Herman Teirlinckhuis nog op een kier?

Heeft het Herman Teirlinckhuis, waar de Vlaamse Brusselaar van 1936 tot aan zijn dood in 1967 woonde, nog een róóskleurige toekomst? "Indien er geen interesse is bij hogere overheden, kunnen wij de schrijver ook zonder zijn huis herinneren op de site," vindt schepen van Cultuur en Financiën Eddy Deknopper (CD&V). "Rampzalig voor de literatuur," volgens Stefan Van den Bossche (HUB) die werkt aan een biografie. "Laat een team dat thuis is in cultuur en de figuur van Teirlinck een plan opstellen om het huis levend en rendabel te houden."

D eknopper is niet onder de indruk van de picknick en de petitie met 1.700 handtekeningen tegen de sluiting. Naast geldnood blijft hij de beperkte Beerselse animo voor huis en tentoonstellingen herhalen: "Digitaal een petitie tekenen is gemakkelijk, maar hoeveel Beerselaars waren daarbij? Er daagden amper vijf personen op bij de gemeenteraad van 13 september waarop de collegebeslissing tot sluiting bevestigd werd."

Historicus Fernand Vanhemelryck noemt dat "kostbaar erfgoed verkwanselen dat van iedereen is." Ook professor Nederlandse letterkunde Van den Bossche vindt dat gemeenten een verantwoordelijkheid hebben: "Die overhevelen naar hogere overheden is je taak als gemeente, die óók cultureel is, ontvluchten. Het schrijvershuis moest beter gerund zijn, Jeroen Brouwers was lang niet de enige die er voor een gesloten deur stond. Als je expo geen volk lokt, ligt dat aan je expo. Voor de schrijversportretten van Anne van Herreweghen was het bijvoorbeeld wel een overrompeling."

Pakkende natuurbladzijden
"Wanneer politici beweren dat je niet elk schrijvershuis kunt bewaren, bewijzen ze dat ze hun Vlaamse canon niet kennen. Ze zullen de schrijver eren nadát zijn huis werd gesloopt? We kennen het miezerige Jan van Nijlenpad in Ukkel of het gedicht van Guido Gezelle in het station van Denderleeuw waarin 54 schrijf- en interpunctiefouten staan, maar het is wel goed voor een foto met de politici tijdens de inhuldiging."

Oud-radiojournalist Urbaan De Becker van de Streekvereniging Zenne en Zoniën ziet de toekomst somber in omdat de beslissing "zo snel, zo radicaal" is genomen. De vereniging vierde in 1979 de honderdste geboortedatum van Teirlinck met de uitgave Herman Teirlinck. Leven en Werk (De Becker, Vanhemelryck e.a.) en ging ijverig op zoek naar spullen van de schrijver toen de gemeente zijn woning had verworven: "Zelfs een manuscript van Het gevecht met de engel (1952) werd ons in vertrouwen meegegeven. En als ik hoor hoe de schepen van Cultuur de collectie nu aan het Letterenhuis aanbiedt, zonder vergoeding, doet dat pijn aan het hart. Als het kot maar leeg is."

In de uitgave beschrijft Vanhemelryck de bijzondere relatie tussen Teirlincks werk en zijn schrijftafel voor het raam: "Van hieruit speurde hij de horizon af met zijn verrekijker die steeds klaar lag op een vensterbank. Hoe dikwijls zou dit indrukwekkend landschap met de tientallen dorpen onder een verre lucht, hem niet geïnspireerd hebben tot pakkende natuurbladzijden waarin de geur van verse aarde en het geruis van hoge bomen tastbaar aanwezig zijn?"

Kunstzinnige activiteiten
Ook voor historicus Steph Feremans, die de petitie lanceerde, zijn huis en tuin niet los te koppelen: "De bedoeling van het gemeentebestuur om huis en twee kavels te gelde te maken dreigt het unieke uitzicht over de Zennevallei van Tubeke tot Brussel te verknallen. Beersel verkoopt het eigendom best als één geheel aan de Vlaamse of provinciale overheid en op voorwaarde dat er verder kunstzinnige activiteiten blijven plaatsvinden."