Horta’s Hotel Aubecq ligt als reuzenpuzzel te kijk

In een opslagplaats ligt de gevel van het Huis Aubecq – het meesterwerk van Victor Horta werd neergehaald in 1950 – te pronken als weleer. Met het interieur van het pand daarentegen wordt minder groots uitgepakt.

Een tweeledige tentoonstelling over het Aubecqhuis, kroonjuweel van art-nouveau­architect Victor Horta, overbrugt de zomer in het 150ste geboortejaar van de meester. Na een wetenschappelijke studie in 2009-'10 ligt de façade in al haar grandeur te pronken op de wit geschilderde vloer van een desolate site in de Schaarbeekse Navezstraat. In de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten is een zaaltje gewijd aan een wetenschappelijke reflectie rond meubels en decoratiestukken uit de woning en vergelijkbare ontwerpen van Horta. Een Toulet-biljart, stoelen, een pendule, drie deuren: genoeg materiaal (uit musea en van verzamelaars) om te leren dat het Aubecq-meubilair uiterst modern en uitgezuiverd voor zijn tijd is, hoe typisch art nouveau het ook blijft. Voor het absolute topstuk van het Horta-jaar, de hele gevel van het Huis Aubecq, moet u naar Schaarbeek.

In 1899 realiseerde Horta het statige hoekhuis bij het Ter Kamerenbos (Louizalaan 520) voor Octave Aubecq, de stichter van Les Émailleries et Tôleries Réunies. Hoe prestigieus de architecturale parel ook was, in 1950 ging het pand tegen de vlakte voor een bouwproject. In een industrieel complex van pakhuizen, die ook spoedig tegen de grond gaan, en waar een paar jaar geleden nog de megacollectie bouwrestanten van sloper Max Rosendor onderdak vond, ligt de voorgevel nu volledig plat uitgestald. Van op loopbruggen krijgt u een goed overzicht.
Hoe de dienst Monumenten en Landschappen van het Gewest op de Aubecq-parel botste, is een bizar verhaal. "Bij een routineklus in de kazernes van Etterbeek stootten we op hekken en houtwerk van Horta," verklaart curator Guy Conde-Reis, architect bij Monumenten en Landschappen. "Ze stonden wat verweesd in een ruimte. Niemand wist nog hoe de decoratiestukken er beland waren, ook de Regie der Gebouwen niet. Mogelijk was alles er terechtgekomen in 1950, toen de federale overheid de stenen van het Aubecq-pand redde."

Later, in 2001, onderhandelde het Gewest over de overdracht van de gevel, en zo geraakte het huis 'opnieuw samengesteld'. "De bouwresten lagen verspreid op een overwoekerd terrein in Tervuren. Gelukkig vonden we, op negen kleine stenen na, de 640 stukken van de gevel intact terug," zegt Conde-Reis. Ook alle raam- en deurhoutwerk en smeedwerk is bewaard, en staat samen met alle schetsen en plannen uitgestald rond de gereconstrueerde gevel van vijftien bij twaalf meter. De enorme console van het balkon, met stenen van drie ton elk, ligt er apart bij.
"Door de hoogkwalitatieve uitvoering van het houwwerk is het Aubecqhuis de top onder de art-nouveaucreaties," vertelt Conde-Reis. "Horta maakte tot zes plannen van elke steen: die detailplannen tekenen duurde twee jaar. De gevel helt ook over, zodat het licht tot onderaan kon strijken. De stenen kwamen uit de kleine groeve van Modave, waar Horta ook materiaal besteld had voor het Volkshuis. 'Ik heb maar van één ding spijt: dat ik niet meer door Horta heb laten maken,' beweerde Aubecq ooit."

De overheid wil de gevel permanent toegankelijk maken; daarvoor wordt nog een plek gezocht.

---------------------
Victor Horta - Hotel Aubecq, nog tot en met 9 oktober. Gevel te zien in de Navezstraat 102 in Schaarbeek. Gratis geleid bezoek na reservering op 0483-461.571 of www.aubecq.be. Gratis tentoonstelling in het Museum voor Oude Kunsten (Regentschapsstraat 3), dinsdag-zondag van 10 tot 17 uur. Op zondag gratis pendeldienst tussen museum en opslagplaats