UZ Brussel hervat bepaalde vruchtbaarheidsbehandelingen

De fertiliteitskliniek van het UZ Brussel kan weer starten met bepaalde vruchtbaarheidsbehandelingen. Die moesten eind oktober stoppen omdat zeker de helft van het personeel van de dienst moest inspringen op de Covid-19-eenheden. Hoofdarts Herman Tournaye schat dat ongeveer 500 koppels hun kinderwens daardoor met enkele weken uitgesteld zagen. “Dat drukt zwaar op sommigen."

Professor Tournaye is diensthoofd van het Centrum voor Reproductieve Geneeskunde in het UZ Brussel, een dienst die in normale tijden zo’n 200 medewerkers telt. “Eind oktober hebben we een bericht gekregen van de directie met de vraag om bij te springen op de Covid-afdeling, maar ook in de niet-Covid-zorg”, zegt de fertiliteitsarts. “Wij tellen enorm veel paramedici, die tijdens de eerste golf al waren ingesprongen, en er moest overal volk zijn. Dus zeiden wij oké, maar dat betekent uiteraard dat wij onze eigen werking moesten staken.”

Hoeveel vrouwen konden door die beslissing geen vruchtbaarheidsbehandeling starten?

TOURNAYE: “Normaal doen wij op een maand tijd al snel 400 à 500 verse behandelingscycli, wat betekent dat we beginnen met een hormoonbehandeling en een verse eicel die niet ingevroren is. Op drie weken tijd hebben we dus op die manier zeker 300 patiënten niet kunnen behandelen. Daarnaast zijn er nog behandelingen bij een 300-tal mensen die via hun ingevroren embryo’s trachten zwanger te worden, maar die wij de laatste weken ook niet hebben kunnen behandelen. In totaal zal de sluiting dus toch zeker meer dan 500 vrouwen treffen.”

Zijn er vrouwen die daardoor hun behandeling moesten staken?

“Nee, we hebben bewust afgebouwd. Mensen die al bezig waren met een behandeling om hormonen te nemen, die gingen we niet cru zeggen dat ze moesten stoppen. Dat is in de eerste golf wel gebeurd, maar het gaat hier om dure medicijnen en bovendien op kosten van de maatschappij. Het is dus een uitdoofscenario geworden, waarbij we vorige week nog maar tot één verse behandeling per dag gingen.

“Verder is een deel van ons personeel niet opgeroepen voor de Covid-zorg. Zij moesten in principe klaarstaan, maar konden ondertussen op onze dienst blijven werken. Zo hebben we nog een deel van onze ingevroren behandelingen kunnen doorzetten. Het is een zegen dat we zo’n goed vriesprogramma hebben. Een embryo dat is ingevroren, kunnen we later nog inplanten. En zo’n behandeling vraagt veel minder personeel dan een verse behandeling, zonder kwaliteitsverlies. Het zijn die behandelingen die we nu weer gaan opstarten.”

De wachtrij is dan wel langer. Kunnen die 500 vrouwen allemaal de komende weken behandeld worden?

“We gaan nu met ons kleiner team heel gemotiveerd blijven zodat we de komende weken een hoger volume ingevroren embryo’s kunnen plaatsen dan normaal. Dat is onze enige echte focus nu. In het ergste geval, mmocht de dienst weer moeten afbouwen wegens stijging van Covid-patiënten, kunnen we zeer snel ophouden met embryo’s te ontdooien. Je verliest dan enkel tijd, maar alvast geen dure medicatie.

“En stel dat een vrouw in augustus of september een verse behandeling heeft gehad, maar zonder zwangerschap als resultaat. Dan heeft ze vaak nog enkele ingevroren embryo’s in onze bank. Die vrouwen kunnen we nu weer behandelen zonder dat ze teveel tijd verliezen. Vrouwen boven de veertig jaar krijgen hierbij voorrang. Al zijn zij niet de grootste groep, want ze hebben – spijtig genoeg – vaak sowieso minder embryo’s ingevroren.”

Moeten koppels boven de veertig hun kinderwens anders opbergen?

“Voorlopig nog niet. Tijdens de eerste golf heeft de vorige minister van Volksgezondheid Maggie De Block een geste gedaan door de terugbetaling van in-vitro fertilisatie (IVF) met zes maanden te verlengen. Normaal gezien stopt de terugbetaling in België eens je 43 jaar bent. Ik heb nog geen nieuws ontvangen over een nieuwe verlenging, mochten we alle behandelingen opnieuw moeten staken.

“We krijgen de laatste week wel dagelijks mails van mensen die echt panikeren. Die stellen vaak dat ze zeker begrijpen dat Covid-19 belangrijk is, maar een gezin stichten ook. De kinderwens drukt zo zwaar op hen dat ze in achter klavier kruipen. Ze vragen ons waarom een verse behandeling nog niet kan. Wel, als je nu start met een hormoonbehandeling, heb je pas over een drietal weken ten vroegste een vers embryo. En we weten nu nog niet met zekerheid welke richting de Covid-golf in de komende weken zal evolueren.”