Edito: Vliegwiel

11 juli is een goed moment om na te denken over waar Vlaanderen staat in zijn eigen hoofdstad. Franstaligen lijken soms te denken dat de Vlaamse Brusselaars fijne mensen zijn, die zo mee te trekken zijn in het grote Brusselse bad. Dat eerste klopt, de rest zit ingewikkelder in elkaar.

Vlaanderen speelt wel degelijk een grote rol in Brussel: economisch, cultureel en in het onderwijs. Er vloeien grote sommen vanuit de Vlaamse Gemeenschap naar Brussel. In veel sectoren neemt Vlaanderen de lead. Dat gom je niet zomaar uit door hier alleen nog hoofdstedelijke Iris-vlaggen te laten wapperen.

Om het institutioneel kader helder te krijgen, is er wel werk aan de winkel. Brussel zit op de scheidslijn van Nederlandstalig en Franstalig België. Aan de ene kant van de taalgrens is er een dynamiek naar meer zelfstandigheid. Die is moeilijk te stuiten. Als een vliegwiel. Vlaams minister-president Geert Bourgeois roept op om na 2019 nieuwe stappen te zetten in de staatshervorming. Maar de uitlopers hiervan in Brussel geven zo langzamerhand een lelijk, bijna onbegrijpelijk verhaal. Zeker in de zorg is dat duidelijk.

De oplossing ligt voor de hand. Laat de Brusselaars kiezen voor een van de twee gemeenschappen. Dat is wat de N-VA voorstelt. Alleen blijkt uit onderzoek dat daar weinig animo voor bestaat bij de Brusselaar. Die wil geen aparte taalregimes die tot diep in de sociale zekerheid genesteld zitten. Een solidariteit op twee snelheden in één stad voelt contra-intuïtief aan. En er zijn genoeg voorbeelden van verdeelde steden in de wereld. Succesvol zijn die niet.

Daarnaast is die oplossing ook een onderschatting van de Franstalige realiteit. De kloof tussen de Franstalige Brusselaars en de Walen is groter dan men in Vlaanderen denkt. De recente politieke ontwikkelingen bewijzen dat. Wallonië stevent af op een MR-CDH coalitie, in Brussel is de kans groot dat de centrumlinkse coalitie standhoudt.

Waar dit zal eindigen, valt moeilijk te voorspellen. Als de N-VA na 2019 haar communautaire programma wil uitvoeren, zal ze daar alvast de partners voor moeten vinden. En zal ze dus ook de Franstalige partijen moeten overtuigen. Dat wordt beslist geen walk in the park.