Waalse investeerder bouwt groot winkelcentrum aan het kanaal

De Waalse investeerder Equilis heeft zijn plannen klaar voor een groot winkelcentrum aan het kanaal, pal tegenover het koninklijk paleis van Laken. De shopping mall zal in 2013 de deuren openen.

D e Brusselse kanaalzone zal er de komende jaren radicaal anders gaan uitzien. Er zijn al plannen voorgesteld voor een hoge woontoren, voor een openluchtzwembad, en nu dus, ietsje noordelijker, voor een splinternieuw groot winkelcentrum. Het moet deze wat troosteloze zone langs het kanaal over vijf jaar een totaal andere aanblik geven.

Het is het eerste grote project in Brussel van Equilis, dat samen met Ascensio de vastgoedpoot vertegenwoordigt van de Groupe Mestdagh. Equilis verwierf in 2005 een terrein van vier hectare aan het kanaal, onder de Van Praetbrug, tegenover het koninklijk park en pal op de Zenne, die door het gebied stroomt. Het terrein behoorde vroeger toe aan de Godin-kachelfabriek. De hangars met sheddaken en een beschermde familistère getuigen daar nog van. De famili­stère zal door het OCMW van Brussel worden omgebouwd tot woningen, de hangars gaan tegen de vlakte.

In de plaats komt een gloednieuwe shopping mall waarvoor de architecten Art&Build (Brussel) en Altoon + Porter (Los Angeles) zijn aangetrokken. Die scheppen 25.000 vierkante meter winkelruimte, bedoeld voor middelgrote winkels, aangevuld met één grote merknaam die de locomotief moet zijn voor de shopping mall. Er wordt hierover onderhandeld met de sportzaak Decathlon. Ook horeca en leisure krijgen hun plaats op de site, en terassen die uitkijken op het koninklijk domein van Laken aan de overkant van het kanaal, en een concertzaal, zodat de site ook 's avonds geëxploiteerd kan worden.

Equilis plaatst de mall in het teken van een open hemel. Het moet zowat de antipode worden van winkelcentra zoals Basilix, die in een gesloten doos vervat zitten. "We willen een blik op de stad houden," zegt Olivier Weets van Equilis. "Daarom kiezen we voor een open 'campus', overdekt met glas om zoveel mogelijk in contact te blijven met de stad." Het project kreeg de naam Just under the sky.

Ook met openbaar vervoer
Een heikel punt is de mobiliteit, zo ondervond Equilis na een studie. Het terrein mag dan al strategisch liggen, niet ver van het centrum van Brussel, in het verlengde van de A12 en op enkele minuten van de Ring, tijdens de spits zit het verkeer aan de Van Praetbrug muurvast. Equilis stelt daarom een gedeeltelijke herinrichting van de Van Praetbrug voor. Een grote ovale rotonde op de brug, met een afrit naar de achterkant van de site, moet het verkeer op de Van Praetbrug ontlasten. Dat is geen overbodige luxe: Equilis verwacht vijf miljoen bezoekers per jaar.

Equilis rekent ook op bezoekers die het openbaar vervoer nemen. Het terrein ligt langs een belangrijke tramlijn en niet zo gek ver van het station van Schaarbeek.

De timing voor de bouwplannen is strak. De afbraakvergunning is aangevraagd voor de hangars, vrijdag wordt het stedenbouwkundig certificaat aangevraagd. Equilis zegt dat de plannen bij een eerste contact met de Stad Brussel goed onthaald zijn. Over goed twee jaar kan met de bouw worden begonnen, de deuren kunnen open in 2013. Equilis schat de investeringen op meer dan 130 miljoen euro.

Wie nog roet in het eten kan gooien, is Guido Vanderhulst (bekend van La Fonderie), die zich met hand en tand verzet tegen de afbraak van de site, omdat, zo zegt Vanderhulst, uit de gebouwen een hele geschiedenis valt af te lezen van een bepaald Brussels industrieel erfgoed. Maar volgens Equilis valt het project niet te realiseren als de hangars blijven staan. De investeerder heeft een studie laten maken door Cooparch, waaruit blijkt dat de plek inderdaad symbolisch waardevol is, maar dat de gebouwen zelf geen erfgoedkundige waarde hebben. De Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen (KCML) heeft twee jaar geleden gevraagd om de bescherming van de familistère uit te breiden tot de hele site, evenwel zonder resultaat. De Brusselse regering heeft dat advies naast zich neergelegd.

En dan is er nog het project van Uplace. Dat zal aan de oude Renaultfabrieken tegen 2013 een groot complex van kantoren annex shoppingcentrum van 50.000 vierkante meter uit de grond doen rijzen. De site ligt geen tien kilometer van het Equilis-project. En er komt nóg een winkelcentrum: op de Heizel. Concurrentie alom dus in het noorden van Brussel. Problematisch? Niet volgens Olivier Weets. "Uit een Europese vergelijking blijkt dat de markt voor dit soort retail nog lang niet verzadigd is in groot-Brussel, toch goed voor twee miljoen inwoners."

Carl Mestdagh wijst ook op het schaalverschil. "Ons project is relatief klein in vergelijking met dat in Vilvoorde."

Vier generaties Mestdagh
Groupe Mestdagh is een echt Waals bedrijf, maar de roots zijn Vlaams. In 1900 vertrok Germain Mestdagh uit Brugge om in het Henegouwse Châteli­neau een kleine kruidenierswinkel uit te baten. Wallonië werd toen door Vlamingen als een Eldorado beschouwd. Drie generaties later heeft de familie Mestdagh, vanuit de thuisbasis in Charleroi, een bescheiden imperium opgebouwd in de Waalse voedingsector. Eerst met de Mestdagh-superettes, daarna met de Champion-supermarkten. Er zijn een zestigtal Champions, waarvan één in Brussel (Vorst), met een totale omzet van een half miljard euro en met 2.200 werknemers. Equilis is de vastgoeddochter. Het heeft 200.000 vierkante meter handelszaken, 750 woningen, 5.000 vierkante meter kantoren en 25 hectare bedrijfsterreinen in de portefeuille, voornamelijk in Wallonië. Equilis plant ook projecten in het buitenland, onder meer in Hongarije, Marokko, Roemenië en Portugal.