15 miljoen voor modernisering Haven

Vijftien miljoen euro per jaar heeft Brussels minister Brigitte Grouwels (CD&V) veil voor de Haven van Brussel. Dat staat in het nieuwe beheerscontract 2013-2018. Tegen het einde van het beheerscontract moet het normale havenverkeer met meer dan twaalf procent toenemen.

B ouwmaterialen. In 2011 waren ze goed voor 59 procent van het totale havenverkeer. Aan het kanaal liggen dan ook verschillende betoncentrales die voornamelijk dienen als opslagplaats voor de bevoorrading van bouwwerven in de stad. Men kan zeggen dat deze activiteit een voorbeeld is van modal shift: zand wordt aangevoerd per boot, waar ter plaatse beton van wordt gemaakt, en dat beton wordt dan met vrachtwagens de stad in gereden.

Het principe van modal shift wil Brigitte Grouwels, bevoegd voor de Haven van Brussel, toepassen op eerder klassieke havenactiviteiten, zoals de overslag van containers, maar eveneens om het kanaal maximaal te benutten om de stad te bevoorraden en de haven zo meer 'stads' te maken. Dat staat in het meest recente beheerscontract dat Grouwels heeft afgesloten met de havendirectie.

Parijs en Rijsel
In het oog springt het nieuw te bouwen distributiecentrum op 54 hectare grond van Schaarbeek-Vorming. Op die plek komt een groot logistiek centrum waar bedrijven als de vroegmarkt Mabru en het Europees Centrum voor Fruit en Groenten zullen huizen. Het nieuwe logistieke centrum wordt een zogenaamd 'multimodaal' centrum waar water-, spoor- en gewone weg samenkomen, en ook weer vertrekken. Het beheerscontract is alvast veelbelovend: er lopen gesprekken met de NMBS over de aanleg van een nieuwe sporenbundel voor dit logistieke centrum, en er wordt overlegd met het Vlaams Gewest om de E19 te verbinden met Schaarbeek-Vorming. Dit hangt, zo staat in het beheerscontract, wel af van het definitieve richtschema voor Schaarbeek-Vorming, dat nog steeds niet klaar is.

Naast bovenstaand logistieke centrum wordt de Brusselse haven ook 'moderner'. De keuze voor zo'n 'moderne' haven is ingegeven door pragmatisme. Sinds de financieel-economische crisis van 2008 gaat het niet zo goed, net zoals in andere Europese binnenhavens. Vorig jaar nog daalde het havenverkeer met negen procent ten opzichte van 2011. Het komt er dus op aan de haven minder te beschouwen als regionale speler, maar eveneens als plaatselijke poort tot de stad. Daarvoor is Brigitte Grouwels al in talloze buitenlandse havens gaan kijken hoe stad en haven daar samenwerken, zoals in Parijs en Rijsel. Steeds kwam daar uit voort dat kleine binnenhavens wel degelijk een rol kunnen spelen in drukbezochte en door files geteisterde steden. Lokale restaurants en cafés kunnen door de nabijheid van een haven makkelijk worden bevoorraad, zo leren buitenlandse voorbeelden.

Maar de interactie gaat ook verder. Zo worden er in Brussel tegen 2017 meer dan 30.000 vierkante meter nieuwe bedrijfsoppervlakten gebouwd in samenwerking met de Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij Brussel op de zogenaamde TIR-site in de buurt van Thurn & Taxis. Dat TIR-opslagcentrum zal ook meer en meer moeten zorgen voor de directe bevoorrading van de stad, in tegenstelling tot het grote logistieke centrum op Schaarbeek-Vorming, dat vooral de regionale distributie zal verzorgen. Ook komt er, zo belooft het beheerscontract, een vervoersplatform om tweedehandswagens te vervoeren naar de Haven van Antwerpen. Ten slotte is er nog de werkgelegenheid. In de kanaalzone zijn veel werklozen, en dankzij de op til staande projecten in de haven wordt er voor werkgelegenheid gezorgd.

Aanlegkade
Dit alles om met horizon 2018 een groei van het gewone havenverkeer van 12,5 procent ten opzichte van 2012 te bewerkstelligen, en een groei van negentien procent van het containerverkeer ten opzichte van 2012.

Er is dus een tweesporenbeleid voor de Haven van Brussel: enerzijds een regionale speler blijven, anderzijds een lokale haven worden. Makkelijk is dat niet altijd. Ter illustratie dient de voormalige Carcoke-site. Na de sanering werd dat terrein naast het kanaal aan BPost ter concessie gegeven. Tegen de afspraak in, want de noodzakelijke voorwaarde daarvoor was dat het bedrijf het kanaal moest gebruiken. Gelukkig is daar nu een oplossing voor gevonden: naast Bpost komt een bouwbedrijfje, dat de aanlegkade zal gebruiken, zo vernemen we nog.