Zeven op de tien Brusselaars vrezen energiefactuur niet te kunnen betalen

Maar liefst 70 procent van de Brusselaars ziet de stijgende energieprijzen met een bang hart tegemoet, leert een nieuwe peiling van Le Soir, HLN, VTM Nieuws en RTL. In Vlaanderen is dat iets minder: 59 procent. Overal in België bespaart men nu al fors meer op energie. Maar in Brussel ook op vrije tijd en zelfs gezondheidszorg.

De enquête is tussen 7 en 13 september online afgenomen bij 2.602 volwassen Belgen, waarvan 600 Brusselaars, door onderzoeksbureau Ipsos. De stijgende energieprijzen zorgen voor ongerustheid in heel België, maar nog iets meer in Brussel en Wallonië. Daar zijn respectievelijk 70 en 73 procent van de mensen bang dat ze hun gas- en elektriciteitsfacturen de komende maanden niet zullen kunnen betalen. In Vlaanderen is dat 59 procent.

Ter vergelijking, bij de vorige enquête in juni was nog maar 49 procent van de Brusselaars hierover bezorgd en zelfs maar 29 procent van de Vlamingen. Op drie maanden tijd is de bezorgdheid dus verhoogd en uitgegroeid tot een echte angst, klinkt het in Le Soir. Vooral bij 35- tot 54-jarigen is de angst voor de factuur groot, en iets meer bij vrouwen dan bij mannen.

Minder sparen

De verhoogde stress zorgt al voor aangepast gedrag: bijna acht op de tien Belgen zegt nu al te besparen op gas, elektriciteit, water en verwarming. Bij de Brusselaars is dat 75 procent, iets minder dan de 80 procent Vlamingen. Brusselaars besparen dan weer vaker op andere zaken: 73 procent geeft minder geld uit aan vrije tijd of hobby’s en 42 procent bespaart zelfs op gezondheidszorg. Dat is meer dan in de rest van het land.

Overal in België moeten tot vier op de tien mensen hun spaargeld aanspreken of lenen om de facturen te betalen. Driekwart van de Belgen spaart minder dan gewoonlijk. Bij de Brusselaars wordt er nog iets vaker naar andere uitwegen gezocht: een kwart van de inwoners kijkt uit naar een beter betaalde job, en bijna even veel mensen zoeken een goedkopere woning, zeggen ze. Tenslotte klopt 17 procent van de Brusselaars nu al aan bij het OCMW of de voedselbanken. Dat is dubbel zoveel als gemiddeld in ons land.

Politieke onvrede

De enquête is uitgevoerd vóór het Overlegcomité vorige week extra steunmaatregelen aankondigde. Toch lijkt de onvrede met de politiek groot: acht op de tien Belgen vindt de huidige federale plannen (zeer) onvoldoende. Brussel is een beetje milder, met een ontevredenheid van ‘maar’ 76 procent over de federale plannen en 72 procent over de Brusselse. Een mogelijke verklaring is de uitbreiding van het sociaal tarief, zegt onderzoeker Jean Faniel in Le Soir. “In het armere Brussel hebben meer mensen van dat tarief kunnen profiteren, wat minder ontevredenheid genereert.”

In elk geval lijkt de angst vooral groot bij kiezers van extremere partijen. Driekwart van de PTB/PVDA-kiezers is bang voor zijn energiefactuur, bij het Vlaams Belang-publiek is dat 67 procent. Bij CD&V en N-VA krijgt ongeveer de helft van de kiezers rillingen van zijn factuur, bij Groen en Ecolo ongeveer een derde. De groene kiezers zijn nog altijd meer bezorgd om het klimaat dan om hun portemonnee. Voor ruim de helft van de Belgen is dat andersom: geldstress staat vandaag op plaats één, ook bij de jongeren.