Brouwers na faillissement No Science: 'Brusselse biermarkt is verzadigd'

Kleine bierbrouwers, ook in Brussel, zuchten onder de gestegen grondstoffen-, energie- en loonkosten. Ook de toegenomen concurrentie onder brouwerijen speelt hen parten. "Er zijn zoveel brouwerijen bijgekomen. Het saturatiepunt is bereikt."

Begin deze zomer moest de Lakense nanobrouwerij No Science na zeven jaar de boeken neerleggen. De brouwer, bekend van zijn biertjes met naar muzieknummers verwijzende namen als Sabotage en Stoner Witch en de flesjes met opvallende zwart-wit-rode etiketten, was al langer in de problemen. Via crowdfundingsacties probeerde die het hoofd nog boven water te houden, maar uiteindelijk volgde het faillissement.

Ook voor de andere Brusselse brouwers is het deze dagen zwoegen. "Het draait hier nog oké, maar het zijn moeilijke tijden," zegt Joël Galy van de Schaarbeekse brouwerij La Mule.

Hij verwijst naar de recente stijging van de grondstoffen- en energieprijzen en de automatische loonindexering waardoor de salarissen ‘met 25 à 30 procent’ gestegen zijn. "En die stijging kunnen we niet volledig doorrekenen aan de consument, ook al omdat die minder te spenderen heeft en dus minder geld uitgeeft op café."

Mensen drinken minder bier

Hetzelfde verhaal bij Brussels Beer Project. “Eerst was er corona, daar zijn we al bij al nog redelijk doorheen gekomen omdat de mensen juist meer lokaal gingen consumeren,” zegt medeoprichter Olivier De Brauwere.

“De inflatie na de inval van Rusland in Oekraïne, met als gevolg de hogere prijs van mout en andere grondstoffen, van energie en van ons personeel, weegt zwaarder. Het is dan ook een heel ingewikkelde periode. Bovendien hebben we eind vorig jaar beslist om om ecologische redenen niet langer te exporteren naar landen buiten Europa. Die winst zijn we dus kwijt.”

Jean-Pierre Van Roy van geuzebrouwerij Cantillon noemt nog een andere reden waarom de brouwers het zwaar hebben: mensen drinken minder bier. De structurele daling van de bierconsumptie is al dertig jaar bezig. Waar in 1990 in ons land jaarlijks 12 miljoen hectoliter bier gedronken werd, was dat vorig jaar nog slechts 6,9 miljoen.

Ook de export, goed voor zeventig procent van de bierproductie, neemt af. In 2022 werd 5,5 procent minder bier uitgevoerd dan het jaar daarvoor. De export naar landen buiten de EU kromp zelfs met bijna een derde.

'Markt te klein voor zoveel bieren'

Tegelijkertijd boomt het aantal brouwerijen en bijgevolg het aantal biersoorten. De jongste jaren schoten met name de kleine ambachtelijke brouwerijen als paddenstoelen uit de grond, ook in Brussel. Daar was rond de eeuwwisseling Cantillon nog de enige overgebleven brouwerij.

In 2003 kwam Brasserie de la Senne erbij en daarna volgde de ene na de andere: Brussels Beer Project, En Stoemelings, L’Ermitage, L’Annexe, La Mule, Surréaliste. Op dit moment zijn het er een kleine twintig. En die toename van brouwerijen en biertjes vormt stilaan een probleem voor de biereconomie. “Er zijn er heel veel bijgekomen," zegt Van Roy. "Het saturatiepunt is bereikt."

Dat meent ook Yvan De Baets van Brasserie de la Senne. Dat het moeilijke tijden zijn voor de craftbrouwerijen komt volgens hem niet alleen door de inflatie, de daling van de koopkracht en de bierconsumptie, het faillissement van een aantal horecazaken en het wisselvallige zomerweer, maar ook door de verzadiging van de biermarkt.

"De Brusselse markt is de meest gesatureerde," zegt hij. "Brouwen is hip, velen vinden het leuk om brouwer te zijn. Maar de markt is te klein voor zoveel bieren. De consument raakt verloren in het aanbod."

Twintig brouwerijen dicht

De explosieve groei van de kleine brouwerijen is geen typisch Brussels fenomeen. In heel het land, en ook in het buitenland, zie je een gelijkaardige trend.

België telde rond 1960 honderd brouwerijen. Begin dit jaar waren het er 430. Maar door de moeilijke situatie waarin de sector verkeert, moesten volgens de federatie van de Belgische Brouwers alleen al in het eerste trimester van dit jaar twintig brouwerijen de deuren sluiten.