Horeca blijft bloeden: ‘Enkel een vaccin kan deze crisis stoppen’

Het bekende restaurant Chez Léon in de Beenhouwersstraat haalt momenteel amper een vierde van zijn normale omzet, Aux Armes de Bruxelles aan de overkant de helft. “De Brusselse horeca bloedt,” zegt Philippe Trine, voorzitter van Horeca Brussel. “We denken dat 1.200 van de ruim vierduizend restaurants failliet gaan.”

Chez Léon, het grootste restaurant van België, serveert normaal meer dan 1.000, soms 1.500 couverts per dag. “Daar is nog 20 tot 25 procent van over,” zegt maître d’hôtel Pascal Van Rymenant. “Chez Léon moet het hebben van Aziatische en andere toeristen. Die zijn er niet.” Met kortingen tot vijftig procent probeert het mosselrestaurant om toch wat Belgische klanten over de vloer te krijgen.

In Aux Armes de Bruxelles, behorend tot dezelfde groep, is de impact van de coronacrisis iets minder groot: daar zijn ze van de gebruikelijke 400 couverts per dag teruggevallen tot de helft. Van Rymenant: “Aux Armes heeft een ander publiek, er komen ook wel toeristen, maar vooral veel Brusselaars, doorgaans mensen van een zekere leeftijd. Daar blijft ook een deel van weg. Ze zijn bang of hebben geen zin om met een mondkapje rond te lopen.”

De personeelsbezetting van beide restaurants is navenant. “In beide restaurants samen werkt in normale tijden honderdzestig man. Die zijn nog allemaal aan het werk, maar telkens maar een of twee dagen. Iedereen, van hoog tot laag, is een aantal dagen per week tijdelijk werkloos. Ikzelf ook.”

Van Rymenant stelt vast dat de hele Ilot Sacré en ook de restaurants van de Grote Markt zwaar getroffen zijn. “Sommige etablissementen zijn gewoon dicht, Scheltema, l’ Ogenblik, In ’t Spinnekopke. Wij blijven wel open, maar werken met verlies.”

Het is een catastrofe voor de sector, zucht voorzitter Philippe Trine van Horeca Brussel. “Op dit moment is slechts veertig à vijftig procent van het horecapersoneel opnieuw aan het werk.” Veel restaurants in de Ilot Sacré en de rest van het centrum leven voor een groot deel van Amerikaanse en Aziatische toeristen, legt hij uit. “Op dit moment zijn er amper toeristen, op wat Fransen en Duitsers na.” Ook het ontbreken van zakentoeristen en het vele telewerk zijn een strop voor de restaurants van het centrum. “Wie thuis werkt, komt ’s middags niet naar het centrum om te eten.”

Kunnen de Brusselaars en andere Belgen in staycation het verlies niet enigszins goedmaken? “Niet echt, velen hebben na drie maanden lockdown minder te besteden. Anderen hebben vanwege de veiligheidsmaatregelen geen zin. Op restaurant gaan is nu eenmaal geen basisbehoefte.”

En dan is er nog de anderhalvemeterregel. Trine: “Restaurants die open zijn en wel volk trekken, kunnen maar de helft tafels en stoelen zetten.”

Intussen moeten deze zaken, naast een deel van het personeel, wel huur en andere facturen betalen en ook hun leningen aflossen. “Onze economisten voorspellen dat een kwart tot dertig procent van de etablissementen het niet zullen redden, dat 1.200 op de ruim 4.000 Brusselse restaurants failliet gaan. Dat is ook een sociaal drama want gemiddeld stelt zo’n zaak vier tot zes mensen te werk.”

De verlaging van de btw naar zes procent waartoe de federale overheid ter ondersteuning van de sector besliste, vindt Trine op zichzelf een goede maatregel. “Maar het helpt niet veel omdat er te weinig omzet is. Bovendien geldt de verlaging niet voor alcoholische dranken.”

Gastronomisch

De restaurants die zich dezer dagen nog het best uit de slag trekken zijn volgens Trine de gastronomische eetgelegenheden. “Die hebben, ook in normale tijden, een relatief beperkt, maar wel trouw en bemiddeld clienteel. De tafels staan er altijd al verder uit elkaar.”

Voor Horeca Brussel zijn het pijnlijke tijden. “Wij staan onze leden juridisch bij en onderhandelen met de overheid, bijvoorbeeld over steun. Veel meer kunnen wij niet doen. De enige oplossing voor deze crisis is een geneesmiddel of een vaccin tegen het virus. Alleen dan zal het vertrouwen terugkeren.”