Brussel pompt 73,5 miljoen in getroffen sectoren: 'Gaan niet elk bedrijf kunnen redden'

De Brusselse regering kondigt vandaag extra steunmaatregelen aan voor de getroffen sectoren, zoals de horeca en toerismesector. De premies zullen berekend worden op basis van het omzetverlies en de grootte van elke onderneming. In totaal maakt de Brusselse regering hiervoor een budget van 73,5 miljoen euro vrij.

Dat kondigt Brussels minister-president Rudi Vervoort (PS) donderdag aan. De steunpremies zullen worden toegekend aan ondernemingen die actief zijn in de horeca, het toerisme, het uitgaansleven, en de cultuur- en toerismesector.

Tot nu toe heeft de Brusselse regering enkel forfaitaire steunpremies toegekend van 4.000 en 3.000 euro. "Die sectoren hebben ons gevraagd om van die methode af te stappen", zegt Vervoort. Voor de nieuwe premies zal Brussel kijken naar het aantal voltijdse equivalenten in een onderneming, het omzetverlies en de aard van de activiteit. "Dit is een meer doelgerichte manier van werken", aldus Vervoort.

Cafés en restaurants en hun leveranciers zullen een premie krijgen van 5.000 tot 36.000 euro. Die bedragen gelden ook voor de evenementensector. Voor hotels gaat het om bedragen tot 50.000 euro, discotheken kunnen van 60.000 tot 100.000 euro krijgen. In totaal maakt de regering hiervoor bijna 74 miljoen euro vrij.

Uitrol wellicht tegen eind februari

"Het gaat om sectoren die essentieel zijn voor het imago van Brussel. Deze bedrijven zullen ook een rol spelen in de economische relance van onze stad", zegt Brussels staatssecretaris van Economische Transitie Barbara Trachte (Ecolo). Over de verdere details en voorwaarden voor de premies maakt zij verder nog niets bekend. Wat de omzetcijfers betreft, zal Brussel net als Vlaanderen 2019 als referentiejaar nemen. Om te vermijden dat 'spookbedrijven' onterecht een premie krijgen, moet een onderneming aantonen dat het dat jaar een omzet van minstens 25.000 euro heeft gedraaid.

"We gaan alleszins kijken naar de economische leefbaarheid van elke onderneming", aldus Trachte. "We gaan vrees ik niet elk bedrijf kunnen redden", beseft Brussels minister van Financiën Sven Gatz (Open VLD). "Ik hoop van wel, maar ik moet realistisch zijn."

Wanneer de Brusselse ondernemers in deze sectoren beroep zullen kunnen doen op de nieuwe premies is ook nog niet duidelijk. "De bedoeling is dat we niet elk dossier geval per geval gaan bekijken, maar dat dat op een geautomatiseerde manier gebeurt. Voor het systeem klaar is zal dat nog enkele weken duren", aldus Trachte. "Het informaticaplatform dat hiervoor gebruikt zal worden, is wel al klaar", zegt Gatz. Wellicht zullen de premies worden toegekend vanaf eind februari.

Kritiek ondernemers

Sinds het begin van de coronacrisis klinkt er in Brussel kritiek van zelfstandigen en ondernemers op de manier waarop Brussel de getroffen sectoren ondersteunt. De steunpremies zouden te laag zijn, zeker in vergelijking met Vlaanderen. "De forfaitaire bedragen in Brussel zijn onlogisch, want iedereen krijgt hetzelfde, ongeacht de grootte van het bedrijf", zegt Brussels ondernemer in de horeca David Debin. "Een klein frietkot of een brasserie op de Grote Markt met een maandelijkse huurlast van 25.000 euro? Beiden kregen 7.000 euro steun van Brussel, terwijl het in Vlaanderen om een veelvoud van dat bedrag ging."

In Vlaanderen bestaat al langer een beschermingsmechanisme, waarvan de premies op een manier worden berekend die vergelijkbaar is met de nieuwe Brusselse steunpremies. Wie meer mensen in dienst had en meer verlies heeft geleden, kon op een grotere premie rekenen. "We hebben minder fiscale en financiële capaciteit per inwoner in vergelijking met de andere gewesten", stelt Gatz. "Nu gaat het om substantiële steun. Met deze operatie komen we op hetzelfde niveau als Vlaanderen."

'Toegeven dat we later zijn'

Een andere kritiek op de Brusselse steunmechanismen is dat ze te traag worden uitgerold. De variabele premies, waarbij bedrijven steun krijgen in functie van hun financiële noden, hadden er al langer moeten zijn, klinkt het. "We zijn later. Dat moeten we toegeven", beseft de Brusselse minister van Financiën.

Gatz hoopt echter dat de late timing van de nieuwe Brusselse premies wel op een andere manier zullen bijdragen aan de Brusselse economie. "We hebben ons huiswerk iets langer moeten voorbereiden, maar misschien komen we ook net op een goed moment. Met de vaccinaties zien we dat er toch een perspectief is", zegt Gatz. "Op een bepaald moment zal de heropening toch gebeuren. We hopen dat dit geld niet alleen gebruikt wordt voor het geleden verlies, maar ook voor de relance bij de heropening."

Wanneer die heropening in zicht komt, is echter nog niet duidelijk. Het nieuwe Brusselse steunmechanisme zou tegen eind februari operationeel moeten zijn, terwijl verschillende horecafederaties aansturen op een heropening op 1 maart. "We hebben geen goede cijfers, maar ook geen slechte cijfers. Het zal afhangen van hoe de experts de cijfers inschatten", aldus Gatz nog, al sluit hij een heropening op 1 maart niet uit. "Welk perspectief we nu kunnen bieden aan de contactberoepen en de horeca? Gelet op de vaccinatie zal het misschien nog net kunnen."

Steunpremie voor contactberoepen en andere zelfstandigen

Naast de horeca, de toeristische sector, de uitgaanssector en de cultuur- en evenementensector, wachten allerlei andere getroffen beroepscategorieën nog op steun van de Brusselse overheid. Het gaat dan voornamelijk om de niet-medische contactberoepen, die sinds begin november opnieuw op non-actief staan. Eind december beloofde de Brusselse regering voor deze zelfstandigen een premie van 1.500 euro, die in een tweede fase kan worden aangevuld tot een totaal van 5.000 euro.

Ook die premie werd vandaag goedgekeurd op de Brusselse ministerraad. "Op 28 januari zal de eerste schijf van 1.500 euro beschikbaar zijn", belooft bevoegd staatssecretaris Barbara Trachte vandaag. Wie recht heeft op die premie, zal die kunnen aanvragen via deze website van het Gewest.

Concreet zullen alle niet-essentiële handelszaken die op basis van de beslissingen van het Overlegcomité van 30 oktober 2020 moesten sluiten beroep kunnen doen op de premie van 1.500 euro in een eerste fase. Naast kappers, schoonheidsspecialisten, tatoeëerders en uitbaters van wellnesscentra, gaat het ook om autorijscholen, uitbaters van fitnesscentra en uitbaters van andere ontspanningsgelegenheden.

Wanneer de tweede fase van die premie geactiveerd wordt, waarbij het bedrag van 1.500 euro wordt aangevuld tot een maximumbedrag van 5.000 euro, is nog niet duidelijk. Daarover communiceert de regering in de loop van februari.