In Memoriam Maurane: De fluwelen stem zingt niet meer

Vorige week overleed Brusselse zangeres Maurane in haar woning in Schaarbeek. Donderdagochtend krijgt ze in Sint-Pieters-Woluwe haar laatste rustplaats. De fluwelen stem van de in Wallonië en Frankrijk immens populaire Claudine Luypaerts zal nooit meer zingen.

“Jullie hebben er geen idee van hoe ik me voel,” schreef Maurane begin mei op Facebook. Na meer dan twee jaar van stemproblemen kondigde ze met veel blijdschap aan dat ze eindelijk weer kon zingen. En dat deed ze: tijdens het Irisfeest bracht ze ‘Voir un ami pleurer’ van Jacques Brel.

Het werd haar laatste optreden, twee dagen later werd ze dood aangetroffen in de badkamer van haar woning in Schaarbeek. Er loopt een onderzoek naar de doodsoorzaak, maar wellicht werd een hartaanval haar fataal. De zangeres die zo geliefd was om haar fluwelen stem stierf op 57-jarige leeftijd.

Maurane was een van die grote artiesten die genoeg hebben aan een voornaam. Maar ze werd geboren als Claudine Luypaerts op 12 november 1960 in Elsene, als dochter van een pianolerares en een componist. Ze groeide op met Debussy en Bach, maar zette haar vioolles opzij voor piano, zang en later gitaar.

Als jongvolwassene deed ze podiumervaring op als Claudie Claude. Haar uiteindelijke artiestennaam vond ze bij de Franse theatermaker Francis Morane, die samen met Michel Berger de Franse rockopera Starmania op poten had gezet en waarin Maurane eind jaren 1980 zelf meespeelde. De schrijfwijze paste ze aan, om niet verward te worden met de stripfiguur Bob Morane.

Het succes werd haar niet in de schoot geworpen. Haar eerste single, ‘J'me roule en boule’, kwam in 1980 uit maar deed weinig. Ook ‘Fais soleil’, uit 1981, flopte, net als haar volgende singles. Ze zong op straat en in cafés, maar mocht als backingvocalist aan de slag bij sterren als Viktor Lazlo en Philippe Lafontaine.

Via een omweg langs Parijs, zoals zoveel Franstalige Belgen uit op internationaal succes, slaagde ze er toch in om in 1986 een eerste album op te nemen, Danser. Haar jazzy, warme stem deed denken aan haar grote held Claude Nougaro. De link met jazz dikte ze daarna nog aan door samen te werken met saxofonist Steve Houben en pianist Charles Loos. De jazz zou altijd door haar chansons blijven waaien.

Met haar tweede album, Maurane, scoorde ze haar eerste grote hit, ‘Toutes les mamas’. Concerten in Olympia volgden, ze toerde tot in Japan toe. Van Ami ou ennemi uit 1991 verkocht ze meer dan 400.000 exemplaren. De emotionele ballade ‘Sur un prélude de Bach’, dat ze maakte met de Franse componist Jean-Claude Vannier, werd haar moment de gloire.

Vanaf dan behoorde Maurane, ook in Frankrijk, tot de top. Ze zong duetten met Lara Fabian en Eddy Mitchell, trad aan in talentenjachten als Nouvelle star, acteerde in films en zette zich in voor de strijd tegen aids. In 2011 werd ze in Frankrijk geridderde tot Chevalier des Arts et des Lettres. Ze bleef er bescheiden onder.

Gelukkig was ze niet altijd. Haar stem was krachtig, maar er weerklonk ook veel weemoed in. Of saudade, zoals in haar prachtige versie van ‘Alfonsina y mar’. Maurane werd door haar vriendenkring en door mensen met wie ze samenwerkte omschreven als sterke en warme persoon. Maar ze kende ook donkere dagen. “Je n'en ai par l'air comme ça mais j'ai une nature anxieuse, c'est vrai. Un peu noire, un peu stressée à mes heures,” bekende ze.

Haar liefdesleven ging niet over rozen. Begin jaren 1990 was ze even getrouwd met de Spaans-Brusselse zanger en acteur Pablo Villafranca, met wie ze een dochter, Lou, kreeg. “Amour, je te connais, tu me reprends tout ce que tu m'as donné,” zong ze in ‘Les yeux fermés (amour amour)’. Ook de dood van haar vader, in 1999, sloeg een diepe wonde. ‘L'Homme qui m'a le plus manqué’, zong ze op haar volgende album.

Maurane werkte hard, maar wilde ook vooral goed leven, eten en drinken. De voorbije jaren worstelde de zangeres met haar gewicht en lokte controverse uit met haar uitgesproken mening op Twitter. Kandidaten van The Voice Belgique moedigde ze vurig aan, of maakte ze met de grond gelijk. Een van de deelnemers noemde ze “Vanessa Paradis van de Zeeman”.

Vier jaar na haar laatste album, Ouvre, zou Maurane eindelijk op het grote podium terugkeren. Ze acteerde eerder dit jaar in Le collier rouge, een film van Jean Becker, en werkte aan album met Brel-covers ter ere van de veertigste verjaardag van diens overlijden.

Fysiek kwam ze er niet te best voor op het Irisfeest, maar de stem was intact en de goesting groot. Des te groter is het verdriet om haar plotse dood.