Atelierbezoek: Jan Verbruggen

Het atelier van beeldend kunstenaar Jan Verbruggen, drie hoog in een rijhuis vlak bij het Fontainasplein, is een heuse Wunderkammer, een kamer die langs spiegelingen en referenties een soort totaalruimte wordt: “Zoals je een opeenvolging van beelden hebt in film, zo zie ik ook mijn studio. Al die grote en kleine werken beïnvloeden elkaar. Dit is een soort studioruimte waarin ik een verlengstuk vind naar mijn schilderijen.” Het grote schilderij, dat een van de muren vrijwel volledig vult, blijft hangen gedurende maanden. “Het is als een groot venster in de ruimte. Al de kleine beeldjes en plankjes raken verspreid in de ruimte, veranderen soms van plaats, maar zorgen voor continuïteit. Die schetsen zijn een voortdurend zoeken en reflecteren op het grote schilderij, ze blijven daar als een soort lijm in zitten.”

(© Heleen Rodiers)

Voor Jan Verbruggen heeft schilderen alles te maken met beperkingen, van praktische of conceptuele aard, en de oplossingen die daaruit voortvloeien. “Voor mij is er bij schilderkunst altijd een probleem. Het is altijd oplossingen zoeken, het is altijd een struggle.” Die strijd is voelbaar en uit zich in een reflectieve, spannende, levendige en sterk narratieve beeldtaal. Verbruggen brengt in weelderige, soms getrukeerde landschappen strakke geometrische figuren in contrastrijke kleuren binnen om territorium, oriëntatie en perspectief in vraag te stellen. “Ik vergelijk kunst soms met een kaart. Een kaart is een hulpmiddel, het laat je toe om je te oriënteren. Een schilderij is voor mij net zo. Niet altijd in constructieve zin, soms verdraait het de dingen, maar dat is goed: het hanteert een perspectief dat onverwacht is, veranderlijk. Misschien is dat wel iets wat wij als samenleving zijn kwijtgeraakt. Die sidewalks, die paadjes die een relativering kunnen bieden van bepaalde systemen en structuren.”

Die zijwegen zoekt Jan Verbruggen soms zelf op: “Ik ben al een paar keer in residentie geweest, in Spanje, in Finland, en dit jaar ga ik naar Taiwan. Ik voel me daar eigenlijk nooit op mijn gemak, maar ik heb dat wel nodig om beter te weten wat zo’n eigen plek betekent, wat het is om een beetje verloren te zijn. Je kunt op een heel mooie plek zijn, maar als je daar gefrustreerd bent, dan wordt die ervaring heel dubbelzinnig. Als een film van David Lynch. Soms wil ik dat ook opzoeken en er niet alleen over denken of weten dat het bestaat.” In de doorleefde kamer sijpelt alles binnen, en dat is niet minder waar voor Verbruggens werk: “Wat je omringt bepaalt alles. Een schilderij is verbonden met tijd. Het moet kunnen rusten, vergeten worden, andere aansluitingspunten vinden. Dat alles neem je op in je proces.” Zo valt in goede kunst iets groters dan haar object te lezen. Als een kaart.

(Jan Verbruggen © Heleen Rodiers)

GEMEENTE: Brussel
SOLOTENTOONSTELLINGEN: NOMAD - The deconstruction of place, ARTELES Creative Centre, Haukijarvi (2011); Living on a vertical plane, 2m³, Brussel (2011); LAND! A sense of place, Vienna International Apartment, 2008
GROEPSTENTOONSTELLINGEN: Fortlaan17 Gallery, Gent (2011); Ionion Center for the Arts and Culture, Kefalonia (Griekenland, 2011); Het Wilde Weten, Rotterdam (2010); Instituto Rural de Arte Hoz del Jucar, Albacete (Spanje, 2009)
INFO: www.janverbruggen.be