Geluidshinder Zaventem opnieuw op tafel: ‘Brussel mag geen geluidsvuilbak worden'

Minister van Mobiliteit Georges Gilkinet (Ecolo) wil vaart maken met het heikele dossier van de geluidshinder rondom Brussels Airport. De eeuwige problematiek rond de vliegtuighinder van de baan vegen lijkt onhaalbaar, maar Gilkinet hoopt met een aantal voorstellen de knoop enigszins te ontwarren. Hij kijkt onder meer naar nieuwe geluidsnormen voor vliegtuigen en verticalere opstijg- en landingsbewegingen.

Gilkinet bleef tot dusver relatief stil rond de luchthavenhinder. In La Dernière Heure deed hij maandag een aantal voorstellen uit de doeken, al is het maar de vraag of de plannen van Gilkinet effectief in concrete stappen zullen resulteren die het moeilijke luchthavendossier uit het slop weten te halen.

Het protest tegen de hinder die vliegtuigen veroorzaken boven een aantal Vlaamse, Brusselse en Waalse gemeenten sleept immers al decennia aan, met allerlei juridische cases tot gevolg. Pogingen om het precaire thema politiek aan te pakken stranden vaak in communautair gebakkelei tussen de verschillende deelstaten.

Zo werd een studie die voormalig minister van Mobiliteit François Bellot (MR) drie jaar geleden bestelde door de rechtbank afgeschoten na een klacht van het Brussels Gewest.

Het Franse bureau Envisa trok daarop terug naar de tekentafel en leverde in juni een herziene effectenstudie af. Die botste op Vlaams verzet. Vlaams minister bevoegd voor de Vlaamse Rand Ben Weyts (N-VA) liet in De Standaard optekenen dat de overlast in zeven van de negen scenario’s die Envisa voorstelde “werd verschoven of geconcentreerd boven het Vlaams Gewest”.

Windnormen

“Het is jammer dat Vlaanderen kritisch is over de resultaten van een studie waarvoor het zelf geen voorstellen heeft ingeleverd”, countert Litte Frooninckx, woordvoerster van Gilkinet. “Wij willen nu structurele oplossingen op tafel leggen die verenigen in plaats van verdelen.”

De hoofdboodschap van de groene vicepremier: Brussel mag niet de “geluidsvuilbak” van Europa worden. “De verduidelijking van de windnormen kan daartoe bijdragen”, aldus Frooninckx. Gilkinet liet alvast een rapport maken waaruit moet blijken of er start- en landingsbanen zijn die overmatig gebruikt worden.

Daarbij sluit de oprichting van een onafhankelijk controleorgaan aan, dat moet nagaan of de keuze van de start- en landingsbanen meer volgens de procedure kan verlopen. “Die keuze ligt in handen van de luchtverkeersleider en hangt af van de windrichting – vliegtuigen moeten steevast opstijgen en landen tegen de windrichting in. Ook veiligheid speelt daarin uiteraard een cruciale rol. De minister heeft vorige maand gevraagd om de procedure strikter na te leven, want dat kan een positieve impact hebben op de geluidshinder.”

Verticaler

Ook de afschaffing van nachtvluchten ligt sinds de effectenstudie opnieuw op tafel, net als de verbetering van de start- en landingsprocedures. “Die moeten verticaler. Hoe hoger het vliegtuig, des te lager de geluidsimpact op inwoners in de buurt.” Daartoe is een technische werkgroep opgericht.

Tegelijkertijd zouden vernieuwde geluidsnormen er indirect voor moeten zorgen dat de vloot gemoderniseerd wordt. Gilkinet wil ook de prijzen voor luchtvaarmaatschappijen herzien, rekening houdende met de nieuwe normen en het tijdstip van landen en opstijgen van hun vliegtuigen. “We willen de meest lawaaierige vliegtuigen uit Brussel houden, en dat vooral aan het begin en het einde van de dag, ’s nachts en in het weekend.”

Nachtvluchten boven Brussel

De mobiliteitsminister wil zich vooral concentreren op dat pakket maatregelen, maar mikt ook nog op verdere studies en overleg. “Zo willen we een studie laten uitvoeren over de gevolgen van nachtvluchten boven Brussel op de volksgezondheid”, zegt Frooninckx. Er zijn contacten met de FOD Volksgezondheid om zo’n studie te realiseren.

“Ook een Staten-Generaal – een overlegplatform met vertegenwoordigers van stakeholders, buurtbewoners, de luchthaven en de gewesten – is al vier keer samengekomen en komt dit najaar opnieuw bijeen.”

Toverstok

Het geluidsdossier rond Brussels Airport belooft hoe dan ook complex te blijven. “Dit dossier is historisch te gevoelig en is factueel ook gewoonweg complex. Zaventem ligt nu eenmaal te dicht bij dichtbevolkte woonwijken. Er is geen magische toverstok om het mee op te lossen, maar het is wel prioritair voor de minister. Maar wie denkt dat er gemakkelijke oplossingen zijn in dit dossier, vergist zich of liegt.”

Het échte probleem is volgens Gilkinet het hoge aantal vliegtuigen in het Belgische luchtruim. “We werken hard aan alternatieven voor het vliegtuig voor kort en middellange afstanden, zoals nachttreinen. Nog concreter dringt de minister op Europees niveau aan op een herziening van de vrijstelling van de accijnzen op kerosine, zeker voor privéjets.”

Eerder dit jaar bleek uit een studie van het hoofd van de ombudsdienst van Brussels Airport dat Sint-Pieters-Woluwe de meest overvlogen Brusselse gemeente is. Inwoners van de gemeente konden er vorig jaar meer dan 26.000 vliegtuigen horen opstijgen of landen.