Raadkamer buigt zich over aanhoudingsbevel Puigdemont en co

De Brusselse raadkamer moet zich maandag buigen over de Europese aanhoudingsbevelen (EAB) die Spanje heeft uitgevaardigd tegen de voormalige Catalaanse minister-president Carles Puigdemont en tegen twee voormalige Catalaanse ministers, Toni Comin en Lluis Puig.

Vanwege hun betrokkenheid bij het Catalaanse onafhankelijkheidsreferendum op 1 oktober 2017 dat de Spaanse regering niet toeliet, worden Puigdemont, Puig en Comin samen met andere Catalaanse politici vervolgd voor opruiing, ongehoorzaamheid en misbruik van overheidsgeld. De drie verblijven al sinds 2017 in ons land. Spanje vaardigde eerder al EAB's uit tegen de drie, maar die werden opnieuw ingetrokken of onuitvoerbaar verklaard.

Dubbele strafbaarstelling

In oktober en november vaardigde het Spaanse gerecht nieuwe EAB's uit, nadat het Spaanse Hooggerechtshof twaalf Catalaanse separatisten veroordeeld had voor hun rol in het onafhankelijkheidsreferendum en de poging tot afscheiding van Catalonië. Puigdemont, Comin en Puig verschenen voor een Brusselse onderzoeksrechter, maar die liet hen vrij onder voorwaarden. Op twee inleidende zittingen voor de raadkamer, op 29 oktober en 15 november, had het Brusselse parket gevraagd om de EAB's uitvoerbaar te verklaren.

De verdediging van de drie Catalaanse politici is het daar niet mee eens en betwist ook de dubbele strafbaarstelling. Advocaat Christophe Marchand roept in dat er gevaar bestaat dat de mensenrechten geschonden zullen worden. Ook zou de Spaanse wetgever in 2005 het houden van een referendum niet langer strafbaar hebben gesteld met gevangenisstraffen. Reden daarvoor was dat de wetgever het niet democratisch vond om gevangenisstraffen op te leggen voor het houden van een referendum, aldus de verdediging.

Europese immuniteit?

Voor Carles Puigdemont en Toni Comin zal de verdediging ook aanvoeren dat zij als Europese parlementsleden immuniteit genieten. Het laat zich raden dat de verdediging aan de raadkamer zal vragen om bij haar beslissing rekening te houden met het oordeel dat het Europees Hof van Justitie zal vellen over voormalig Catalaans vicepresident Oriol Junqueras.

Junqueras werd, net als Puigdemont en Comin, op 26 mei 2019 verkozen als Europees parlementslid maar kon zijn zetel niet opnemen. Junqueras zit namelijk in een Spaanse cel voor zijn deelname aan het Catalaanse onafhankelijkheidsreferendum en het Spaanse hooggerechtshof wilde Junqueras in juni niet vrijlaten om hem de eed van trouw aan de Spaanse grondwet te laten afleggen. Die getrouwheidsbelofte legt de Spaanse wet op aan leden van het Europees Parlement.

Junqueras ging in beroep tegen die beslissing van het hooggerechtshof en beriep zich daarbij op zijn immuniteit als verkozen Europees parlementslid. Het arrest van het Europees Hof van Justitie wordt op 19 december verwacht, drie dagen na de raadkamerzitting.