Ex-leerkracht breekt lans voor meer taaluitwisselingen

Leerkrachten zijn niet langer hot. Veertig procent van de jonge leerkrachten en interimarissen verlaat het onderwijs nog voor ze vijf jaar op de teller hebben staan. Ook ik pleit schuldig, zegt Astrid De Groeve. Na vijf jaar zei ik het krijt en schoolbord vaarwel. Dat moet en kan anders. De focus in het onderwijsdebat moet opnieuw meer op de leerkrachten gelegd worden.

Ja, ons onderwijs scoort internationaal nog steeds goed. Maar het zwakt het af en behoort niet langer tot de wereldtop. Daar mogen we niet in berusten. De sleutel tot verbetering van ons onderwijs ligt bij het enthousiasmeren en vormen van leerkrachten. De lat moet opnieuw hoger, voor hen en met hen.

Allereerst moet er meer aandacht besteed worden aan het welbevinden van de leerkrachten op school. Geef de lerarenopleiding een boost en vul ze anders in opdat leerkrachten werkelijk getraind worden om multitasking-managers te worden. Roep een halt toe aan de vlakke loopbaan waartegen jongeren opkijken en durf het huidige systeem van vaste benoemingen in vraag te stellen. Enthousiasme, engagement en beschikbaarheid moeten weer kunnen primeren op anciënniteit. Als we willen dat jonge, gepassioneerde en enthousiaste leerkrachten in de klas blijven, moeten we daarnaast ook het imago van het lerarenberoep opboenen en er de glans aan geven die het verdient.

Volgens cijfers van de OESO (Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling) behoren de Vlaamse leerkrachten immers tot de top drie wereldwijd! En gelukkig kunnen we ook heel wat van deze toppers begeesteren om in Brussel voor de klas te staan. Sommigen doorkruisen zelfs het hele Vlaamse land om naar onze hoofdstad te trekken. Maar hoe zit het met de Brusselse ketten zelf? Slechts 10 procent van de Nederlandstalige leerkrachten in Brussel woont in het gewest. Om het lerarenberoep in Brussel aantrekkelijker te maken, is het van groot belang dat meer Nederlandstalige Brusselaars in het onderwijs stappen en blijven. Ook hier moet de lat hoger.

Taalachterstand topprioriteit
Toegegeven, lesgeven in Brussel kent een extra uitdaging! Maar liefst 68 procent van de Nederlandstalige leerkrachten in Brussel ervaart, volgens een enquête uit 2011, de taalachterstand van de leerlingen als een hindernis. Ook het Brussels Onderwijscentrum Secundair Onderwijs (Broso) trok toen aan de alarmbel. Het gemiddelde taalniveau van de leerlingen die beginnen aan het Nederlandstalig secundair onderwijs in Brussel ligt zwaar onder het globale niveau. Met een taalachterstand van maar liefst zeven maanden vatten zij hun middelbare studies in Brussel aan, met grote leerachterstanden tot gevolg. Willen we onze medaillekansen behouden, dan moet de focus onvoorwaardelijk op taalachterstand en taalverwerving gelegd worden. Het is een succesformule voor elke leerling, het creëert kansen op een goede job, op integratie en maatschappelijke participatie. Ook in Brussel. Zeker in Brussel.

Teamteaching
Een van de mogelijkheden om in te spelen op die taalachterstand, is teamteaching. Teamteaching is een formule waarbij twee leerkrachten samen voor de klas staan. Dat laat toe om via differentiatie taalzwakke leerlingen taalsterker maken. De inzet is een grondige(re) kennis van het Nederlands als instructietaal voor alle leerlingen die in het Nederlandstalige onderwijs in Brussel schoollopen.

Maar taalverwerving is lang geen kwestie van onderwijs en leerkrachten alleen. Wijs jongeren de weg naar de Nederlandstalige sportclub, jeugdbeweging, muziek- of tekenschool. Trigger hen met uitdagende activiteiten, spreek hun talenten aan en nog voor ze het goed en wel beseffen, treden zij in de voetsporen van Lukaku en andere Kompany’s.

Ook aan de kennis en verwerving van vreemde talen van onze schoolgaande jeugd moet geschaafd worden. Als romaniste, ex-leerkracht Frans en met verscheidene buitenlandse leer- en werkervaringen achter de rug, breek ik dan ook een lans voor meer taaluitwisselingen, over de taal- of landsgrenzen heen. In een officieel drietalig land met een multiculturele hoofdstad hebben we daarvoor alle troeven in huis. Onlangs nog maakte de Europese Commissie bekend maar liefst 16 miljard euro (2014-2020) te willen investeren in het vernieuwde ‘Levenslang Leren’-programma Erasmus+. Leerlingen- en leerkrachtenmobiliteit, maar ook immersieonderwijs zorgen voor een onderdompeling in een taalbad, leren ons over het muurtje te kijken en versterken ons zelfvertrouwen in het spreken van een vreemde taal. En dat is wat zowel leerlingen als leerkrachten de nodige motivatie geeft. Dat geeft goesting om levenslang (aan) te leren.

En voor de sport nog dit: heeft u Thibaut Courtois al eens Spaans horen spreken? De 21-jarige eerste doelman van de Spaanse eerste klasse-voetbalploeg Atlético Madrid bewijst niet alleen dat hij aardig een balletje kan vangen, maar bovendien spreekt hij de voltallige Spaanse voetbalwereld toe in een naadloos Spaans. Wedden dat hij dat niet alleen op de schoolbanken heeft geleerd?


Astrid De Groeve, ex-leerkracht
bestuurslid CD&V Schaarbeek
JONGCD&V Brussel 19