Vroedvrouwen grijpen naast loonsverhoging: ‘Hulp dreigt in Brussel te duur te worden’

Op de valreep grijpen vroedvrouwen naast een felbevochten investering die de lage lonen in de sector moest opkrikken. Sectorfederatie VBOV waarschuwt voor een massale deconventioneringsgolf waardoor de broodnodige diensten van vroedvrouwen voor velen onbetaalbaar dreigen te worden.

Met het oog op de federale begroting van 2024 werd onder de vertegenwoordigers van de ziekenfondsen en de zorgsector begin oktober een akkoord gevonden voor een budgetvoorstel. Iedereen kreeg daarbij een deel van de koek en de vroedvrouwen konden rekenen op 7 miljoen. Onverwacht werd echter door de Algemene raad, waarin ook vertegenwoordigers van de regering zetelen, een streep door dat bedrag getrokken.

De Vlaamse Beroepsorganisatie van Vroedvrouwen (VBOV) spreekt van een kaakslag die niemand zag aankomen. “Dit was een onderhandelde conceptnota waarbij de goedkeuring door de Algemene raad een formaliteit had moeten zijn”, zegt voorzitter Marlene Reyns. “Het geld zou de sector opnieuw zuurstof geven.”

Concreet moest de 7 miljoen aan extra middelen naar een betere verloning gaan voor consultaties na dag vijf van de geboorte van een baby.

“De eerste dagen na de bevalling worden beter vergoed, maar voor consultaties na dag 5 krijg je maar 39 euro bruto per uur”, licht Sarah Vanden Bremt van Wheel of Care toe, een samenwerking tussen vroedvrouwen en verpleegkundigen die thuiszorg aanbieden in en rond Brussel.

"Een huisbezoek moet dus al minstens een uur duren en dan moet je er nog naartoe rijden. Vroedvrouwen moeten hierdoor al snel zo’n zeven consultaties per dag doen, goed voor negen tot tien uur werk, om rond te komen.”

Druppel

Een hogere tegemoetkoming moest soelaas bieden en zou voor meer ruimte zorgen tijdens consultaties en minder stress. Dat de extra middelen vanuit de begroting nu toch uitblijven, dreigt voor velen de druppel te zijn om te stoppen of zich te deconventioneren, vreest het VBOV. “Vanuit onze leden krijgen we massaal signalen van zware ontgoocheling, onmacht en kwaadheid”, aldus Reyns. “Veel vroedvrouwen haken af en vorig jaar heeft 10 procent van onze achterban zich gedeconventioneerd op zoek naar een correct, leefbaar loon.”

Zo’n deconventionering is echter niet zonder gevolgen. “In grootsteden en zeker ook in Brussel zit je met een hoge populatie van mensen in precaire situaties en zonder hospitalisatieverzekering of aansluiting bij een mutualiteit”, legt Vanden Bremt uit. “Zij dreigen de hogere tarieven van gedeconventioneerde vroedvrouwen niet meer te kunnen betalen omdat er ook minder wordt terugbetaald.”

Voor veel vroedvrouwen speelt dus de keuze om deze mensen niet meer te helpen of zelf maar met moeite rond te komen.

#vroedvrouwenindeshit

Woensdag lanceerde de VBOV een sociale media campagne genaamd #vroedvrouwenindeshit waarbij medestanders gevraagd worden om een foto van een vuile luier te posten en zo hun vraag kracht bij te zetten bij beleidsmakers.

Een petitie haalde daarnaast al meer dan 3.500 handtekeningen en zo'n 1.700 mensen betuigden hun steun in de comments. "De hulp, info en bijstand van een vroedvrouw zijn essentieel voor een pasgeboren baby en een pas bevallen vrouw", klinkt het zo bij een verontwaardigde moeder.

Intussen is de VBOV opnieuw gaan onderhandelen met de overheid over de subsidies waarbij hen werd beloofd om de argumenten van de vroedvrouwen opnieuw te bekijken. Tegelijk nadert echter de deadline van eind november voor vroedvrouwen om door te geven of ze zich komend jaar deconventioneren.

In België is voorlopig 87 procent van de vroedvrouwen nog geconventioneerd, maar daar kan snel verandering in komen. “Ik denk dat velen tot de uiterste datum zullen afwachten om te zien of de VBOV nog iets uit de brand sleept”, aldus Vanden Brempt.