'Syrian Gay Guy' in Bozar: 'Ik was homo, politiek geëngageerd en blogde erover'

Mahmoud Hassino is één van de deelnemers aan het debat 'Colors of the Rainbow' dat Bozar woensdagavond organiseert. Hij richtte het eerste Syrische homomagazine op en legde zo de kiem voor een grotere beweging. Hij is geboren in Syrië maar moest vluchten vanwege zijn seksuele geaardheid. “Ik had niet verwacht dat Europa nog zo patriarchaal en seksistisch is.”

Hassino ontvluchtte zijn thuisland in 2011. Toen trok hij naar Turkije. "Ik was homo, politiek geëngageerd en ik blogde erover, al was dat eerst als Sami Hamwi en Syrian Gay Guy. Een groeiend doelwit voor het regime. Toen de troepen van Assad zich uit het noorden van Syrië moesten terugtrekken, probeerde ik zo vaak mogelijk terug te keren." Daar kwam hij voor het eerst in contact met Belgen: "Ik ben toen ook tegengehouden door buitenlandse strijders, dat waren Belgen. Een man met zo’n lange blonde baard, nog geen meter van me."

Noten
In die periode richtte hij ook het eerste Syrische homomagazine ooit. "Voordien werden er zelfs geen dergelijke magazines ingevoerd. Zo’n project op poten zetten maakt een doelwit van je, maar om verandering te krijgen moet je eerst politiek bewustzijn creëren. We noemden het magazine Mawaleh – het Arabische woord voor 'noten'. De eetbare noten, niet die andere (lacht) !"

"In Europa heb je magazine-edities die rond een bepaald thema werken. Dat is wat wij ook deden: een editie ging volledig over de Pride, een ander focuste op de alledaagse helden die LGBTQI-mensen wel moesten zijn, zeker in het Midden Oosten, nog een andere was volledig aan de positie van LGBTQI-mensen in de oorlog gewijd,… Als er voordien iets verscheen over LGBTQI-mensen, ging het om lifestyle, nooit politiek. Wij hebben daarin de eerste stap gezet, en nu is er een volledige beweging. Omdat mijn collega’s uiteindelijk ook uit Syrië weg moesten, hebben we het magazine maar iets langer dan een jaar kunnen runnen, maar tot vandaag krijgen we nog altijd brieven die naar de volgende editie polsen."

Zowat de volledige periode waarin het magazine werd uitgegeven, bracht Hassino in Turkije door. In 2014, toen zijn Syrische paspoort bijna zou vervallen, besloot hij om een uitnodiging voor het LGBT-visitor’s program van de Heinrich Böll Stichting aan te nemen. Hij bleef in Berlijn, waar hij een visum kreeg en nu werkt voor de Schwulenberatung Berlin. "Ik werk met mensen die vanwege hun seksuele geaardheid moesten vluchten. Het is een vrij gelijkaardige opzet als het Regenbooghuis, hier in Brussel. Voor mij is dat iets compleet anders dan wat ik voordien deed. Ik ben hier de uitzondering die de regel bevestigt. Ik ben uit de kast gekomen, ik leefde gewoon mijn eigen leven, ik wilde tegen alles in gaan. De mensen die nu in Europa aankomen, zie je voor het eerst hun leven ten volle beleven."

'Homofobie op veel verschillende manieren'
Zijn aankomst in Europa was niet alleen positief. "Het is niet per se zo dat ik iets beter verwachtte, nee. Het is eerder zo dat ik niet had verwacht dat zelfs in Europa de mensen nog zo patriarchaal zijn, zo seksistisch en vrouwonvriendelijk. Dat is een van de grootste uitdagingen met onze klanten, ik moet hen echt vertellen: 'Denk niet dat homofobie hier niet bestaat. Het bestaat wel, op zoveel verschillende manieren.'"

Toch mag Brussel zichzelf op de borst kloppen, vindt hij. “Op veel punten, is het een stuk beter bezig dan Berlijn. Daar hebben we een kanselier die gewoon tegen het homohuwelijk is. Seksuele geaardheid kan je niet zomaar van iemands gezicht aflezen, maar die houding er nog altijd – dat je dat voor thuis moet houden, dat je er niemand anders mee moet lastig vallen. Mijn eerste indruk van Belgen zal waarschijnlijk altijd verbonden blijven met die blonde baard uit Syrië. Maar als het over gelijkheid voor LGBTQI-mensen gaat? Dan is Brussel absoluut niet zo slecht bezig.”

Het afsluitende stadsfeest van het Pridefestival, aanstaande zaterdag, zal Hassino moeten missen, maar dat vindt hij niet erg: "Het is iets commercieels, dezelfde stereotypes worden altijd weer gereproduceerd. De problemen worden beperkt tot iets waar alleen de mainstream LGBTQI-mensen mee te maken hebben.. Dat is bijna verplicht, in de huidige politieke situatie. Dat is hoe het systeem nu werkt: als je rechten geeft aan homoseksuele mannen, zou je de omstandigheden van alle LGBTQI verbeterd hebben."

> De kleuren van de regenboog. 17/05, Bozar.