Snauwaert (Wiels) en Slagmuylder (KFDA) maken Brusselse kunstenaars bekend in Parijs

Dertig Brusselse kunstenaars veroveren Parijs. Tijdens een weekend voor interdisciplinaire kunsten in het Palais de Tokyo toont het festival Indiscipline het beste dat Brussel op het gebied van dans, videokunst en performance te bieden heeft.

Een gesprek met directeuren-organisators Dirk Snauwaert (Wiels) en Christophe Slagmuylder (Kunstenfestivaldesarts) over interdisciplinaire kunsten, Brussel en hun toekomstige samenwerking.

Hoe kwam Indiscipline tot stand?
Snauwaert (Wiels): Anne Teresa De Keersmaeker stond met haar danstentoonstelling (Work/Travail/Arbeid, JP) in het MoMA, Tate Modern en Centre Pompidou. Er zijn een aantal troeven waarmee Brussel internationaal kan uitpakken, die wereldfaam hebben verworven in hun discipline. Dat moet ook op het kabinet van Rachid Madrane (PS), minister ter promotie van Brussel, zijn doorgesijpeld. Daarna heeft Visit.Brussels ons benaderd met de vraag voor deze expositie.

Het imago van Brussel opkrikken door in een ander land een festival te organiseren, staat u daar achter?
Snauwaert: Nee, cultuur gebruiken als promotiecampagne vind ik geen goed idee. Maar het kabinet en Visit.Brussels hebben ons de volledige vrijheid gegeven.

Zijn interdisciplinaire kunsten volgens jullie typisch Brussels?
Snauwaert: Het Kunstenfestivaldesarts is dé afspraak voor iedereen die met podiumkunsten te maken heeft. Als ik internationale collega’s zie, dan is dat meestal tijdens de week van de opening van het Kunstenfestivaldesarts. Dan zijn ze plots allemaal daar.
Slagmuylder: Er zijn een aantal goede ambassadeurs van de kunsten. Denk aan Meg Stuart of Eleanor Bauer. Dat zijn internationale mensen die in Brussel zijn gevestigd en die de creativiteit van deze stad vormgeven. De laatste jaren programmeer ik bijna alleen maar artiesten uit Brussel.
Snauwaert: Vroeger sprak men over de Vlaamse scene, dat is nu niet meer het geval. De Vlaamse theatergezelschappen werden toen veel naar Nederland geëxporteerd, de Blauwe Maandag Compagnie bijvoorbeeld. Producties als die van Guy Cassiers worden dat nog altijd. Maar destijds had je tot in Parijs festivals over de Vlaamse golf. Die plaats is nu ingenomen door de Brusselse scene.

Wat maakt Brussel tot een omgeving waar een interessante kunstscene kan ontstaan?
Slagmuylder (KFDA): Het klinkt misschien negatief, maar het is vooral het gebrek aan identiteit. België en Brussel, dat blijven toch heel onzekere begrippen: wie zijn we, wat is de cultuur van dit land en van deze stad? Vrienden van me uit andere landen die hier pas een jaar wonen, voelen zich al gelieerd aan deze stad. Ik ben hier geboren, maar ik heb niet het gevoel dat ze minder Brussels zijn dan ik. Dat komt omdat je snel het gevoel krijgt dat je deel uitmaakt van deze stad.

Wat kunnen we verwachten tijdens Indiscipline in Parijs?
Slagmuylder: Het gaat om kunstenaars die een praktijk hebben in live art, zoals Radouan Mriziga of Sarah Vanhee. Het is een tamelijk jonge, internationale generatie kunstenaars. Mette Edvardsen komt oorspronkelijk uit Noorwegen, Radouan Mriziga uit Marokko.

Vanaf volgend jaar gaat Wiels een structurele samenwerking aan met het Kunstenfestivaldesarts. Hoe ziet die samenwerking eruit?
Slagmuylder: We willen elke drie jaar samen iets creëren. Tijdens het Kunstenfestivaldesarts gaat het toch om podiumkunsten. Er is veel theater en dans, maar de beeldende kunsten zijn vrij beperkt. Wij zijn een sterke referentie voor podiumkunsten, Wiels heeft ook internationaal een goede naam op het gebied van beeldende kunsten. Dat zouden we willen combineren om te komen tot een goed internationaal project.
Snauwaert: Elk jaar samenwerken is voor ons onmogelijk, we kunnen niet zo’n hels tempo aan. Een tentoonstelling vergt een lange voorbereiding. Volgend jaar, met de tiende verjaardag van Wiels, volgt het eerste resultaat van onze samenwerking. We openen een week voor het Kunstenfestivaldesarts een kunstbeursweek, daarna volgt een tentoonstelling met producties die veel raakvlakken hebben tussen de beeldende kunsten en podiumkunsten. Ook na het Kunstenfestivaldesarts loopt de expostie nog door. We hebben van alles op het gebied van kunsten in België, maar nog geen ambitieuze biënnale voor hedendaagse kunsten.

En dat moet deze samenwerking opvangen?
Snauwaert: Dat is de bedoeling ja.

Hoe ziet dat er concreet uit?
Snauwaert: Het gedeelte in Wiels gaat over de afwezigheid van het museum in het publieke debat. We spelen daar ook een beetje mee, omdat we zelf geen museum zijn, maar een centrum voor hedendaagse kunsten. Maar het publiek, of de man in de straat, noemt ons wel zo. Ik kan het daar wel mee oneens zijn, maar wie bepaalt dat eigenlijk? Als museum moet je je bijkomende vragen stellen, bijvoorbeeld naar geschiedenis of de verhalen van allochtone en gediscrimineerde minderheden.

En het gedeelte van het Kunstenfestivaldesarts?
Slagmuylder: We denken aan een formule waarbij we een aantal ingrepen doen in de tentoonstelling, met een guided tour of een live art-project rond de tentoonstelling. Ik ben van plan om een aantal kunstenaars iets te laten doen met dit tussenland (gebaart uit het raam naar het braakliggende stuk grond naast Wiels). Het is een interessante omgeving. Je hebt de spoorweg, en de buurt die een soort gentrificatieproces doormaakt… Ook het openingsfeest zal hier plaatsvinden. Daarnaast zijn we al in gesprek met partners uit de buurt, zoals PARTS en Rosas.

Zal jullie toekomstige programmatie ook draaien rond Brusselse artiesten?
Snauwaert: Het is wat Christophe (Slagmuylder, JP) zegt: we programmeren heel veel Brusselaars. Er zitten steeds minder mensen uit Luik, Antwerpen of Gent bij. Dat is een vaststelling. Subjectief natuurlijk, maar wel een vaststelling.

Brusselaars in Parijs.
De keuze van Slagmuylder:

Brusselaars in Parijs.
De keuze van Snauwaert:

Indiscipline, Palais de Tokyo, Parijs. 3 en 4 september, van 12 > 00.00