België veroordeeld voor structurele achterstand van het gerecht in Brussel

De Belgische staat moet de noodzakelijke maatregelen nemen om het recht te garanderen om binnen een redelijke termijn berecht te worden in het gerechtelijke arrondissement Brussel. Dat blijkt uit een arrest dat het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) dinsdag heeft uitgesproken.

De zaak waarover het EHRM zich uitsprak, draait rond de verkoop van een appartement, die volgens de eiser nietig is omdat er geen toestemming was. De zaak werd in 2015 ingeleid en in 2017 voor het eerst beoordeeld. Er werd beroep aangetekend, maar in 2018, terwijl de zaak nog in behandeling was, meldde de griffie van het Hof van Beroep in Brussel dat het dossier op een wachtlijst stond en niet voor maart 2026 zou kunnen voorkomen.

De eiser zocht tevergeefs contact met de eerste voorzitter van het Hof en diende daarop klacht in bij de Hoge Raad voor Justitie. Hij stelde ook de minister van Justitie in gebreke om maatregelen af te dwingen om de wachttijd te verminderen.

'Geen gerechtigheid binnen redelijke termijnen'

In 2021 verklaarde het Hof van Beroep het beroep ongegrond en bevestigde het vonnis van 2017. De zaak werd doorgestuurd naar de Franstalige rechtbank in Brussel. Een hoorzitting werd vastgelegd voor maart 2022, maar daarna uitgesteld naar november 2023 wegens de afwezigheid van de rechter en een tekort aan effectieve rechters. De zaak is nog steeds hangende. "Het is in de eerste plaats de taak van de nationale rechtbanken om te waken over de eerbiediging van de rechten die worden gegarandeerd door het (Europese) Verdrag voor de Rechten van de Mens. Dit kan echter niet goed functioneren als er geen binnenlandse gerechtigheid binnen redelijke termijnen is", stelt het EHRM.

Het arrest wijst ook op structurele problemen in het Brusselse rechtssysteem. "Het Hof oordeelt dat de problemen van de buitensporig lange duur van de procedure in het gerechtelijk arrondissement Brussel van structurele aard zijn en niet alleen betrekking hebben op de persoonlijke situatie van de verzoeker", luidt het. "Het Hof is van mening dat het de taak van de Belgische Staat is om de nodige maatregelen te nemen om het recht te garanderen om binnen een redelijke termijn berecht te worden in het gerechtelijk arrondissement Brussel", voegt het EHRM eraan toe. De Belgische Staat moet de verzoeker 5.000 euro morele schadevergoeding betalen.