Schilderen met geluid

Soundpainting ontstond midden jaren 1970 in New York. Bij ons is het een nog zo goed als onbekend fenomeen. Sinds 2010 probeert het Brusselse collectief Matters daar verandering in te brengen.

Een rustige zondagnamiddag. In het achterpand van een herenhuis tegenover de gevangenis van Sint-Gillis, toepasselijk Cellule 133 genaamd, zit een gemengd publiek van alle leeftijden intens te genieten van een groep muzikanten en een paar dansers die zich volledig geven onder leiding van een dirigent die zelf de gekste sprongen en bewegingen maakt. Een vrij podium? Moderne dans? Jazzimprovisatie? Nee, en toch ook weer wel. Dit is soundpainting, uitgevoerd door een aantal artiesten verbonden aan Matters Soundpainting Collective, een initiatief van gitarist-percussionist Augustin de Bellefroid, die zich sinds twee jaar specialiseert in deze aparte kunstvorm.

"Het is Walter Thompson die de beweging en ook de naam uitvond," vertelt De Bellefroid. "Aanvankelijk was het iets puur muzikaals waarbij de dirigent met een bepaalde bewegingstaal de muzikanten leidde, alsof hij schilderde op een virtueel doek. De vader van Thompson was schilder, vandaar die rechtstreekse link met schilderen in de naam. De dag van vandaag komen er naast muziek ook onder meer dans en visuals bij. Maar de basis is nog altijd die aparte gebarentaal waarin de orkestleider communiceert met de uitvoerders. Het is heel intens, want hij kan zijn uitvoerders heel gedetailleerde opdrachten geven, maar hen net zo goed momenten van totale vrijheid gunnen. Elkeen heeft een even belangrijke rol, want elke protagonist kan het roer volledig omgooien. Je zou het kunnen omschrijven als een vorm van directe compositie."

Dit is dus niet zomaar een groep artiesten die even samen gaat jammen of improviseren zoals in jazz. "Er gaat heel wat werk en voorbereiding aan vooraf. Belangrijk is dat iedereen op dezelfde golflengte zit wat het vocabularium betreft. Die taal is echt heel compleet. Er bestaan zo'n 1.200 tekens, maar elk gezelschap gebruikt daar maar een deel van. Elke discipline heeft gemeenschappelijke tekens, maar ook specifieke codes of subtalen."

Matters treedt op de meest uiteenlopende locaties op, van Cellule 133 en Ploef! tot zelfs Théâtre Varia en Wolubilis. Op 4 en 5 mei is er een performance in het semi-indus­triële complex Carthago Delenda Est. Het is meteen een grootse première, want Walter Thompson zelf komt een groep van vijftien dansers en zeven muzikanten mee dirigeren aan de zijde van De Bellefroid. Dit is het begin van een grootser plan: vanaf volgend seizoen wil het Matters Collective uitpakken met creaties die ook op tournee gaan. Ze geven overigens ook workshops allerhande, waarmee ze al te gast waren in verschillende scholen.

Matters Collective op 4 en 5 mei in Carthago Delenda Est (Sylvain Denayerstraat 51, 1070 Anderlecht) om 20.15 uur. Kaartjes kosten 10 euro. Meer info en reserveren op www.soundpainting.be, www.carthago-bxl.org of 0497-57.11.07