Edito: Volwassen

Die twintig jaar vormen ongemeen boeiend materiaal. Brussel, dat in 1998 nog een jong gewest was, is volwassen geworden. Het staat zijn mannetje in de discussies over de toekomst van dit land.

En al is er veel aan te merken op hoe deze stad bestierd wordt, een ding staat vast: de Brusselse identiteit krijgt stilaan vorm. De fierheid om Brusselaar te zijn vind je op vele plekken.

Dat heeft ontegensprekelijk voor- en nadelen. Er is een communautaire pacificatie. Nederlandstalige en Franstalige Brusselaars werken hier naarstig samen aan vele projecten om de hoofdstad vooruit te krijgen. Meer nog: de Nederlandstaligen dwingen respect af. Dat blijkt onder meer uit de lijstvorming voor de gemeenteraadsverkiezingen. Er wordt naar Vlamingen geluisterd. Dat was ooit anders.

Maar de verbrusseling heeft ook een keerzijde. Het wettelijke tweetalige statuut van de hoofdstad kreeg in die twintig jaar knauw na knauw. Dat is blijkbaar de prijs die de Nederlandstaligen moeten betalen voor het gewonnen respect dat ze kregen op bestuursniveau.

Er zijn voorbeelden ten over. Onlangs nog met de overheveling van de rusthuizen van de armlastige Franse Gemeenschapscommissie (Cocof) naar de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie (GGC). Een vijftigtal rusthuizen gaat nu officieel van een eentalig (Cocof) naar een tweetalig statuut (GGC). Wettelijk is hier zopas alles voor in gereedheid gebracht.

De harde waarheid is dat de Nederlandstaligen in Brussel voortaan mee zullen betalen voor die rusthuizen, maar dat ze er wellicht niet in het Nederlands terecht zullen kunnen. Daar zijn vandaag te weinig garanties voor. Veel beloftes. Dat wel.

Dat is in feite een schandaal, waar vreemd genoeg haast niemand van wakker ligt. Hoe is het mogelijk dat een land, een stad, met een decennialange tweetalige traditie er maar niet in slaagt om goede tweetaligen af te leveren? In andere landen lukt dat wel.

Een deel van de oplossing bestaat er natuurlijk in dat de Nederlandstaligen zich niet zo makkelijk laten vermurwen door het eeuwige argument van de Franstaligen dat er geen Nederlandskundig personeel te vinden is. Want zo bestendig je natuurlijk het probleem.

Die lamme houding is niet zonder risico voor de Vlaamse Brusselaars. Binnenkort wordt de nieuwe taalbarometer voorgesteld. Uit indiscreties blijkt dat het aandeel van het gebruik van het Nederlands in Brussel opnieuw een stevig oplawaai krijgt. Ondanks de miljoenen die Vlaanderen jaarlijks in Brussel pompt. Benieuwd hoe de opdrachtgever van de studie, Vlaams minister Sven Gatz, hierop zal reageren.