Uplace: Personeelsleegloop en miljoenenverliezen

Door de schorsing van de milieuvergunning kan de bouw van Uplace niet beginnen zoals voorzien. Uplace-topman Bart Verhaeghe zag zich naar eigen zeggen genoodzaakt tien personeelsleden te laten gaan en spreekt van 85 miljoen euro die al geïnvesteerd werden in het project.

Club Brugge-voorzitter en bekend ondernemer Bart Verhaeghe is de grote man achter het Uplace-project. Het was dan ook Verhaeghe zelf die vorige week persoonlijk zijn noodkreet bij zowat alle Nederlandstalige redacties van dit land kwam slaken. Bij BRUZZ sprak Verhaeghe over tien personeelsleden die hij moest ontslaan omdat de geplande bouw niet kon aanvangen. “Er waren al concrete grondwerken gepland. De eerste spadesteek was normaal voorzien voor 21 april, maar door de schorsing van de milieuvergunning moeten wij die werken nu uitstellen. Je kunt in de tussentijd niet met je vingers staan draaien. Als ondernemer moeten wij de tering naar de nering zetten,” klonk het.

Een blik op de Uplace-website leert dat er vijftien vaste (onder wie ook externe) werknemers aan de slag zijn of waren bij Uplace, inclusief voorzitter Verhaeghe, CEO Jan Van Lancker en bestuurder Kristof Lemahieu. Als er daadwerkelijk tien ontslagen zijn, betekent dat dat het trio samen met nog amper twee vaste personeelsleden het project voortzet. Mogelijk drijft Verhaeghe de zaken politiek wat op de spits met zijn uitspraken of zijn het vooral externe leveranciers en partners die de laan werden uitgestuurd. Vast staat wel dat de drie mensen die voor de communicatie instonden alle drie ontslagen zijn.

Maar de jaarrekeningen achter Uplace schetsen een heel ander beeld: de leegloop bij de nv Uplace is al langer aan de gang. Waar in 2006 officieel nog twaalf voltijdse equivalenten voor Uplace werkten, bleef er daar in 2011 maar één van over. Dat jaar was overigens het jaar dat de deputatie van Vlaams-Brabant zowel de milieuvergunning als de bouwvergunning voor het project weigerde. Vandaag telt Uplace officieel welgeteld nul voltijdse equivalenten.

Maar uiteraard werkt Uplace voornamelijk met externen, die niet in de jaarrekeningen vervat zitten. Het lijkt overigens de vaste formule van Bart Verhaeghe te zijn om met bijzonder kleine vaste ploegen en omgekeerd evenredig veel externen te werken. Voor de achttien huidige ondernemingen van ondernemer Verhaeghe die BRUZZ kon inkijken, werken opgeteld maar 11,6 voltijdse equivalenten.

De bever in Verhaeghe
De boekhoudkundige structuur achter Uplace is even complex als vindingrijk. De nv Uplace vormt samen met Utower en Ushop de nv UMP. Op zijn beurt gaat dat bedrijf samen met een zeven andere bedrijfjes op in Beaver Lakes. Daarna gebeurt met dat bedrijf nogmaals hetzelfde om uiteindelijk met vijf andere bedrijven tot het overkoepelende Lakesprings uit te komen. De bever is overigens een opvallende rode draad in de benaming van Verhaeghes bedrijfjes. Beaver Lakes, Bever Investments, Hornbeam en Bay Leave (de lievelingskostjes van de bever) en tenslotte Oak: Verhaeghe vereenzelvigt zich graag met de bouwexpert van het dierenrijk. Maar evengoed is het een verwijzing naar het Kasteel van Bever, het riante hoofdkwartier van Bart Verhaeghe en Uplace.

Wat dan met die 85 miljoen euro investeringen, waar Verhaeghe het over heeft? Het klopt alleszins dat Uplace in die jarenlange procedureslag al heel wat heeft geïnvesteerd zonder daarvan de vruchten te kunnen plukken. Verhaeghe schermt daarbij graag met het feit dat Uplace in het kader van het Brownfieldconvenant alle vervuilde gronden van de site heeft moeten saneren. Maar de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM) laat aan BRUZZ weten dat Uplace maar vier van de negen terreinen moest saneren, voor de overige vijf werd dat niet noodzakelijk bevonden. Bovendien saneerde Uplace er voorlopig nog maar twee van de vier.

Opstapelende verliezen
De jaarrekeningen van Uplace tonen een verlies van 3,5 miljoen euro in het jaar 2015. Over de jaren heen wordt dat een gecumuleerd verlies van 25,3 miljoen euro en een negatief eigen vermogen van 7,5 miljoen euro. En ook in 2016 heeft het hele project amper iets opgebracht en alleen nog maar middelen gekost. De vraag is hoe lang de verliezen zich nog kunnen blijven opstapelen voor een onderneming het faillissement moet aanvragen.

Het antwoord ligt waarschijnlijk verscholen in de verwevenheid met de overkoepelende moederholding Lakesprings. Die kan bogen op een eigen vermogen van 228 miljoen euro, maar maakte in 2015 toch ook 5 miljoen euro verlies. Ook Verhaeghe zelf heeft met een geschat persoonlijk vermogen van 416 miljoen euro natuurlijk heel diepe zakken, maar een project met een totale kostprijs van zo’n 600 miljoen euro moet op een bepaald moment toch beginnen te renderen. Indien de Raad van State de milieuvergunning van Uplace ook daadwerkelijk vernietigt, moet de hele carrousel van effectenrapporten en vergunningen opnieuw van nul beginnen. En dan betekent uitstel in dit geval wel bijna zeker afstel.

Bart Verhaeghe wenste op maandag 1 mei - “zijn vrije dag” - niet te reageren.