Sociale kruidenierswinkels zien vraag stijgen: 'Prijzen supermarkt kan ik niet aan'

Door de stijgende voedselprijzen gaan steeds meer Brusselaars naar een sociale kruidenierswinkel om hun boodschappen te doen. "Op een jaar tijd is het aantal aankopen verdubbeld," constateert Emilie Many van sociale kruidenierswinkel Les Capucines in de Marollen.

De afgelopen twee jaar is een winkelkar 29 procent duurder geworden, blijkt uit de prijzen die consumentenorganisatie Testaankoop monitort. "De prijzen van groenten zijn met meer dan 40 procent gestegen, terwijl brood, een basisproduct bij uitstek, meer dan 20 duurder is geworden," licht woordvoerster Laura Clays toe.

Door de hogere voedingsprijzen stijgt de vraag naar sociale kruidenierswinkels, die levensmiddelen aan lagere prijzen verkopen. Dat merkt ook Emilie Many van vzw Les Capucines. Bij die sociale kruidenierswinkel in de Marollen kunnen mensen hun inkopen doen na doorverwijzing van bijvoorbeeld het OCMW. Het aantal klanten steeg van 460 in 2022 naar 510 in 2023.

"Maar wat vooral opvalt, is dat onze klanten vaker komen en meer kopen," zegt Many. "Als ze vroeger vaak tweewekelijks kwamen, is dat nu elke week. Het aantal aankopen verdubbelde van vierduizend in 2022 tot bijna achtduizend in 2023. Mensen krijgen altijd gedurende drie maanden toegang, maar we zien dat die termijn steeds vaker verlengd wordt."

Studenten en jonge werkenden

Ook Pauline Duclaud-Lacoste van sociale kruidenierswinkel Feed the Culture merkt een stijgende vraag naar goedkopere levensmiddelen. Het initiatief werd opgericht tijdens de coronacrisis, specifiek om mensen uit de cultuur-, media- en evenementensector te steunen.

"Tijdens de coronacrisis hadden we wekelijks driehonderd klanten. De vraag was hoog, want de cultuursector moest dicht en veel mensen zaten dus zonder werk. Nu de sectoren al een tijd opnieuw draaien, komen er wekelijks nog altijd 120 mensen," zegt Duclaud-Lacoste.

Naast een grote vraag ziet Duclaud-Lacoste ook een verandering in het profiel van de klanten. "Tijdens de coronacrisis zagen we alle leeftijden. Nu zijn het vooral jonge mensen, ongeveer 60 procent is onder de dertig jaar oud. Ofwel studeren ze nog, ofwel zijn het jonge werkenden."

Duclaud-Lacoste houdt haar hart vast voor de toekomst. "We weten dat er nog crises komen: economische, ecologische, sociale of een mix van alles. Het is dus belangrijk om de voedselhulp verder uit te bouwen."

Voedselverspilling tegengaan

Voor veel voedselhulpinitiatieven blijft het vaak moeilijk om voldoende voedingsmiddelen te vinden. "Ik heb veel supermarkten gecontacteerd, die niet willen samenwerken," zegt Duclaud-Lacoste. "Er is dan ook geen enkele verplichting voor supermarkten om bijvoorbeeld voedselverspilling tegen te gaan. Ze doen wat ze willen en ze krijgen geen boetes als ze kilo's voeding weggooien."

Les Capucines blijft daar deels van gespaard, omdat Carrefour al partner is sinds de oprichting in 2003. "Anders konden we niet blijven bestaan," zegt Emilie Many. Wel blijft het moeilijk om bepaalde producten te vinden, zoals yoghurt en eieren. "De overheden zouden Belgische producenten kunnen aanmoedigen om wat extra te produceren voor de voedselhulp, bijvoorbeeld met fiscale voordelen."

Daarnaast moeten de regeringen meer investeren in voedselhulp, vindt Many. "Er zijn professionele structuren nodig die ook financieel ondersteund worden, zodat we niet meer enkel afhankelijk zijn van de goodwill van enkele bedrijven."