Wayezstraat tracht zich weer op de kaart te zetten

De ooit beroemde winkelstraat in Anderlecht, de Wayezstraat, heeft vandaag niet meteen de beste reputatie. Maar na het pessimisme van enkele jaren geleden durven lokale handelaars opnieuw naar de toekomst kijken. “Ja, de wijk kampte lang met een probleem van onveiligheid. Maar dat is aan het verdwijnen."

In een ver verleden stond de Wayezstraat in Anderlecht nog gekend als referentiepunt voor winkelend Brussel en Vlaams-Brabant, met kwaliteitsvolle winkels en leuke restaurants. Maar wie vandaag door de 700 meter lange winkelstraat wandelt, wordt begroet door kledingwinkels met ‘uitzonderlijke’ promoties, telefoonshops en snackbars. De reputatie is lang niet meer wat ze ooit geweest is, het aantal bezoekers evenmin.

Bont allegaartje

De Wayezstraat is niet uniek. In heel Brussel – en daarbuiten – moeten ooit bruisende dorpscentra en winkelstraten knokken om te overleven. Concurrentie van winkelcentra en online shopping legt de kleine handelaar het vuur aan de schenen. De voorbeelden zijn legio: van de Waterloosesteenweg in Sint-Gillis tot de Gentsesteenweg in Sint-Jans-Molenbeek.

In vergelijking met 1950 daalde het aantal handelaars in het gewest met meer dan de helft, zo blijkt uit de laatste cijfers van het gewestelijk handelsagentschap Atrium. Met name klassieke winkelgebieden worden hard getroffen door die trend. De leegstand van handelszaken is er gemiddeld dubbel zo groot als in winkelcentra, stelt onderzoeksbureau Locatus.

(Lees verder onder de foto.)

De Wayezstraat is een schoolvoorbeeld van zo'n winkelstraat die ternauwernood overleeft. Ketens trokken er weg en werden vervangen door een bont allegaartje van handelaars. Wat nu officieel de naam draag van boekenhandel, heeft in werkelijkheid meer weg van een kitscherige souvenirwinkel. Wie niet uitkijkt, struikelt bijna over de schoenen, fruit en gebraden kippen die langs straatkant geëtaleerd staan.

Onveiligheid

Youssef Hamdaoui van de handelaarsvereniging Wayez geeft toe dat de wijk uit een dal komt. “Enkele jaren geleden hadden we nog een groot probleem met onveiligheid,” zegt hij. “Maar veel daarvan is weggewerkt, al zijn we er nog niet helemaal. Het klopt dat de straat nog een slechte reputatie heeft, maar ook die zal op termijn verdwijnen.”

Samen met de gemeente probeert Hamdaoui de Wayezstraat een tweede adem te geven. Ook al draaide een experiment met koopzondagen nog op een sisser uit. Van leegstand is alvast niet veel te merken, en voor een dinsdagnamiddag loopt er best wat volk door de straat te kuieren.

Charme

Het mag dan ook gezegd: op een vroege lentenamiddag oogt de Wayezstraat en het aangrenzende Verzetsplein best aangenaam. Het is vakantie, de buurtbewoners komen naar buiten om van de zon te genieten. Op het plein lopen enkele kinderen speels wat duiven achterna.

“Normaal ga ik naar winkelcentra, maar eigenlijk is het hier best gezellig,” zegt Salvatore, die samen met vrouw en dochter afzakte naar de winkelstraat. “Zelfs al is het hier vooral shopping madame (lacht). Je vindt hier een beetje van alles, daar zit de charme.” In zijn handen draagt hij een nieuw paar schoenen voor zijn dochter, en een zak mandarijnen.

Living in America

Even verderop staat de parking van het Westland Shopping Center (WSC) tot op het dak goed gevuld. Zelfs al heeft het winkelcentrum al betere tijden gekend – recent stortte nog een deel van het plafond in –, gaan de zaken naar eigen zeggen goed.

Op het vlak van bezoekersaantallen moet de Wayezstraat ongetwijfeld het onderspit delven tegen het winkelcentrum, en ook qua beleving zijn de twee zowat elkaars tegenpool. De winkels in het WSC voelen vertrouwd aan en de producten liggen er ordentelijk geschikt. Het geheel oogt proper, zij het ietwat afgelikt. Op de achtergrond speelt zachte muziek – Living in America van James Brown.

(Lees verder onder de foto.)

Hamdaoui hoopt dat de Wayezstraat op termijn een plaats kan vinden naast het WSC. “Het shopping center is er voor de mensen die een dag ‘echt’ willen gaan shoppen,” licht hij toe. “De troeven zijn er: het aanbod is ruim en je kan er makkelijk parkeren. Maar wie een namiddag rustig wat wil komen rondlopen en daarna nog snel een vers stokbrood mee naar huis wil nemen, is welkom in de Wayezstraat.”

Paar baskets voor 15 euro

In die Wayezstraat houdt Maria enkele rekken in het oog van een schoenwinkel. Ze werkt er al acht jaar. “Neen, het is niet eenvoudig om hier een winkel open te houden,” geeft ze toe. “De klanten zoeken het steeds goedkoper. Een paar baskets voor 15 euro, dat soort dingen.”

De verkoopster begroet alle klanten die de winkel binnen komen warm, maar veel zijn dat er niet. Ze probeert optimistisch te blijven. “De eigenaar heeft al overwogen de winkel te sluiten, maar we geven het nog een kans,” zegt ze met een twijfelende glimlach. “Of ik hier graag werk? Een mens moet toch ergens werken.”