Zelfstandigen zitten met duizenden vragen: 'Wat kan er wel nog?'

De ondernemerslijn van zelfstandigenorganisatie Unizo wordt dezer dagen overspoeld met vragen van winkels en bedrijven. “Ze willen weten wat nog mag en wat niet. Duidelijkheid is hun grootste behoefte. Wij proberen antwoord te geven,” zegt Anton Van Assche.

“Sinds vrijdag kregen we al meer dan tienduizend oproepen, uit Brussel en Vlaanderen,” zegt Van Assche, Unizo-coördinator van Brussel. “Ons telefoonteam telt normaal gesproken vier mensen. Nu zijn we met veertig à vijftig man bezig om alle telefoontjes te beantwoorden.”

De vragen hebben vooral betrekking op de drastische maatregelen die de federale regering afgelopen donderdag en dinsdag trof. Van Assche: “Winkels en bedrijven willen vooral weten hoe ze de volgende maand kunnen overbruggen zonder de volksgezondheid in gevaar te brengen.”

Na de cafés en restaurants moesten woensdagmiddag ook de winkels dicht, met uitzondering van supermarkten, dierenvoedingszaken, krantenwinkels en apotheken. De winkels die moeten sluiten, mogen ook niet op afspraak werken. Van Assche: “Wat mag dan nog wel, vragen de handelaars ons.”

Thuisleveren mag ook niet

Een afhaalservice is alleen toegelaten voor restaurants. Thuisleveringen kunnen ook niet. “Winkels mogen natuurlijk wel via hun webshop verkopen en het door Bpost of een andere koerier thuis laten bezorgen. Maar zelf iets afleveren, mogen ze niet. Dat is in principe alleen toegestaan voor noodzakelijke activiteiten, iemand die een dringende herstelling komt uitvoeren bijvoorbeeld. Maar wat dan met een fietsenmaker die net tien bestelde fietsen binnen heeft. Mag die ze zelf naar zijn klanten brengen of moet hij een koeriersbedrijf, dat beter uitgerust is om contactloos te leveren, betalen om de rijwielen te bezorgen?”

Unizo is volgens Van Assche continu in overleg met de federale overheid voor duidelijkheid over deze kwesties. “Logisch, alles voorzien kon niet. Het is een geval-per-geval-verhaal.”

Er zijn ook veel bedrijven die bellen. Volgens het ministerieel besluit van de federale regering mogen ‘diensten nodig voor de bescherming van de vitale belangen van de natie’ gewoon voortwerken. Het gaat bijvoorbeeld om voedingsbedrijven, brandstofleveranciers, hotels. De niet-essentiële ondernemingen daarentegen moeten telewerk organiseren. Als dat niet kan, mogen ze alleen openblijven als ze social distancing kunnen garanderen.

Ook deze maatregel lokt veel vragen uit, zegt Van Assche. “Een bandencentrale zou eventueel open kunnen blijven. Maar de burger mag alleen nog noodzakelijke verplaatsingen doen. Mag die nog naar de bandencentrale? Of een bedrijf dat een keuken moet plaatsen in een nieuwbouw. Kan dat nog?”

De ondernemerslijn krijgt voorts telefoontjes over financiële en administratieve kwesties: technische werkloosheid, overbruggingskredieten, sluitingspremies.

Wat met premies in Brussel?

Wat die premie betreft, ligt er voor Brussel nog weinig concreets op tafel, vindt Van Assche. “In een persbericht wordt gesproken over een eenmalige compensatie, maar meer concreet is het nog niet. Hopelijk geeft de ministerraad hierover uitsluitsel.”

Unizo pleit er in elk geval voor dat de premie cumuleerbaar is met de opbrengst van de nog resterende activiteiten van de ondernemer. “Een restaurant dat dicht is, maar nog afhaal organiseert, moet de premie ook krijgen,” zegt Van Assche. In Vlaanderen is dat al het geval.

Hetzelfde voor bedrijven die vrijwillig dichtgaan, uit solidariteit of omdat er geen klanten meer komen. “Wie in deze periode op eigen initiatief sluit, mag daarvoor niet gestraft worden.”