Polemiek rond Queen Nikkolah ontmoedigt organisatoren niet: 'Wij doen gewoon verder'

Het moest een feestje worden met chocola en mandarijntjes, maar het geplande bezoek van de Brusselse Queen Nikkolah aan het Gentse stadhuis voor een alternatief sinterklaasevenement draaide uit op een politieke discussie die het tot in de studio van Terzake schopte. De polemiek maakt echter weinig indruk op de organisatoren. "De enorme vraag toont dat ons feest bestaansrecht heeft."

Queen Nikkolah is een project van architect, onderzoekster en kunstenares Laura Nsengiyumva. In haar kindertijd voelde ze dat het sinterklaasfeest niet voor haar bedoeld was, en dus besloot ze later zelf het alternatief te worden. De Brusselse creëerde een nieuwe mythe die "de raciale- en gendergrenzen van Sinterklaas ter discussie stelt" en "komaf maakt met de koloniale patronen die inherent verbonden zijn aan de traditie."

Het initiatief voor een alternatieve sinterklaasviering bestaat al sinds 2017 en deed al meerdere steden aan. Op 6 december zou de performer ook Gent bezoeken, maar de stad besloot het evenement na commotie niet langer in het stadhuis te laten plaatsvinden.

'Elk jaar hetze'

Het was vzw Le Space - intussen Headquarters of The Mouvement (HOTM) - die in 2017 mee de schouders onder het project zette, waarna de vrouwelijke sint voor het eerst mocht plaatsnemen op haar troon. Sindsdien kreeg Queen Nikkolah al heel wat kritiek te verduren, zegt Rachida Aziz, oprichtster van Le Space en initiatiefneemster van HOTM. "Dit jaar is de polemiek massaal opgepikt door de media, maar die hetze is er elk jaar. Op een bepaald moment moest Laura zelfs politiebescherming krijgen na verschillende doodsbedreigingen. Die kritiek is met andere woorden geen verrassing, we zijn het gewend."

Dat het Gentse stadhuis Queen Nikkolah niet langer wil verwelkomen, baart Aziz dan ook weinig zorgen. De organisatie kreeg dit jaar alleen al tientallen aanvragen van culturele instellingen om de vrouwelijke sint van kleur een troon aan te bieden. "Om al die feestjes te kunnen blijven organiseren, moest Queen Nikkolah dit jaar zelfs vijf extra queens opleiden."

De nood aan een nieuwe traditie viel niet meer te ontkennen, zegt Aziz. Het sinterklaasfeest was pijnlijk voor kinderen van kleur, vindt ze: "Queen Nikkolah komt rechtstreeks voort uit de nood om onze kinderen te beschermen tegen het racisme, seksisme en klassisme in de bestaande feesten, maar ons feest is geen vervanging voor Sinterklaas."

Aziz onderstreept dat ze zich niet willen bemoeien met bestaande tradities. "Als heel de bevolking wil doorgaan met het sinterklaasfeest, dan moeten ze dat vooral doen. Maar wij hebben het recht om een alternatief uitbouwen. De enorme vraag toont aan dat ons feest bestaansrecht heeft, wij doen dus gewoon verder."

Herinneringen maken

Queen Nikkolah gaat dus gewoon voort. Daarvoor gaat de organisatie actief op zoek naar kinderen voor wie feestdagen geen evidentie zijn. "Kinderen die op eender welke manier worden uitgesloten van feesten, moeten bij ons de kans krijgen om erbij te zijn en mooie herinneringen te maken. Daarom werken we al sinds het begin samen met organisaties die in contact staan met families die op straat leven. We pikken de kinderen samen op en brengen ze naar het feest om ze een onvergetelijke namiddag te bezorgen, alvorens we hen weer naar hun ouders brengen."

Net als de sint, zit Queen Nikkolah tijdens die feestjes op een troon en mogen ook chocola en mandarijntjes niet ontbreken. Kinderen brengen tekeningen mee en krijgen een goodiebag met snoepgoed en (genderneutrale en inclusieve) cadeautjes mee naar huis. "Kleurpotloden of -stiften, bijvoorbeeld. Zo leren kinderen dat er niet zoiets bestaat als één huidskleur."

Ieder jaar staat de Queen ook in het teken van een maatschappelijk thema dat op dat moment relevant is op de plek van het feest. "Dit jaar gaat Queen Nikkolah gekleed in de kleuren van de Palestijnse vlag, om steun te betuigen aan de kinderen uit Gaza."

Queen Nikkolah in Brussel

Zaterdag 9 december om 12 uur komt Queen Nikkolah naar Zinnema in Anderlecht. De toegang voor het evenement is gratis. Ook het feestje in Gent gaat gewoon door, zij het op een andere locatie. Waar en wanneer het zal plaatsvinden, zal de organisatie binnenkort laten weten.

• Queen Nikkolah, Zinnema, Anderlecht. Zaterdag 9/11 van 12 tot 17 uur