Groeten uit Brussel met kunstwinkel Plaizier

Oma Plaizier. Zo mag Mieke Plaizier sinds kort genoemd worden door haar eerste kleinkind dat boven de kunstwinkel slaapt. In die zaak gaan we al 25 jaar langs voor de meest originele kaartjes met 'Groeten uit Brussel'.

"Mensen die een eigenzinnig kaartje met nieuwjaar krijgen, zien meteen of dit speciaal voor hen gekozen is door de afzender. Dat maakt van een wenskaart een bijzonder geschenk," zo verklaart Mieke Plaizier het 'waartoe speciale kaartjes dienen'. Bij Plaizier is in deze periode altijd een deel van de kaartjesmuur opgevuld met niet zo evidente kerst- en nieuwjaarskaarten. Heel wat anders dan de stapeltjes van tien cliché-kerstkaarten voor vijf euro, zoals die nu in bakken in de grootwarenhuizen liggen.

Wat ons meteen opvalt, is eentje vol kerstballen en de boodschap: Ze kunnen de boom in. Inderdaad. De eigen publicaties van Uitgeverij Plaizier vallen meteen op. Het gaat om boekjes, affiches en kaartjes die voortborduren op thema's als Brussel en architectuur - vooral art nouveau en modernisme - maar ook Kongo, Expo'58 en werk van Belgische fotografen (Johan Jacobs, Marie-Françoise Plissart, Leonard Misonne) en illustratoren als Ever Meulen en Joost Swarten. Dat eigen fonds maakt al wat hier te vinden is uniek, al vullen de eigenaars de collectie heel subjectief aan. Zoals kaartjes met werk van Wim Delvoye: rotslandschappen met banale teksten op: 'Out. Walking the dog. Back soon.'

"Het criterium voor 'een goede' postkaart is heel subjectief. Er kan een dubbele bodem in het beeld zitten dat aanspreekt of verrast omdat het refereert naar een herkenbare situatie. Andere foto's zijn gewoon mooi. We zoeken naar archieffoto's die het vandaag terug doen, zoals reportagefoto's van oude tv-series. Een beeld uit Kinshasa (van Plissart) waar mensen les volgen in een ruïne van een huis zonder dak is zo schrijnend dat het aanspreekt. Een beeld dat een boodschap verkondigt, hoe wrang die ook is."

Al vallen we keer op keer op het kleurrijke portret van een huisvrouw met schort die een gestript konijn bij de oren draagt. Het hoeft bij Plaizier zeker niet altijd humor te zijn die het publiek trouw aan de zaak maakt. Het originele aanbod primeert. Koning Boudewijn met zijn bloemetjeshemd (1990) is een fotokaart die voordien nooit te zien was. Kaartjes met voorgedrukte teksten als 'Gelukkige verjaardag' en 'Zalig kerstfeest' zijn hier nauwelijks te vinden. Het is de wil van de verkopers dat mensen moeite doen om iets persoonlijks met de hand te schrijven op een kaartje. Dat maakt ze nog unieker en persoonlijker. Voor luchtfotografie van Wim Robberechts of een affiche van Sint-Gillis in de sneeuw kunt u hier ook altijd terecht, kortom posters die geen massa-oplage kennen. Ever Meulen had voor Vrij Nederland tekeningen gemaakt die een rubriekje moesten illustreren. Die spitante illustraties heeft hij nu ingekleurd voor Uitgeverij Plaizier. Dat leidt ons tot de huisbibliotheek die al even subjectief is: van boeken over architectuur en Brussel en meer en meer over jazzmuzikanten en jazzgeschiedenis. "Er zijn genoeg goede boekhandels in de buurt. Het is dus zaak om dingen te presenteren waar mensen anders heel lang naar moeten zoeken," zegt de jeugdige oma. Dus de tijd moet u wel even nemen als u op zoek gaat naar die heel typische Weihnachtskarten, waarin uw schoonmoeder zich met haar krulspelden naast het kribbetje meteen herkent.

:: Plaizier, Spoormakersstraat 50, 1000 Brussel. Open van maandag tot en met zondag van 11 tot 18 uur. Vanaf januari 2006 op zondag gesloten. 02-513.47.30