Onzekerheid blijft bij Brusselaars met handicap na wegvallen Vlaamse premie

Nederlandstalige Brusselaars met een handicap kunnen sinds 1 januari geen Vlaamse Ondersteuningspremie (VOP) meer aanvragen. VDAB slaat nu mea culpa over het gebrek aan communicatie. Vlaams minister Muyters verwijst door naar premies van het Brussels gewest, maar die zouden een financieel verlies betekenen voor Nederlandstalige Brusselaars.

Opeens was het gedaan met de Vlaamse Ondersteuningspremie (VOP) voor Nederlandstalige Brusselaars. Zonder waarschuwing of aankondiging verhuisde de verantwoordelijkheid voor de VOP op 1 januari van de gemeenschap naar het gewest.

Daardoor kunnen Nederlandstalige Brusselaars geen aanspraak meer maken op de premie die hun werkgever in staat moet stellen om de nodige flexibiliteit aan de dag te leggen om mensen met een handicap tewerk te stellen.

VDAB slaat mea culpa

De VDAB is verantwoordelijk voor het toekennen van een VOP. “Ja, we hadden daarover moeten communiceren”, zegt VDAB-woordvoerster Joke Van Bommel. “Dat is niet gebeurd vanwege interne miscommunicatie bij ons. We hebben alleen een wijziging op onze website doorgevoerd. Er komt wel snel een actieve communicatie aan.”

Die zal hoe dan ook te laat komen voor mensen zoals Dorien Dierckx, die recht hebben op de premie, maar deze nog niet aangevraagd hadden. Sinds 1 januari geldt immers een uitdoofscenario voor Nederlandstalige Brusselaars. Dat betekent dat mensen die nu een VOP hebben, die behouden, maar er worden geen nieuwe premies toegekend.

Activa

Hannelore Goeman (SP.A) kaartte de kwestie twee weken geleden aan in het Brussels Parlement. Brussels minister van Economie en Tewerkstelling, Didier Gosuin (Défi) verwees naar Vlaams minister van Werk Philippe Muyters (N-VA) als verantwoordelijke voor het aanpassen van de bevoegdheid. Tegelijk zei hij dat alle Brusselse personen met een arbeidshandicap zich tot Activa van Actiris kunnen wenden en aanspraak maken op een gelijkaardige premie.

Ook het kabinet van Muyters wijst in een reactie aan BRUZZ naar Activa. “De Nederlandstalige Brusselaars die nu geen recht meer hebben op de VOP, kunnen gebruikmaken van het financieel voordeel uit hun gewest, namelijk Activa verminderde arbeidsgeschiktheid.”

Het kabinet-Muyters wijst erop dat Nederlandstalige Brusselaars in de oude situatie recht hadden op meerdere, verschillende premies.

“De VOP zat vroeger in een schemerzone tussen gewest- en gemeenschapsmaterie. Daardoor was het voor Brusselaars mogelijk om niet alleen een VOP te krijgen, maar ook in aanmerking te komen voor gelijkaardige maatregelen van het Brussels Gewest en een premie van de Franstalige Gemeenschap."

"Dat zorgde voor een ongelijke behandeling van andere Vlamingen met een arbeidshandicap, die enkel voor een VOP in aanmerking kwamen.”

Verschillende premies

De premie van Actiris kan de VOP evenwel niet zomaar vervangen. “Er zijn verschillen in de tijdspanne waarin mensen recht hebben op beide premies en ook de hoogte van de bijdrage varieert”, zegt Grietkin van Wymeersch, jobcoach bij de vzw Emino die werkzoekenden begeleidt.

“De VOP kent een hogere tegemoetkoming en is soepeler. Bovendien hebben mensen die recht hadden op een VOP niet automatisch recht op Activa.”

Zo loopt de VOP in het uiterste geval vijf jaar, met een maximale bijdrage (afhankelijk van het loon) per maand van 1.275 euro in het eerste jaar, 956,26 in het tweede en 637,50 in het derde tot vijfde jaar.

De premie is per geval afhankelijk van het loon en de handicap van de persoon. Activa loopt maximaal drie jaar, met een bijdrage van 750 euro per maand in het eerste jaar en 600 euro in de volgende twee jaar.

Bij Actiris zeggen ze niet op de hoogte te zijn geweest van het feit dat Nederlandstalige Brusselaars met een arbeidshandicap zich voortaan tot hen moeten richten.

Woordvoerder Jan Gatz: “Omdat de VOP een Vlaamse maatregel is, kennen wij ze niet goed. Maar de VOP ging meer over begeleiding van personen met een handicap en de aanpassing van hun werkomgeving. Activa is verschillend omdat het een maatregel is die tussenkomt in de loonkosten van werkgevers die werkzoekenden met een handicap aanwerven.”

Wat overblijft voor de mensen die nood hebben aan een premie vanwege hun arbeidshandicap, is vooral veel onduidelijkheid. Of ze recht op Activa hebben of niet, zal in veel gevallen opnieuw en individueel bepaald moeten worden. En zelfs wanneer ze daar recht op hebben, moeten werkgevers zich waarschijnlijk aanpassen aan een lagere premie.