Muziekscholen gaan gebukt onder gebrekkige infrastructuur

Vlaams minister Sven Gatz (Open VLD), ook bevoegd voor Brusselse Aangelegenheden, heeft actie ondernomen om de tekortkomingen in kaart te brengen en langetermijnoplossingen naar voren te schuiven. De noden zijn bekend, maar daarom nog niet ten gronde benoemd, laat staan snel aangepakt. “De onderwijsinspectie heeft al herhaaldelijk op de gebrekkige infrastructuur van het Brusselse Deeltijds kunstonderwijs (DKO)gewezen, en het Vlaams parlement heeft er al over gedebatteerd,” stelt Peter Dejaegher, raadgever Communicatie van minister Gatz. “De minister heeft vanuit het Vlaams Brusselfonds drie miljoen euro - waarvan één miljoen dit jaar - geïnvesteerd om in te zetten op infrastructuur in het Brusselse DKO.”

Wachten op Godot

Maar waarom is er geen geld voor infrastructuur op het budget van het Deeltijds kunstonderwijs zelf, als het Brusselfonds moet bijspringen? De academies van het DKO kunnen voor hun infrastructuur subsidiedossiers indienen bij het Vlaamse Agentschap voor Infrastructuur in het Onderwijs (Agion).

Die aanvragen belanden op een wachtlijst. Dejaegher: “De dossiers van het gemeentelijk onderwijs worden goedgekeurd op basis van de prioritaire lijst die in overleg met de Onderwijskoepel van steden en gemeenten (OVSG), jaarlijks wordt opgesteld. In overleg wordt geopteerd dat niet langer wordt ingegaan op vragen om dossiers voor infrastructuurwerken in het DKO te subsidiëren. Waarom? Omdat voor de beschikbare budgetten prioriteit wordt gegeven aan de noden uit het leerplichtonderwijs.”

Omdat ook in het reguliere (dag)onderwijs de infrastructuurbehoeften al jaren een achterstand hebben opgelopen blijft er bijgevolg niets over om in academies te investeren.

Op die manier blijven de academies de laatste schooier in de rij, en zeulen ze hun problemen nog altijd mee. In Sint-Agatha-Berchem bijvoorbeeld kreeg de Academie voor Muziek en Woord pas deze bestuursperiode twee broodnodige lokalen in de oude conciërgewoning van de Franstalige basisschool, om onafhankelijk naar eigen behoeften te kunnen inrichten.

Het blijft wachten op nog minstens drie lokalen die net zo nodig zijn. De gemeente belooft die in de Franstalige bibliotheek. Wanneer? Als de bieb verhuisd zal zijn. Maar de nieuwbouw is er nog niet: het terrein moet zelfs nog gekocht worden. Inmiddels behelpt de academie zich door sommige lessen in randgemeenten in Vlaams-Brabant te organiseren. Dertig jaar geleden al haakten muziekgeïnteresseerde volwassenen af door de gebrekkige infrastructuurvoorzieningen. Het blijft wachten op Godot.

Hoe Gatz dit klassentekort en andere huisvestingsproblemen zal oplossen? Door langetermijninvesteringen te bedingen, op verschillende niveaus. De minister wacht op een gedetailleerd rapport, dat alle noden van de academies in kaart brengt.

Daarvoor is na een selectie uit vijf bureaus het Jetse architectenbureau Carton 123 in de arm genomen. Voor de studie is 109.000 euro uitgetrokken. Sinds half maart, en tot half augustus polst Carton 123 naar de pijnpunten bij de inrichtende macht en de directies van alle Nederlandstalige academies in het gewest. Dat zijn er elf in zowel gemeentelijk onderwijs, gemeenschapsonderwijs (GO!) als het vrije onderwijsnet.

“We zijn bijna rond, alleen het RHOK-beeldende kunsten in Etterbeek en de gemeentelijke academie van Sint-Lambrechts-Woluwe moeten we nog doen,” zegt architecte Els Van Meerbeek van Carton 123, die met vier collega’s de screening doet.

“Bij het in kaart brengen van de bestaande infrastructuur stellen we al vast dat het probleem zeer versnipperd is aangepakt in het verleden. Weinig academies zijn baas in eigen huis. Ze hangen voor hun werking af van afspraken over een gedeeld gebruik van lokalen. Dan eens van een gemeenschapscentrum, dan eens van een basisschool of nog iets anders. Exclusief gebruik van lokalen komt weinig voor, het is zelfs eerder een unicum. Daarin verschilt de Brusselse toestand sterk van Vlaanderen. Sommige gemeentebesturen beseffen niet eens dat Vlaanderen het anders aanpakt.”

Bittere pil

Tegen half augustus moet het bureau zijn rapport klaar hebben, over de bestaande infrastructuur, pijnpunten, toekomstopties, plannen inzake infrastructuurinvulling, eventueel nieuw op te richten les- of vestigingsplaatsen, financierings­ramingen … Het rapport moet een antwoord geven op een rits vragen (zie kaderstuk). Nadien kan de minister overleg plegen met onder meer het Samenwerkingsplatform DKO-Brussel en de inspectie Onderwijs.

“Wat de objectieve noden aan investeringen in infrastructuur voor het Brusselse DKO zijn, kan dan op lange termijn gepland worden,“ aldus nog het kabinet. “Want er is geen specifiek subsidiekanaal voor infrastructuur bij Brusselse Aangelegenheden.” Snel zal het niet gaan, maar een overzicht van de situatie en de mogelijkheden die in kaart gebracht worden, zijn al een eerste stap. Los daarvan heeft de minister de Brusselse academies al geholpen met 800.000 euro voor uitrusting, zoals lesmateriaal en instrumenten: van schuurmachines, stereomicroscopen tot keyboards en violen. Een middeltje om de bittere pil te verzachten.

Op welke vragen wordt een antwoord gezocht?

• Hoe ziet de infrastructuur van het Brusselse DKO eruit (inhoudelijk en financieel)?
• Is er nood aan een renovatie, verbouwing, nieuwbouw? En op welke termijn dan?
• Welk budget is daarvoor nodig?
• Zijn er dwarsverbindingen mogelijk met andere instellingen?
• Zijn er locaties in de buurt die hiervoor kunnen dienen?