De Graystraat: Garage with a view

De aandacht van voorbijgangers vasthouden, al is het maar voor een half minuutje, daar is het de stedenplanners-kunstenaars Wouter De Raeve en Laura Muyldermans om te doen. Hun project in de Graystraat, op initiatief van Vormingplus Citizenne, is er nu ook als gedachteboekje: Garageview.

Doorloopstraten, zoals De Raeve en Muyldermans de Graystraat tussen het Flagey- en het Jourdanplein noemen, zijn er wel meer in de stad. De twee stonden echter eens stil bij hoe het vroeger was, hoe het is en hoe het zou kunnen zijn, rekening houdend met wat potentieel aanwezig is. Al was dat op het eerste gezicht niet veel, toen ze met een stuk Graystraat geconfronteerd werden waar sociale woningen uitkijken, of liever botsen, op een muur van gesloten garagepoorten. Was dit niet een beetje als een publiek zonder podium?

Van een aantal minimale ingrepen, zoals het licht in de garage doen branden, muziek laten spelen, garageramen als expositieruimte benutten, en ten slotte garage-performances van Seyran Kirmizitoprak en Siet Rae, werd het effect op de voorbijgangers gemeten. Het boekje ontroert door zijn wetenschappelijkheid: of (en zo ja, hoe lang) dit autobestuurders, fietsers en voetgangers ophield, wordt visueel mooi in statistiekjes weergegeven.

Oogje op de straat
Het boekje filosofeert ook over de stad, het kan mee op zak met de urban explorer. Vertrekkend van de historische Maalbeekvallei (u moet maar eens op de brug in de Kroonlaan staan om diep beneden, bij de splitsing links, de Graystraat te zien liggen) waarvan het water tot op vandaag omhoogkruipt in de huizen, over het straatbeeld van vandaag, tot om wie het allemaal draait: de mens in die straat.

De Raeve en Muyldermans toetsten hun observaties aan die van notoire stadsdenkers als de Amerikaanse Jane Jacobs, die het heeft over het belang van ogen op straat, of van trottoirs die wérken. Vanaf een breedte van negen of tien meter kunnen trottoirs volgens haar "voldoen aan vrijwel elke eis ten aanzien van incidenteel spelen." Ook de antropologe Ruth Soenen wordt aangehaald, die vindt dat we veel socialer zijn dan we denken, en dat we publieke ruimte nodig hebben voor al dan niet vluchtige contacten buiten onze besloten kringetjes.

In eerdere projecten onderzochten De Raeve en Muyldermans al hoe mensen hun omgeving ervaren. Muyldermans bouwde voor Brals mobiliteitsactie 8 m2 voor iedereen! een parkeerplaats om tot kippenhok. De Raeve observeerde met de interventie Link wat een brug tussen de Anspachlaan en het Fon­tainaspark teweegbracht, en ontwierp groentetuintjes met in het verlengde een Bank for all. Lopende projecten van De Raeve zijn een onderzoek naar de invloed van allerlei constructies in de stad op de route die we volgen, en FlatTrack, een platte, dus 'sociale' fietsroute die hij speciaal voor studenten uitstippelt.

De 'casestudy-Graystraat' mag voor De Raeve en Muyldermans ook een vervolg krijgen. Het onachtzaam doorsjezen van alledag een halt toeroepen, al is het maar voor even. Een buurtbewoner heeft alvast, blijvend, zijn met planken gebarricadeerde gevel vervangen door een raam.