Brusselse tieners vragen meer sociale contacten

Zaterdag organiseert voetbalclub BX Brussels de grote finale van haar straatvoetbaltoernooi in de KVS. De winnaars van tien voorrondes nemen het dan op tegen elkaar, op het podium. Die dag presenteren de BX-jongeren ook de resultaten van een grote straatbevraging tijdens het toernooi. Brusselse jongeren voelen zich verbonden met hun wijk, maar vragen meer activiteiten en straatfeesten, en meer contact met buren in het algemeen.

Op tien plekken in het gewest, van Ganshoren tot Watermaal-Bosvoorde, organiseerde BX Brussels de afgelopen maanden panna-toernooien. Panna is een vorm van straatvoetbal waarbij twee spelers het in een ring (de zogenoemde ‘pannakooi’) drie minuten tegen elkaar opnemen. Ultieme vernedering voor de tegenspeler: dat je de bal door zijn benen heen speelt. (Lees verder onder de foto)

De winnaars van elke voorronde nemen het op 28 april tegen elkaar op in de finale in de theaterzaal van de KVS Bol. De tien (mannelijke) finalisten zullen net als de bal uitgerust zijn met fluostrips, wat een spectaculair zicht moet opleveren voor de toeschouwers in de verduisterde zaal. Vijf meisjes die deelnamen aan de voorrondes, hebben hun eigen finale.

Tijdens de voorrondes ondervroegen jongeren van BX deelnemers en publiek. “We wilden weten wat er leeft in de wijken, waar de inwoners zelf ruimte voor verbetering zien. We werken in een wereld die een beetje gesloten is voor anderen, die van de straatcultuur en freestyle voetbal”, legt Oussama Almakahasi uit, de jeugdtrainer en sociaal werker van BX die het hele project begeleidde. In totaal vulden 347 mensen de vragenlijst Bruxelles ma street in: driekwart mannen, een kwart vrouwen.

'Ik ben een wereldburger'

Zes op de tien deelnemers van de streetstyle rondvraag zijn tussen 14 en 17, nog eens twee op de tien zijn tussen 18 en 25. Ze wonen verspreid over het hele Brusselse gewest. Meer dan de helft woont al tien jaar in zijn of haar gemeente, en meer dan zeven op de tien hebben daar ook hun school, sportclub en/of werk.

De jonge ‘enquêteurs’ van BX vroegen hun leeftijdsgenoten wat voor hen hun belangrijkste identiteit is. 22,5 procent voelt zich Belg, 18 procent Marokkaan, 12 procent Marokkaanse Belg of Marokkaanse Brusselaar, 6,5 procent Brusselaar. Maar er zijn nog meer varianten: zo koos 7 procent voor een ‘niet-landgebonden identiteit’ als mens, wereldburger, of Europeaan. “Heel fijn”, zegt Glody (18), “dat mensen niet zo focussen op afkomst.”

Als BX vroeg wat er voor de ondervraagden nog ontbrak in hun gemeente om inwoners dichter bij elkaar te brengen, antwoordde bijna een op de twee ‘activiteiten en evenementen’. Ook een speeltuin of -plein (43 procent) en andere vrijetijdsinfrastructuur als een theater of park (30 procent) staat op het verlanglijstje. (Lees verder onder de foto)

Verknocht aan eigen wijk

Op sociaal vlak missen de jongeren vooral contact met ouderen, bijna vier op de tien haalt dat aan. “Daarmee bedoelen ze vooral ‘les grands’, jongeren die net wat ouder zijn dan zij, grofweg tussen 22 en 35”, legt Oussama Almakahasi uit, de jeugdtrainer en sociaal werker van BX die het hele project begeleidde.

"In sommige wijken loopt het niet goed tussen de twee groepen, omdat de ouderen in de criminaliteit beland zijn, en die jagen de jongeren weg van hun hangplekken.“ Drie op de tien missen ook contact met buren en met het gemeentebestuur. “Ze vragen meer contact tussen verschillende culturele en etnische groepen”, zegt enquêteur Shayn (17).

89 procent van de mensen die meededen aan de enquête noemt zich verbonden met en opgenomen in hun wijk. 93 procent voelt er zich ook veilig. “Als jij al je hele leven in een gemeente woont waar het gevaarlijk is, dan is dat voor jou de alledaagse realiteit”, zegt Almakahasi. Een kwart gaf wel aan dat hun gemeente hen geen toekomstperspectief biedt.

Jeugd- en buurthuizen lossen problemen op

Als jongeren problemen hebben in de buurt, dan trekken ze vooral naar openbare diensten in de gemeente (46 procent), maar ook verrassend vaak naar organisaties of vzw’s in de gemeente (29 procent). In bijna de helft van de gevallen gaan die buurt- of jeugdhuizen volgens de jongeren ook effectief aan de slag om de problemen op te lossen.

De jonge 'enquêteurs' van BX zijn uiteindelijk met rapper Pitcho aan de slag gegaan om de conclusies van de (niet-wetenschappelijke) rondvraag op een creatieve manier te verwerken. Het eindresultaat tonen ze zaterdag, op de finaledag van het panna-toernooi, tijdens een streetproof congres met muziek, rap, comedy en beleidsaanbevelingen.

> BX Panna finale, KVS, zaterdag 28 april.