Kinderen bemiddelen bij ruzie in Anderlechtse school

Bloedneuzen bij de vleet, haren die met bosjes werden uitgetrokken, soms een blauw oog... Een paar jaar terug waren de vechtpartijen op de speelplaats van Sint-Pieter en Sint-Guido in Anderlecht gewoon niet te stoppen. Tot het help-team in actie schoot, een team van tien kinderen dat tussenbeide komt als er felle ruzies zijn. Ikraam en Adil, twee leden van het team, vertellen hoe het in zijn werk gaat. En vooral: dat het werkt!

Ikraam (I): Soms stappen we op kinderen toe die aan het ruziën zijn, maar vaak komen ze gewoon zelf onze hulp vragen. Elke speeltijd zijn we altijd met twee bemiddelaars van het team. De andere kinderen van de school kunnen ons herkennen aan onze badges en de rode band die we rond onze arm dragen.

En hoe helpen jullie de ruziemakers dan?
Adil (A): We gaan met hen naar het hulp-huisje, een wit huisje op de speelplaats waar we met de ruziemakers rustig kunnen praten. Daar proberen we hen eerst af te koelen. We geven een paar tips: "Tel eerst tot tien", of "Denk aan iets leuks..."
I: Dat is de eerste stap, hé. Daarna vragen we of ze willen dat we helpen om hun ruzie op te lossen. Meestal zeggen ze 'ja'.

En hoe gaan jullie de ruzie bijleggen?
I: Eerst vragen we hen allebei om te vertellen wat er precies gebeurd is, en wij papegaaien dan.

Papegaaien?
I: Ja, we gaan alles wat zij zeggen in onze eigen woorden herhalen, om er zeker van te zijn dat we het allemaal goed begrepen hebben.
A: En als ze allebei uitverteld zijn, dan vragen we aan de ruziemakers hoe ze het zelf kunnen of willen oplossen. Wij zijn de bemiddelaars, wij mogen de oplossing niet zelf geven.

Wow, knap, maar het lijkt me niet simpel. Kan je een voorbeeld geven van een ruzie die je hebt helpen oplossen, Adil?
A: Onlangs had een meisje een ander meisje uitgescholden tot ze echt begonnen te vechten. Toen zijn we met hen in het huisje gegaan. Maar ook in het huisje vochten ze nog verder! Toen heb ik ze eerst uit elkaar gehaald, en gekalmeerd. Ik vroeg hen daarna naar ideetjes om het op te lossen. Uiteindelijk hebben ze voorgesteld om toch weer vrienden te zijn, maar ook een tijdje niet meer met elkaar te praten, tot het beter zou gaan. Op het einde heb ik hen complimentjes gegeven, dat doen we altijd als er een ruzie opgelost is...

Wordt er vaak ruzie gemaakt hier op school?
I: Nu valt het mee, we moeten ongeveer drie tot vier keer per week tussenbeide komen. Vroeger was het veel, veel erger.

Maar een beetje ruzie maken af en toe, is dat nu zo erg?
Mieke, juf vijfde leerjaar: Nee, maar we willen met ons help-team laten voelen dat je niet altijd op de vuist moet gaan bij een meningsverschil of een ruzie. Zo ging het vroeger meestal wel. Het help-team laat zien dat er andere manieren zijn om problemen op te lossen. Je kan erover praten...

Kan iedereen lid worden van het help-team?
I: Nee, alleen kinderen van het vijfde of zesde. We hebben daarvoor ook allemaal een training gehad, van een speciale mevrouw, Hanne. In het vijfde leerjaar hebben alle helpers die kandidaat waren, zes voormiddagen allerlei trucjes geleerd om het daarna 'in het echt' te kunnen doen.

Wat voor trucjes?
I: Bijvoorbeeld pendelen, dat is bij een gesprek afwisselend naar de twee ruziemakers kijken zodat ze alle twee genoeg aandacht krijgen.
A: In de training deden we ook toneeltjes, zodat we wisten hoe we de dingen moesten aanpakken.
Marleen, juf zesde leerjaar: En ze leerden goed luisteren, actief luisteren zeg maar. Want ze mogen nooit partij kiezen. Ze zijn geen scheidsrechter, hé. Ze mogen niet zeggen: "Jij bent fout en jij niet."

Wat doen jullie als een van de ruziemakers een heel goeie vriend(in) van jou is?
I: Het eerste jaar dat ik bemiddelaar was, vond ik dat soms lastig, ja, maar nu gaat het beter...
Marleen: Als ze het toch te moeilijk krijgen omdat ze de ruziemakers te goed kennen, dan kunnen ze ook altijd iemand anders van het help-team inschakelen. Ze zijn met tien, de helpers mogen natuurlijk ook elkaar helpen (lacht).

Is de sfeer op school nu veel leuker dan?
I+A (heel overtuigd): Ja!!

Tot slot: we zitten nu in de Week tegen Pesten. Kunnen jullie ook iets doen tegen pesterijen?
I: Soms, niet altijd. Het gebeurt dat de gepeste een oplossing wil, maar de pester niet. Dan kunnen we daar niet veel aan doen, ze moeten het allebei willen, hé. Maar we stappen wel naar de juf om erover te praten, als de gepeste onze hulp heeft gevraagd.
Marleen: We merken dat de sfeer, ook op het vlak van pesten, stilaan verandert door het help-team. Hier op school proberen we verschillende dingen uit, altijd samen mét de kinderen. Zo organiseren we vaak leuke speelplaats-spelletjes waarbij de kinderen elkaar op een andere manier leren kennen en beter appreciëren. Pestgedrag aanpakken, dat is niet iets van één week, maar van lange duur. En waar je voortdurend met de hele school aan moet werken.
I: Zo kan elke school misschien beginnen met een help-team te installeren...

Bedankt voor de tip en voor het interview!

--------------------------

Uit het woordenboek van het help-team:

Pen'delen (ww, onovergankelijk)
1. afwisselend en even vaak naar twee ruziemakers kijken (vooral waar te nemen in Anderlecht)
2. heen en weer reizen tussen woon- en werkplaats (en vaak stilstaan in de file)
3. iemand hypnotiseren met een bewegend voorwerp