghanistan is ver, zo ver weg. Raza wordt verscheurd door hier en ginder.

Zo heeft elke jongere zijn verhaal dat in schril contrast staat met het leven dat ze hier leiden. Een pijnlijk verleden waar geen van hen aan terug wil denken maar wat onlosmakend verbonden is met wie ze zijn.

Vroeger is een ander land - de titel lijkt wel in de kaft gekrast - is een mooi vormgegeven tweetalig boek dat acht jongeren portretteert met heel wat littekens op de ziel.

Het fotografencollectief Nadaar en Catherine Vuysteke zijn er in geslaagd om het asielbeleid in België een stem maar ook een gezicht te geven. Een boek dat je niet onberoerd laat. De foto's zijn ook nog tot 29 januari te zien in het BELvue museum.