Edito: Blazoen

Het marktaandeel van het Nederlandstalige onderwijs in Brussel is tussen 2015 en 2016 significant gedaald. Dat blijkt uit cijfers die Groen opvroeg bij Vlaams onderwijsminister Hilde Crevits (CD&V). Het is een opmerkelijke vaststelling. Als die tendens zich doorzet, dan moet de Vlaamse gemeenschap zich stevig beraden over hoe ze zich in de toekomst wil positioneren in de hoofdstad.

Er zijn vele verklaringen voor die cijfers. Een ervan is dat de Franse gemeenschap meer bouwijver aan de dag legt. Zeker voor het gemeentelijk onderwijs hebben zij het nu eenmaal makkelijker om nieuwe scholen uit de hoed te toveren.
Maar de ongemakkelijke waarheid is ook dat er de laatste jaren een paradigmashift heeft plaatsgevonden. De Vlaamse gemeenschap heeft zich in het verleden altijd heel royaal opgesteld in haar eigen hoofdstad. De befaamde dertigprocentnorm is daar het symbool van. Vlaanderen voert een beleid voor één derde van de Brusselse bevolking, taal of afkomst is van geen tel. Dertig procent is meer dan er Vlamingen zijn. De ministers Bert Anciaux (SP.A) en Guy Vanhengel (Open VLD) waren er de laatste jaren de grote promotoren van.

Die houding heeft Vlaanderen geen windeieren gelegd. Zeker in de culturele wereld en in het onderwijs kan de Vlaamse gemeenschap op een puike reputatie rekenen, ook en vooral bij Franstaligen.
De tijd van die groothartigheid lijkt tot het verleden te behoren. Anciaux is verdwenen in de coulissen van de politiek. En Vanhengel steunt nog wel de oprichting van nieuwe scholen, maar het enthousiasme van de voorbije jaren lijkt bekoeld.

De dertigprocentnorm wordt niet openlijk in vraag gesteld, maar uit de feiten blijkt dat Vlaanderen ze niet kan waarmaken. Dat heeft ongetwijfeld met centen te maken. Maar er is meer. Vlaanderen is zich gaan afvragen: wat kopen we met die Brusselnorm? Buiten een mooi blazoen? Wat levert het op?

Natuurlijk is politiek niet louter berekening en neemt de Vlaamse gemeenschap wel degelijk haar maatschappelijke verantwoordelijkheid in Brussel, in zeer ruime mate zelf. Er worden ook elk jaar scholen bijgebouwd en de culturele instellingen zijn florissanter dan ooit.

Maar net zo goed is het zo dat de Nederlandstalige scholen eivol zitten en dat het voor jonge Vlamingen die in Brussel komen wonen steeds moeilijker is geworden om een school te vinden in de buurt. Zo schiet de Vlaamse gemeenschap zichzelf in de voet.

Minister Crevits heeft een plan klaar om alle kleuters naar school te laten gaan. Goed plan, maar dan moet er ook wel plaats zijn.