Vakbonden hoger onderwijs komen op straat, VUB-professor uit bedenkingen

De vakbonden van het hoger onderwijs betoogden woensdag aan de Koning Albert II-laan in Brussel tegen de besparingen bij de universiteiten en hogescholen. Ook de studentenraad van de VUB steunt de actie: “Wij betalen steeds meer voor steeds minder.” De politie telde zo’n 1600 aanwezigen.

Volgens de actievoerders komen de opeenvolgende Vlaamse regeringen de beloftes aan het hoger onderwijs niet na. Ze wijzen daarbij op de verhouding tussen het stijgende aantal studenten en de werkingsmiddelen van de Vlaamse universiteiten die al jaren niet meer in balans is en de niet-indexering van de werkingsmiddelen.

Sinds 2008, het jaar waarin het Financieringsdecreet voor het hoger onderwijs in werking trad, daalde de financiering per student van ruim 9.500 euro per jaar naar minder dan 7.500 euro per jaar, aldus de vakbonden. Mocht die financiering gelijk gebleven zijn, dan zou het hoger onderwijs volgens de vakbonden elk jaar 667 miljoen euro per jaar extra krijgen aan werkingsmiddelen.

De besparingen in de sector hebben volgens de bonden tot gevolg dat er minder werkingsmiddelen zijn en er jobs verloren gaan. “Elk jaar vergroot zo de kloof tussen de middelen die beschikbaar zijn, en wat er nodig is om kwaliteitsvol onderzoek en onderwijs te kunnen bieden”, klinkt het.

“Dit heeft invloed op de de ontwikkelingskansen van studenten en hun toekomst”, zegt ook de studentenraad van de VUB. “Tegelijk draaien studenten op voor de factuur via het stijgende inschrijvingsgeld en de steeds duurdere studentenvoorzieningen."

De studentenraad roept de Vlaamse overheid dan ook op om van het hoger onderwijs een prioriteit te maken. "Toegankelijk en democratisch hoger onderwijs is dé investering van de samenleving in haar toekomst.”

Afhankelijkheid

Toch schaart niet iedereen in het hoger onderwijs zich zomaar achter de eisen van de vakbonden en studenten. Hoewel hoogleraar fiscaal recht aan de Vrije Universiteit Brussel Michel Maus de protesten gerechtvaardigd vindt, heeft hij eveneens zijn bedenkingen, schrijft hij op X.

De professor wijst daarbij op het feit dat het Vlaamse hoger onderwijs in relatief hoge mate afhankelijk is van overheidsfinanciering. 85 Procent van de totale uitgaven van het hoger onderwijs in de Vlaamse Gemeenschap wordt door de overheid gefinancierd, een pak boven het OESO-gemiddelde van 67 procent.

Volgens Maus beseffen veel mensen dit niet en hij roept dan ook op tot meer eigen verantwoordelijkheid. "Ik ervaar een zeker dédain bij studenten: of men nu afstudeert in 5, 6 of 7 jaar, het lijkt velen niet te deren. Men beseft gewoon veel te weinig dat elk studiejaar eigenlijk een cadeau is van de belastingbetaler."

De professor wijst daarnaast ook op de mogelijkheid om efficiëntiewinsten te boeken via samenwerkingen tussen onderwijsinstellingen. "We vinden het de normaalste zaak van de wereld dat de overheid met belastinggeld de boel draaiende houdt, maar de voortdurende budgettaire overheidstekorten tonen aan dat dit maatschappelijk model in al zijn voegen kraakt."