'Malcolm X' zet tijdperk Michael De Cock bij KVS mooi in

In de KVS is de vooraf al met veel media-aandacht bedachte productie Malcolm X in première gegaan. De eerste markante creatie onder het artistiek leiderschap van Michael De Cock is eerder een feestelijk dan militant theaterconcert, dat een hele reeks verbluffende talenten onder het voetlicht bracht.

Publicist en activist Dyab Abou Jahjah, De Munt-directeur Peter De Caluwé, de nodige Brusselse excellenties, choreograaf Wim Vandekeybus, publiciste en activiste Rachida Aziz, en behoorlijk wat journaille…. aan geïnteresseerde prominenten alvast geen gebrek in de volledig uitverkochte grote zaal van de KVS. Maar in het premièrepubliek viel vooral de mix op van jong en oud, gesluierd en ongesluierd, Nederlandstaligen, Franstaligen, en ook een aantal bevoorrechten die de soms plagerig onvertaald gelaten tussenteksten in het Arabisch konden smaken.

Het theaterseizoen is ook in de KVS al een poos onderweg. Maar deze eerste volledig binnenshuis gemaakte grotezaalproductie werd toch een beetje gezien als een eerste proefstuk onder Michaël De Cock. Als een eerste poging om in Brussel te kunnen waarmaken wat de nieuwe artistieke leider voorheen ook bij ‚t Arsenaal in Mechelen al beoogde: de kloof dichten tussen de diversiteit aan stemmen, talenten en thema’s die onder het oppervlak van de stad borrelen enerzijds, en de monocultuur van de gelouterde makers en toeschouwers in de nog al te witte schouwburg anderzijds.

Iedereen is benieuwd om te zien hoe De Cock het ervan afbrengt met het netwerk van nieuwe KVS-gezichten dat hij aan het opbouwen is. En deze eerste worp is veelbelovend. Malcolm X is om verschillende redenen een geslaagde productie.

Laat ons beginnen met het onderwerp. De Amerikaanse burgeractivist die in de jaren vijftig en zestig regelmatig voor controverse zorgde met zijn strijd voor gelijke behandeling van de zwarten, doet dat in tijden waarin zowel Beyoncé als Movement X zich op hem beroepen eigenlijk nog altijd.

De cast van tweeëntwintig acteurs, muzikanten, dansers en slammers onder begeleiding van muzikant en theatermaker Junior Mthombeni, schrijver Fikry El Azzouzi en muzikant Cesar Janssens (ex-The Kids) wilden daarom Malcolms erfenis aanwenden voor een stuk dat de biografie oversteeg, en de X-factor in onze hedendaagse kosmopolitische steden kon blootleggen.

Uiteindelijk was er toch nog redelijk veel sprake van (niet altijd even handig aangebrachte) biografie, en viel het met de controverse ook nogal mee. In het begin leek de politieke dimensie even heel expliciet te worden, toen de geheel in het zwart uitgedoste crew meteen uitpakte met een licht ironische publieksbeschimping, waarin het autochtone postkoloniale westen keihard op al zijn zonden werd gewezen.

Maar dergelijke animositeit stak later eigenlijk nog maar één keer terug de kop op, toen een oplijsting van de recente terroristische aanslagen in het westen - en dus ook in Brussel - werd vergezeld van Malcolms uitspraak na de moord op J.F. Kennedy dat "the chickens come home to roost" - dat boontje ooit om zijn loontje komt.

Voor het overige werden we niet echt een geweten geschopt, maar vooral om de oren geslagen met de krachtige performances van zowat iedereen die op het podium stond.

Master of ceremony Junior Mthombeni interpreteerde zijn soms getormenteerde Malcolm toch vooral in zijn hoedanigheid als jazzliefhebber en swingde als de beesten. Tekstueel zorgden rapper Pitcho, maar vooral de begenadigde Londense hiphopsters-met-hoofddoek van Poetic Pilgrimage voor hoogtepunten.

Breakdancer Karim Kalonji en de streetdance-tweelingzussen Doris en Nathalie Bokongo Nkumu zijn buitengewoon opwindende openbaringen op de Brusselse dansscène. Zanger Junior Akwety en zangeres Onika Meugens-Henderson - nota bene voortgekomen uit een casting voor deze voorstelling - verbluften.

Naast de paar minder momenten waren er vooral veel indringende en opzwepende momenten waar het publiek soms gewoon niet van terug had.

Totdat dat publiek bij het applaus en de daaropvolgende bisnummers niet meer overtuigd moest worden" to rise up", en naast de zwarte ook de blanke vuisten de hoogte ingingen. Het leidde niet tot een revolte - Malcolm X is geen Stomme van Portici voor gemaltraiteerde Brusselaars - maar het stuk geldt wel als een kordate en overtuigende kennisgeving dat black talent matters.

'Malcolm X' van KVS, nog tot 22 oktober in KVS_Bol, Lakensestraat 146, Brussel, 02-210.11.12, tickets@kvs.be, www.kvs.be. Zaterdag 15/10 om 18.00 heeft in KVS ook de voorstelling plaats van het boek 'Malcolm X' (Uitgeverij Epo) van auteur Fikry El Azzouzi, die meewerkte aan de theatervoorstelling.

Malcom X @KVSbrussels = STRAF! Op jullie to do lijstje! #bxl pic.twitter.com/RBLyiUN9yq