De vijf hoeken van de wereld: Nederland in Brussel

NL ❙ "Zijn rechterhand waarmee hij het moorddadige feit gepleegd heeft, zal met een gloeiende tang afgeknepen worden; vervolgens zal men met gloeiende tangen op verscheidene plaatsen op zijn lichaam het vlees afknijpen tot op het bot. Vervolgens vierendele men hem levend waarna het hart uit zijn borstkas gesneden en hem in het gezicht geworpen zal worden." Dit stukje proza, uit de tijd dat rechters nog met creatieve en doortastende alternatieve straffen op de proppen kwamen, wilden we u toch niet onthouden. Het werd uitgesproken in Delft in 1584 tegen de Fransman Balthasar Gerards, de moordenaar van Willem van Oranje.

Over die Willem willen we het hier hebben, want waarom heeft die 'Wilhelmus van Nassouwe' - toch van 'Duytschen bloedt' - eigenlijk een standbeeld in Brussel op de Kleine Zavel? Omdat hij een groot deel van zijn leven doorbracht aan het hof in Brussel, waar zijn familie overigens al een paleis had staan (restanten van het Paleis van Nassau zijn in de Koninklijke Bibliotheek geïntegreerd). Willem kwam op aandringen van Karel Vnaar hier. De keizer had een rooms-katholieke opvoeding aan het hof als voorwaarde gesteld bij Willems erfenis van het prinsdom van Orange (Oranje) in Frankrijk. Dat prins Willem ook Willem de Zwijger werd genoemd, had te maken met het diplomatieke talent dat hij in Brussel ontwikkelde om te zwijgen als het goed uitkwam. Karel had zelfs zo'n hoge pet op van Willem, dat hij bij zijn troonsafstand ten voordele van zijn zoon Filips II in de Aula Magna van het keizerlijke paleis zelfs zou geleund hebben op Willem, die vervolgens als leider van de opstand tégen het Spanje van Filips II