Luchtkwaliteit is 'uitermate slecht' in Brussel

De fijnstofconcentraties in België swingen sinds dit weekend de pan uit. Voor de eerste keer in vier jaar staat de luchtkwaliteitsindex op niveau 10, wat staat voor 'uitermate slecht'. Dat is zo in Brussel, maar ook in Vlaanderen en Wallonië.

De afgelopen 48 uur kleurt de kaart van Brussel op de website van de Intergewestelijke Cel voor het Leefmilieu (Ircel) donkerrood. De gemiddelde PM10-concentratie (fijn stof met een diameter kleiner dan 10 micrometer) ligt in Vlaanderen en Brussel hoger dan de informatiedrempel van 50 µg/m³.

De 24 uursgemiddelde PM10-concentraties om 6 uur piekten rond 88 µg/m³ in de meetstations van Haren en Sint-Lambrechts-Woluwe, maar ook in de rest van Brussel liggen de waardes rond 80 µg/m³. Ook de kleinere deeltjes (PM2,5) zitten ruim boven de informatiedrempel.

Lentesmog door boeren

De meteorologische omstandigheden (veel zon en windstil) zijn al enkele dagen dagen gunstig voor de vorming van secundair fijn stof. De verwachting is dat de PM10-concentraties zullen dalen. Toenemende wind uit het noordoosten zal zorgen voor een langzame verbetering van de luchtkwaliteit van noord naar zuid.

Primair fijn stof wordt rechtstreeks uitgestoten, bijvoorbeeld door dieselwagens, terwijl secundair fijn stof gevormd wordt na reacties in de atmosfeer. “Stikstofoxiden reageren met ammoniak dat afkomstig is van meststoffen die landbouwers in deze tijd van het jaar op hun akkers gooien", legt directeur Frans Fierens van Ircel uit.

Geen smogalarm

"Als het weer overdag vrij zonnig en windstil is, en ’s nachts eerder koud, zoals nu, is dat gunstig voor de ontwikkeling van dat lentesmog", aldus Fierens. Toch zullen de borden van smogalarm langs de autowegen voorlopig niet worden omgedraaid. Omdat het weer in deze tijd van het jaar nog snel verandert en het probleem zich vanzelf oplost.

Fierens wijst er wel op dat zowel in Vlaanderen en Brussel als in Wallonië maandag index 10 bereikt werd. Dat is geleden van 20 maart 2015. Het gaat om een luchtkwaliteitsindex gebaseerd op gezondheidseffecten, waarbij index 1 'uitstekend' is en index 10 'uitermate slecht'.

Mensen die bijzonder gevoelig zijn voor luchtvervuiling (vb. jonge kinderen, ouderen, mensen met hart- en vaatziekten...) doen best geen ongewone lichamelijke inspanningen. Omwille van de kleine afmeting van de fijnstofdeeltjes kunnen ze gemakkelijk overal binnendringen en zijn de concentraties ervan binnenshuis niet significant lager dan in de buitenlucht.