Investeren moeilijker voor gemeenten

De Brusselse gemeenten staan voor zware uitdagingen en zware uitgaven, zo voorspelt een financiële doorlichting door Belfius. De Europese begrotingsregels maken het de gemeenten daarbij nog moeilijker om te investeren.

De komende drie jaren krijgen de Brusselse gemeenten te maken met enkele grote uitdagingen. Volgens een studie uitgevoerd door de bank Belfius – de opvolger van Dexia – moeten de gemeenten bijvoorbeeld de komende jaren zelf ambtenarenpensioenen uitbetalen. Daarnaast wordt verwacht dat de zesde staatshervorming en de daaraan gekoppelde hervorming van de bijzondere financieringswet extra kosten voor de lokale besturen met zich mee zullen brengen, dat de sociale bijstands- en veiligheidsuitgaven zullen stijgen en dat de bevolkingsgroei de gemeenten zal dwingen tot forse uitgaven.

Vooral dat laatste wordt problematisch, want volgens de Europese begrotingsregels mogen lidstaten, deelstaten en lokale besturen immers geen tekorten groter dan 0,5 procent van het bruto binnenlands product boeken. Europa beschouwt investeringen, die in Brussel door de zogenaamde buitengewone (‘speciale’) begroting worden gedekt, als een gewoon onderdeel van de begroting. Met andere woorden: wil een gemeente investeren in pakweg publieke voorzieningen, dan wordt dat door de rigoureuze Europese regels quasi onmogelijk gemaakt. De Europese Unie wil op deze manier publiek-private samenwerkingen stimuleren in plaats van overheden alleen voor infrastructuur te laten instaan.

Belfius rekent voor dat, op basis van de Europese normen, het gemeenschappelijke tekort van de Brusselse gemeenten meer dan 123 miljoen euro bedraagt. Vermits de Brusselse gemeenten de voorbije jaren – in tegenstelling tot hun Vlaamse en Waalse buren – zijn blijven investeren, loopt het tekort op. In 2011 bedroeg het immers 70 miljoen euro.

Verwacht wordt dat de OCMW- en de politiedotaties van de gemeenten de komende jaren zullen stijgen. Die dotaties vormen het zwaartepunt van de gemeente-uitgaven. Positief nieuws, toch (hoofdzakelijk voor de overheid, dan wel): dankzij hogere belastingen en retributies op bijvoorbeeld parkeren en op het afleveren van documenten zijn de gemeenteontvangsten ook fors gestegen in Brussel. Daarnaast zorgen ook de opcentiemen voor extra inkomsten, wat duidt op extra inwoners en hogere inkomens.